Anasayfa
Rêybûna : Pe / Pê
Pe / Pê : Sıralaması
****************
Pêçek = Sargı , Kundak ,Belek
Pêxorın = Katık , Emekle yiyilen gıda
Pêçan = Sargılamak , Dolamak
Pêçandın = Sarmak , Dolamak , Dürmek
Pê gıredan = Tuşaklamak
Pel = Yaprak
<<bkz Belçık>>
Pêlav / Çarıx = Çarık
Pêlewan = Pehlivan *** Serek pêlewan = Baş pehlivan
Pêkanin = Gerçekleştirmek
Pekle = Bakla
Pekleye tehl = Acı bakla
Pêkıırın = Giymek
Pêkentın = Dokunma , Gıda dokunması gibi olan durum
Pêkenni = Soytarı , Palyaco
Pemi = Pamuk
Pen = Kayrak , Düz taş
Pengav = Gölet
Penkırın = Düzleştirmek
Pênc = Beş
Pênci = Elli rakamı
Pêncemin = Beşinci
Pêjnc kevır = Beştaş
Pênçşem = Perşenbe , Hafyanın günü
Penêr = Peynir *** Penêre miya = Koyun peyniri
Peni = Ayak dabanı veya ayak kabı ökçesi , Topuk *** Peni kırın = Topuklamak
Perişan = 1 Perişan , Zelil 2 Bayan adı *** Pılı perişan = Pılı perişan
Peyabûn = 1 İnmek 2 Yayan olmak
Pêşgotın = Önsöz ,Ata sözü
Pêş 1 = Etek ,Peştimal *** Pêş kırın = Eteklemek *** Pêşe dirêj = Uzun etek *** Bı pêş = Etekli *** Bê pêş = Eteksiz
Pêş 2 = Ön , Bir şeyin en önü , Çephe *** Pêş malame = Evimizin önünde *** Pêş konname = Çadırımızın önünde *** Pêşa xu bınere = Önüne pak
Pêş 3 = İlinti *** Ev Pêşa kêye ? = Bu kimin işi ? *** Ev pêşa teye = Bu senin işin , Bu senin kabahatın *** Ez zanım ev pêşa kêye = Ben biliyorum bu kimin işi , Ben biliyorum bu kimin suçu
Pêşi = Cephe , Ön
Peşkandın / Şûtikırın = Bıdamak
Pêşniyar = Teklif , Önerge , Baş vuru belgesi
<<bkz Teklif>>
Pêşta = Önde , İleri
Pêştaketın = Öne geçmek , En önde
Peyk = Uydu
Pez = Keçi ve koyunların genel adı
Pezespi = Ak koyun
Pelıxandın = Ezmek , Ayak veya tekrlek gibi şeylerle ezme
<< bkz Pırcıqandın >>
Pêpezkırın = Çiğnemek
Peya = Yayan
Peyv = Söz , Kelime ,Lakırdı
<<bkz Gıli >>
Pêkırın = Keymek , Giymek*** Gore pekırın *** Sol pekırın = Ayakkabı keymek *** Şalpekırın = Pantolon keymek
Pêketin = Dokunma gida dokunması
Peyn = Gübre , Hayvansal atık
Peynkırın = Gübrelemek
Pez = Koyun
Pemi = Pamuk
Pêşgır = Havlu , Peşkir
Pesın = Övgü , Met etmek , Metih 2 Tavsiye
Pesınandın = 1 Metihleştirmek , Övgüleştirmek 2 Tavsiye etmek 3 Edebiyatta KASİDE
Pêsir =Yaka , Gihsi Yakası , Giysinin göhüs kısmı
Perıtandın =Yırtmak
Perwerde = Eğitim , Öğretim , Öğrenim (mil ) Talim
Pey ketın = Koşturmak , Kovalamak
Pe / Pey 2 = 1 Hayret nidası , Eyvah , Vay be , Eseflenme , Tüh , Tüh be 2 Öf , Hele bak , Ula , Ulan , Be 3 Usanma , Bezginlik , Bıkınlık ifade eder .*** Pe ev çıye ? = Vaybe bu ne , Bu ne böyle ne ? *** Pe evji dit ! = Eyvah buda gördü ! *** Pe tê viyali ! = Eyvah bu tarafa geliyor ! *** Pey ev mı dannavi kır ! = Öf be bu beni bıktırdı ! *** Pe oro ! = (n.) Ula arkadaş ! (erkek için)*** Pe êrê ! = (m) Be arkadaş ! ( bayan için )
<< bkz Pey 2 , Pî 2 >>
{ Diğer Diyalektler : Wi , Wiş }
Pê 1 = Ayak 1 İnsan veya hayvanlarda yürüme uzvu 2 Basamak , Merdivenlerde çıkılmaya yarıyan ayaklıklardan her biri 3 Folklorde sitil , Du pê = İki ayak , İki ayak kidesi ile oynama *** Sê pê = Üç ayak , Üç ayak kaidesi ile oynama 4 Eşyanın istenilen şekilde durmasını sağlıyan oturgu , Büst veya bir ağırlığı tutmasını ağlayan sütun , Ayaklık 5 Kadem *** êgırtın = Kaden tutmtak 6 Seki *** Pêdank = Seki , Ayaklık 7 Satrançta öne sıralanan taşlardan biri , Piyon 8 Hacim ölçme footun kübü 9 (edb) Āşıklık geleneğinde kāfiye 10 Sözlüklerde sayfa başlarına alfabetik sırayı gösteren ve tek ayrı yazılan kelime veya lafz*** Pêpê = Ayak ayak , Yavaş yavaş , Tedricen *** Pê nıxs = Özürlü ayaklı , Sakat ayaklı *** Pë seri dıgerine lê seri tunnewe pëji negere ! = ( red ) Ayak başı çeker fakat baş olmazsa ayak ne gezer ! *** Ser piya ra rakırın = 1 Ayak üstüne kaldırmak , Ayağa kaldırmak 2 Sağlığına kavuşturmak , İyileştirmek *** Ser piya rabûn = Ayağa kalkmak , Kalkıp dikilme *** Dest pê hev alıya ! = Eli ayağı dolaştı ! *** Dest piyam hev aliya ! = Elim ayağım dolaştı ! *** Pêkutan = Ayak direymek , İnat etmek *** Pê şıqıtandın = Ayak kaydırmak , İş bozmak *** Pê şunda kışandın = Geri adım atmak , Gerilemek , Ayağını çekmek *** Ber pi / Ber pê = Ayak önü *** Pê bırrin = Ayak kesmek , Uğramamak , Selam sabahta olmama *** Piyamı erde bırri ! = Ayağımı yerden kesti ! *** Gasi piya kırın = Ayağa çağırmak *** Bihna pi / Bihna pê = Ayak kokusu *** Ser hıldan /Pê hıldan = 1 İsyan etmek , Baş kaldırmak 2 Ayaklanmak , Hızlı yürümek *** Ser pê xewra çûyin / Ser lınga xewra çûyin = 1 Ayakta uyumak 2 (mz) Aldatılmak , Kadırılmak *** Berdêlya pê / Ber dëlya pi = Ayak bastı bedeli , Oktruva *** Ser pê = (syn) 1Ayakta , Ayak üstü 2 Sakatat , Kesilen hayvan sakatatı , Kelle paça *** Bın pê kırın = Ayak altına almak *** Pê kırın = (syn)1 Ayağa bir şey giymek 2 Ayaklandırmak , Yürümeye alıştırmak /… rêvakırın 3 Ayaklamak , Ayakla ölçülemek *** Bê pê = 1 Ayaksız 2 (zoo) Ayaksız , Ayakları olmayan sürüngen *** Bı pê = Ayaklı
<< bkz Qıç , Lıng , Pi 1 >>
Pê 2 [adv ] = 1 İle , Birlikte ( adv ) 2 Kürtçede ön , Türkçede son ek la , le 3 Onla *** Pê şabûn = İle sevinmek *** Pê çıva ? = Ne ile ? *** Pê mıva = Benim ile , Benle *** Pê teva = Senle , Senin ie*** Pê desteva = Eller ile *** Pê lınga = Ayakla *** Pê çevaxweva = ( syn ) 1 Kendi gözü ile 2 Kendi gözümle *** Pê tıvınge = Tüfekle , Kırma ile *** Pêkerê = Eşekle , Eşek ile *** Pê kevıra kefık = Körkü taşı ile *** Pê nenûka = Tırnakla , Tırnaklar ile *** Pê hespê = At ile *** Pê cenderma = Jandarma ile *** Pê kenni = Alay edilen , Saraka veya dalga geçilen , Gülünçlük *** Pê xwe seraxwe = Kendi başına *** Pê zora pera = Para güçü ile , Para kuvvetiyle*** Pê nê = Elinden gelmiyor , İktidarsız *** Pê ne we . = Kabiliyetsiz , Elinden gelmiyor .*** Pê dıwe / Dıkare =1 Elinden gelir , Yapabilir 2 *** Pê deri = Eşik , Kapı eşiği *** Pê gerandın = Birlikte gezdirmek , İle dolaştırmak *** Pêva gıredayi = Bir birine bağlı , Bir biri ile koşuk ( edb) *** Pê gırêdayi = (syn) 1 İle bağlı 2 Ayakları bağlı *** Pê gırtın = İle tutmak , Tutungeç *** Pê dasê = Orak ile
<< bkz Lı 1 >>
Pê 3 = 1 den ,dan , ten durumu 2 dair , āit , ileli , Mütaaallik veya müteallikte taalluk eden edat , Münāsebetli kılınışta kullanılır *** Pê nıkarım! = Üstesin den gelemiyorum , Güçüm yetmiyor ! *** Pê desva ! = El ile ! *** Pêva derket = Berberinden çıktı Birlikte çıktı , İle çıktı *** Pê dıkari? = Üstesin den gelebilirmisin , Becerebilirmisin , Gücün yetermi ?
Pêçek 1 = Belek , Sargı / Sargı bezi , Kundak ,2 Band / Bandaj , Yara bandı
Pêçek 2 [bot] = Bir tür çit sarmaşığı bitkisi , Çalapa . Kahkaha çiceği veya gündüz sefası gibi simleri olan bitti .
Pêçek 1= Belek , Sargı
Pêçandın =1 Sarmak / Sarmalamak , Dolamak , Dolaştırmak 2 Kuşatmak , Muhasara , Çenbere almak 3 Dürümlemek , Beleklemek 4 (mz),Kundaklamak , *** Der dor pêçandın = Çepe çevre sarmak , Çepe çevrekuşatmak , Muhasaraya alamak *** Ne pêçiyayi = Sarılı değil ,Sarılmadan , Sargısız *** Dı pêçe = 1 Sarıyor , Sarmalıyor , Doluyor , Dolamlıyır , Dolaştırıyor 2(mz) Kundaklıyor
Pêçikırın = 1 Parmaklamak Parmaklama , Parmak atmak , Parmak basmak 2 (mus) Parmak uyarlamak , Dokunutlamak *** Pêçiyaxwe tevakır = Parmağını sokmak , Parmağını banmak *** Pêçi tëvakırın = Parmak sokmak , Parmak banmak *** Pêçiyaxwe tëvakır = Parmağını sokmak , Parmağını banmak *** Pêçi têvakırın = Parmak sokmak , Parmak banmak *** Guh pêçikırın = Kulakparmaklamak
<< bkz Tıllikrırn >>
Pêçiyayi = 1 Sarılı , Kundaklı , Dolanık 2 Dürümlü
Pêçivan [syn] = 1 Parmakcı , Elişçiliği veya parmakla emek veren sanaatkār 2 (mz) Fitneci , Kışkırtıcı , Tahrikci
Pêçi = Parmak *** Pêçiya lıng = Ayak parmağı *** Pêçiya desta = El parmakları ***Pêçi gustir = Yüsük parmaklı *** Bêpêçi = Parmaksız , Parmak ile değil*** Bı pêçi = Pamaklı , Parmakile *** Pêçi dalestın = Parmak yalamak *** Hıngıv gırti pêçiyaxwe dadılese = 1 Baltutanparmağını yalar 2 (mz) Elinde bulunduran ondan menfaatlanır *** Pêçiya pexemtiyë nav wi şıxulida heye / Pêçiya pexemtiya nav wi şuxulida heye = Sektecilik parmağı var bu işte , Bu işte fitne parmağı var *** Şeş pêçi = Altı parmak *** Pêçi geskırın / Pêçi gezkırın = 1 Parmak ısırmak 2 (mz) Tuhaf bir durumda oluşu ifade etmek *** Dewsa pêçiye = Parmak yerleri , Parmak izleri *** Pêçi bılndkırın = Parmak kaldırmak *** Pêçi dırêj kırın = 1 Parmak uzatmak 2 Parmakla işaret etmek , Parmakla göstermek *** Pêçiva alandın / Pêçiva pêçandı = Parmakla sarmak , Parmakla dolamak *** Pêçi lıvandın / Pëçi listandın = Parmak oynatmak , Parmak kıpırdatmak*** Pêçiva jımartın = Parmakla saymak*** Pêçiya navin / Tıli = Orta parmak ***Pêçiya eşaratê = İşaret parmağı , Şahadet parmağı *** Pêçiki = Bir parmak*** Pêçiya mezın = Büyük parmak , Baş parmak *** Pêçi pêçiva ne yeke = Pamak parmak ile aynı değil *** Pênc Pêçi ne yeke = 1 Beş parmak bir değil 2 (mz) İnsan insandan farklıdır , Her insan bir değildir ***.Nava pêçiyan = Parmak ismi , Parmak adı *** Navina pêçiya = Parmaklararası , Parmaklar arasında*** Pêçi mêjandın = Parmakemmek (mz) Fiyasko ***Qasi pêçiki = Parmak kadar*** Pêçik ma = Bir parmakkaldı *** Pêçi tevdan = Parmakkarıştırmak*** Pêçi têkırın / pêçi têrakırın = Parmaksokmak*** Pêçi şırqandın = Parmak şakıtmak , Parmak şıkratmak , Parmak şakırdatmak *** Tıri tılli /Tıriya tılliki = (bot)Parmak üzümü *** Pêçi gırtın = 1 Parmak tutmak 2 Parmak yummak *** Pêçiye navda = İçindeki parmak *** Pêçi avêtın / Pêçi avitın = Parmak atmak *** Her pêçida deh huner = Her parmakta on hüner *** Pêçi hevakırın = Parmakbitiştirmek , Açık prmkaklarıbirleştirmek *** Pêçi bakırın = Parmak sallamak
<< bkz Tıli >>
{ Diğer Diyalektler : Emust , Bëçi , Biçi , Tılıh , Yılik }
Pêçibûyin / Pûçibûn = Parmaklanmak , Parmaklanış , Parmaklı oluş
Pêçidank = Parmaklık , Parmaklık demirleri , Demir parmaklar *** Pışt pêçidanka = Parmaklıklar ardında , Parmaklıklar arkasında*** Bı pêçidank = Pamaklıklı , Pamaklık ile *** Bê pêçidank = Pamaklıksız
Pedegoji = Çoçuk bilimi
Pedegog = Çoçuk sağlığını bilen kişi
Pêllakan/ Pêlik = Merdiven , Basamak
Pêdank = 1 Pedal , Ayakcak , Ayak ile çevrilen manivela , Bastika , Ayakla çevrilebilen torno , çamura şekil vermede kullanılan ayakla çevrilen çark (mus) Org , erganun enstromanlaerda ayaklara āit tuşlardan herhangi biri 2 Kerata , Ayakkabı çekecegi 3 (sp) Marşpiye , Sıçrama tahtası ,Tramplen , Atlama tahtası
Pêgeh = 1 Rıhtım 2 Ayak basılabilinen yer , Sebzelere zarar vermemek için sebze aralarında yapılan ayak basma yeri
Pêj =Sota , Tenha , Issız yer
Pênç. = Beş rakamı
Pêxas = Yalın ayak *** Serqot pêxas = Yalın ayak başı kabak
Pexem [syn] = 1 (pol) Sekte 2 Fitne , Fesat , Ara bozuculuk , Nifak , İfsād , Tefrika 3 İnkıta 4 Klik 5 Etrika , Dolap , Hile , Desise 6 Dumur , İş bozma , Handikap 7 Tahrik 8 Fücur *** Pexemi / Pexemti = 1 (pol) Sektecilik 2 Fitnecilik , Müfsitlik , Ara bozuculuk , Müraillik 3 (mz) Şuriş *** Pexemti = Tefrikacılık , Nifakcılık , Fesatlık *** Pexem lêxıstın = 1 (pol) Sekte vurmka , Enrika ile kesintiye uğratmak 2 Fitnelemk , Tefrika salmak veya vurmak *** Pexem zıvrandın = Hile dolandırmak , Dolap çevirmek *** Pexeme kur re pexen = Fitne oğlu fitne , Fesat oğlu fesat *** Ev pexem jıwiya derket = Bu fitne ondan çıktı , Bu fesat ondan çıktı *** Pexemivarojaxwe derbazdıkın = Fitne ile günlerini geçiriyorlar , Fesat ile günlerini geçiriyorlar , Fitne fücur ile günleri geçiriyorlar *** Bê pexem = 1 Sektesiz 2 Nifaksız , Bozgunculuksuz *** Pê pexemêva ev kar nece seri = Bu fesat ile , bu iş başa gitmez , Bu sekte ile iş yürümez veya ilerlemez *** Ev pexen poxa mı nine = Bu hile benim haltım değil , Bu halt benim tefrikam değil
Pexemi kırın / Pexemti kırın = 1 Fitne salmak , Nifak çıkarmak , Fesatlık etmek , Tefrika etmek 2 (pol) Sektelemek 3 Tahrih etmek , Dolduruşa getirme ile kötü şeyler yaptırmak 4 Entrika eylemek veya çevirmek , Dolap çevirmek , Hile ve hurdayla iş kotarmak
Pexemvan [adj] = 1 (pol) Sekteci 2 Fitneci / Fitnekār , Nifakcı , Müfsit , Münafık , Ara bozucu , Bozguncu , Fesatcı , İfsādcı 3 Entrikacı ,Hilekā , İş karıştırıcı , İspiyoncu , Müsevvık (mz) Fişleyici , Kavga kaşağası , Fesat kumandası 4 Kışkırtıcı , Kışkırtan , Tahrirci , Tahrik eden , Muharrik
Pêkenni = Komediyen , Alaylı
Pel 1 = Yanağın en şişkin ve tepemsi kısmı
Pel 2 / Pehl = Taş , Kaya parçası
<< bkz Kevır >>
Pel 3 [mil] = Askeri takım , Askeri birlik
Pel 4 [bot] 1 Yaprak 2 (mz) Sayfa
<< bkz Belg >>
Pêl 1 = Dalga , Su veya hava akımındaki dalga *** Pêlla behrê = Deniz dalgası *** Pêlla hewaye = Hava dalgası *** Pêl pëlli = Dalga dalgalı *** Bê pêl = Dalgasız *** Bı pêl = Dalgalı *** Pêl şıkandi = Dalga kıran *** Pêldan kırın = Dalgalatmak , Dalgalaştırmak *** Pêllek = Bir dalga *** Bı pêl = Dalgalı *** Bê pêl = Dalgasız *** Pêl dıke = Dalgalanıyor
<< bkz Mewc >>
Pêl 2 = Geçen zaman belirteçi *** Pêlla hanê = Geçenlerde , Evelisi *** Pêlla rojê = Geçen günde , Eveliki günde
<< bkz Pêr >>
Pekandın = Sıçratmak , Sektirmek
Pêkbırın = Yenmek , Mağlup etmek , Ütmek
Pelkırın / Pehlkırın = Taşlamak , Kaya parçalılamak
Pellegoş =Yanak , Yanağın en etli ve kabarık kısmı , Yanağın en al veya penbe yeri
Pêllakan = Merdiven *** Bı pêllekan = Merdiven ile
Pêlbûyin / Pêlbûn = Basılmak , Basılış , Ayakla veya tekerlek ile basılmaya maruz kalmak
Pêllandın = Dalgalatmak , Dalgalı kılmak
Pêlkırın 2 = Basmak , Ayakla bir yere basmak , Çiğnemek
Pêlkırın 1 = Bellemek , Toprağı bellemek
Pêxorın = Katık
Peqpeq = Su beni ,Yeni işe başlayan elde su kabarcığı
Pêrakırın = Takmak *** Pere pêrakırın = Para takmak *** Zêr pêrakırın = Altın takmak *** Nav pêrakırın = Ad takmak , İsim takmak *** Nişan pêrakırın = Nişan takmak ...
Pêvakırın = Banmak , Sokmak *** Nan pêvakırın = Ekmek banmak *** Pêçi pêvakırın = Parmak sokmak
<<bkz Terakırın>>
Perçıfandın = Mayışmak , Tıka basa doymak
Pêcşem = Perşenbe
Pen = Kayrak , Yassı ,Düz şey
Peng 1 = Akıntısı olmayan göl suyu
Peng 2 = İpilik çilesi , Siçimn çilesi , Durulmuş bağlı ip bağı
Peni = Ayak dabanı , Topuk
Pêpê = Yavaş yavaş , Ayak ayak , Tedricen
<< kbz Gıran gıran , Hêdi hêdi >>
Pepe = Pepe , Kekeme *** Pepeti = Pepelik , Kekemelik , Kesik kesik konuşma hāli *** Pepeki = Pepece , Kekemece
<< bkz Fafık >>
Pepebûyin / Pepebûn = Kekeme olmak , Pepe olmak , Tutak tutak konuşmak
<< bkz Fafıkbûyin >>
Pêpen = Düzdaban
Pepûk [zo] = Bay kuş , Kukumak
Perde = Perde
Per 1 = Kanat , Kanat tüyü *** Perıke nivisê = Tüy divit , Kanat tüyünden kalem *** Perê xıstın = Kanatlandırmak , Kanatlandırıp uçurtmak (mz) Annenin evlatlarını baş göz etmesi *** Per lëdan = Kanat çıpmak *** Per vekırın = Kanat açmak *** Per darıvandın = Kanat süzmek , Kanat çıpmadan süzülüp uçmak *** Pera xwedê serve = (mz) Allahın kanatları üzerine olsun *** Basıke bêperık = Yüysüz kanat
<< bkz Knat için Basık >>
Per 2 / Perık 2 = Sayfa *** Sê çar perık = Üç dört sayfa
<< bkz Rûpel >>
Pêr = 1 Geçengün , Evelsi gün , Evelki gün , Ertesi gün 2 Geçen zanam belirteçi *** Betır pêr = Daha evelki gün , Daha ertesi gün *** Pêrar em ... = Geçen yıl biz ... , Evelki sene biz ...
Pêrar = Geçen sene , Evelki yıl *** Pêrar em ne zozanada ... = Geçen yıl biz yayalada ... , Evelki sene biz yaylada ... *** Pêrar hê zehf baran dıbari = Geçen yıl daha çok yağmur yağıyordu *** Deyna pêrar = Geçen yılki borç *** Me pêrar zewıcand = Biz geçen yıl evlendirdik *** Îsal ne nota pêrare = Bu yıl geçen yıl gibi değil , Bu sene geçen sene gibi değil
Perçıfandın = Mayışmak , Yemek veya içecekla karın şişkinliği (vulg) Dumbekleşmek
Perexane / Pûlxane = Darphāne ; Para basılan yer
Perende = Perende *** Perende avitım = Perende atmak , Yakla atmak *** Qulopaniavitın = Takla atmak , Perende atmak , Akrobasi etmek
<< bkz Qulopani , Canbaz >>
{ Diğer Diyalekt’ler : Fırende , Qılozan , Teqle }
Pêrakırın = Takılamak , Takmak
Perce = Parca
Perıtandın = Yırtmak
Perg / Perık 1 = Göz kapağı
Pergal = 1 Netlik , Düzenlilik 2 Ortamdakiler 3 Bir üst makama bağlı ast makam , Pāyende , Lüzumatlar *** Bı pergal = Düzenli *** Bê pergal = Düzensiz
<< bkz Pahende , Meder , Dezge >>
Pergin [syn] = 1 Teşrifat , Karşılama , Birini kabul için karşılama veya toplantılarda uygulanan kurallar 2 Tören , Merasim
3 Protokol
Perişan [syn] = 1 Perişan , Düzensizlik , Karışıklık 2 Üzgün , Kederli
Pergar [syn] = 1 Eşya , Ev içi veya kullanımda olan her türlü eşya , Malzeme 2 (qb) Takım , Edavat , Malzeme , İnşaat gereçleri 3 Gıda dışında satılabilen eşya 4 (mil) Techizat , Levazım 5(pe) Mürekkep ,Müfredat , Okul gereçleri , Tavsilatlar 6 Ekipman , Donanım *** Me nekın pergara destaxwe = (mz) Bizi kendi elinizin malzemesi yapmayım *** Em ne pergarın = Biz malzeme değiliz *** Pergara bazarë = Pazar eşyası , Çarşı eşyası *** Pergara kevn = Eski malzeme , Eski eşya ***Pergara teze = Yeni eşya , Yeni takım edavat , Yeni malzeme *** Bêpergar = Eşyasız , Malzemesiz *** Bı pergar Lı pergarva = Eşya ile , Malzeme ile *** Pergara kevn fıroti = Eski eşya satıcısı , Eskici *** Pergar kırin = Eşya satın almak *** Pergara devaxwe bıre hev = (mz) Ağzının düzenini topla , Ne dediğini kulağın duyuyormu anlamında bir karşı çıkıştır. *** Pergara çiyavanî = Dağcılık gereçleri , Dağcılık techizatı *** Pergara leşkeri = Askeri techizat *** Keştiya pergari = Donanma gemisi *** Pergar jenin = Eşya istif etmek . Malzeme yığmak *** Pergara dest = Ekipman
<< bkz Hacet , Kelmel >>
Pergarbûyin / Pergarbûn =1 Donanımlı oluş , Ekipmanlı olmak 2 Eşyalı olmak , Takım edavatlı bulunmak 3 Levazımlı olmak , Techizatlı bulunmak
Pergarkırın = Eşyalandırmak , Sosyal gereçlerle donatmak 2 Techizatlandırmak , Levazımlandırmak , Donanımlaştırmak
Pergarvan [adj] =1 Eşyalı / Eşyacı , Malzemeli / Malzemeci 2 Donanımlı , Ekipmancı 3 (mil) Techizatlı , Levazımlı /Levazımcı 4 Malzeme satıcısı , Malzeme yapımcısı
Pergar fıroş = Eşya satıcısı , Malzemeci
Pergel = Pergel
Pergarxane = 1 Eşya dükkanı , Eşya magazası , Ticarī eşya saklanan depo , Çiftliklerde tarım aletleri konulan malzemelik yeri 2 Ardiye ,Eşya konulan depo veya langar , Antrepo
<< bkz Fıroşxane >>
Perık 3 [syn] = 1 Yüzgeç , Balık Yüzgeci , Kuşların kanat ve kuyruklarındaki tüyler. 2 (sp) Su sporunda ayaklara takılan palet veya yüzgeç 3 Yelpaze
<< bkz Yelpaze için Badank >>
{ Diğer Diyalektler Perik }
Pere / Dirav = Para
Perık 2 = 1 Kanat tüyleri *** Penûsa perık = Tüy kalaemi
Perpûtkırın = Avutmak , Sırtını sımazlamak , Pehpehlemek
Pêrra = Beraberinde , Birliğinde , İlişiğinde , Yanında
Pertal 1 = Pırtık , Yırtık pırtık şey , Paçavra , Lime
Pertal 2 = Eşya , Öte beri
<< bkz Pergar >>
Pertalvan [rgd] = 1 Didikleyici , Kıypıkcı , Çaputları pamuksu duruma getiren 2 Hallaç
Pesar = Kıraç yer *** Col pesar = Çöl bayır
Pêsır = Giysi yakası
Perwane = Pernane , Hava yayıcı alet , Dönek çark , Oda iç havalandırıı ev eşyası , Vatilatör *** Kezıkeperwane = Pervane böceği
<< bkz Fırfırok ,Vırık Pervane böceği için : Kerkene >>
{ Diğer Diyalektler : Pervane böceği Perû , Pepûle }
Pêş 1 [syn] =1 Etek , Jüp , Bayan eteği 2 Ön , Çephe , Faça *** Pêş = Etek ,Redingot / Setre , İskoç Erkek eteği , Salta ; Kürt bayan milli giysi kollarını birbirine arkadan bağlarcasına uzun aksesuarlar ( Pêşa mıl ) Elbise kuyruğu , Giysi alt kısımları 3 Kucak *** Pêş kurtık = 1 Setre , Uzun etekli yelek 2 Setreli *** Pêşa xalice = Halı sacakları , Halı eteği *** Pêşa mıda Sınnetbû = Kucağımda sünnet oldu *** Pêş dayin = 1 Kucak vermek 2 Etek vermek *** Pêşêda dallıqiye = Eteğinden sarkmış ( mz ) Dalına binmiş *** Pêş gırtın = Etek tutmak (mz) Dalına binmek *** Pêşa tekê = Örtü eteği ; Kuvertür *** Pêş’â avahiye = İnşaat sekisi , Oturgu , Duvar ile zemin arasına çekilen pervaz (arch )
<< bkz Bıntar Kucak için : Hemêz >>
Pêş 2 = Ön , İleri , Cephe *** Pêş’ î = 1 Önce İlkin 2 Önü , Ön teraf
Pêş 3 / Pêşe = Gizli hal , Gizli halt ve suçveya hata , Galat
<< bkz Pox , Qelat >>
Pêş 4 = Ön ek , yeni isimlerde kullanılır *** Pêşmerge = Peşmerge , Kürt askeri *** Pêşgır = Havlu , Peşgir , Öne tutulan şey *** Pêşta = Önce , Önde , İlkin *** Pêştemal = Peştemal , Önlük
Pêş 5 = Etek
Pêş 6 = Kuçak *** Warê pêşamıda runê = Gel kuçağımda otur
<< bkz Hemêz >>
Pêşin = Öndeki , Evelki , İlkin *** Care pêşi = Önceki sıra , İlk sıra *** Gotına pêşin = Ata sözü
Pêşkêş 1 = 1 Önder , Lider 2 Favori
Pêşkêş 2 = Peşkeş , Hediye , Armağan , Mükāfat
<< bkz Xelat >>
Pêşkêş 3 [syn] = 1 Taktim , Sunuş , Sunu , İkram 2 (rgd) Lider , Başkan , Rehper 3 Hediye , İkramiye , Aşantiyon ( vulg ) 4 (sp) Servis , Voleybol gibi oyunlarda top kullanma kuralı
<< bkz Pêşkêşvan Hediye için : Hediye , İkramiye >>
Pêşdank 1 / Pêşandındank 2 = Vitrin
<< bkz Temaşedank>>
Pêşkêşkırın = Peşkeş etmek , Öne düşmek , Arz etmek , Öncülül etmek
Paşdank [grm] = Son ek , Ardek
Pêşdank 2 [grm] = Ön ek , Öndek
Pêşandındank / Kürsi = Konuşma yapılanyer , Kürsü
<<bkz Kursi >>
Pêşkêşbûyin / Pêşkêşbûn = 1 Taktim oluş , Sunuluş 2 İkram oluş , Sunuluş , Taktim olma 3 Hazret buyurluk olma ( orient )
Pêşkêş /Pêşkêş’î = 1 Taktimcilik , Öncülük , Liderlik , Rehperlik 2 İkramiyelik , Hediyelik , Çekiliş 3 Sunuluş *** Pêşkêşiya piyango = Piyango çekilişi *** Pêşkêşiya sala nû = Yeni yıl ikramiyesi *** Pêşkêşi belakırın = İkramiye dağıtmak *** Pêşkêşi Barandın = ( mz ) İkramiye yağdırmak *** Pêşkêşiyamıwe ! = Hediyem olsun , İkramiyem olsun !
Pêşkêşkırın = 1 Taktim etmek , Sunmak , İkram etmek ,Öncülük etmek , Öne sürmek 2 Peşkeş etmek
Pêşêkvan = 1 Lider , Başkan , Öncü , Rehper 2 Sunucu , Spiker ( f ) Pëşkëşvan’î = Sunuculık , Spikerlik ( f ) *** Pëşkëşvan’î = ( adj ) Öncülük , Önderlik , Tektimcilik
<< bkz Keremkırın >>
Peşkek / Pıçek = Biraz , Az birşey
<< bkz Hınek >>
Pêşkêşvan / Pêşkêşkar / Pêşêşdar = Öncü , Önder , Lider , Elebaşı , Başı çeken , Peşkeşcië
Pêşkırın = 1 Eteklemek 2 Etek ile ateş vs körüklemek , Etekle yellendirmek , Yelpazelemek 3 Öncüleşrtirmek , Öncülleştirmek ( Phil ) Öne sürmek 4 İlkin yapmak , Önce yapma
<< bkz Badank , Badankkırın >>
Pêştakırın = İlerletmek , Öncülleştirmek
Pêşmerge / Arteş [mil] 2 = Asker , Er gücü *** Pêşmerge hıldan = Asker almak *** Pêmergeti = Askerlik *** Pêşmerge derxıstın = Asker çıkarmak *** Fırara pêşmerge = Asker firarisi , Asker kaçağı *** Mina pëşmerge = Asker gibi *** Pêşmerge belavkırın = Asker toplamak *** Jı pëşmergeti revin = Askerlikten kaçmak *** Lı pêşmergeti tecrit kırın = Askerlikten tecrit etmek *** Dewati pëşmergetiye = Askerliğe davet *** Pêşmergetira çûyin = Askerliğe gitmek *** Herema pëşmerge = Askeri bölge *** Kona pêşmerge = Askeri çadır *** Pêşmerge me = Askerimiz *** Pêşmerge we = Askeriniz *** Huquqa dada pêşmerge = Askericeze hukuku *** Bafırge arteşi = Askeri fabrika *** Huquqa arteşi = Askeri hukuk , Askeri yasa *** Gırtıgeha arteşi = Askeri tutuk evi *** Operesyona arteşi = Askeri operesyon *** Konnen arteşi = Askeri çadırlar *** Naxaş xana arteşi = Askeri hastahāne *** Xızmeta arteşi = Askeri hizmet *** İdare naxai xana arteşi = Askeri hastahāne idaresi *** Tabî xızmeta arteşi = Askeri hizmete tabi *** İdare arteşi = Askeri idare *** Pêvıstiya arteşi = Askeri lüzümatlar , Askeri gereksinimler *** İnzibata arteşi = Askeri inzibat *** Seri hıldana arteşi = Askeri isyan *** Qıyafeta arteşi = Askeri kıyafet *** Hêza arteşi = Askeri kuvvet *** Pırtok xana arteşi = Askeri kütüphāne *** Dıbıstana arteşi = Askeri okul *** Mıqama arteşi = Askeri makām *** Dadgaha arteşi = Askeri mahkeme *** Nûcevana arteşi = Askeri muhabir *** Muze arteşi = Askeri müze *** Qereqola arteşi = Askeri karakol *** İdare darıstana arteşi = Askeri orman idaresi
<< bkz Leşker >>
Pêştemal = Peştemal , Önlük
Petın = Pişirmek , Közleme / Közleme usūli ile pişirmek , Ekmek veya pasta gibi pişirme usūllerinde kullanılır *** Nan petın = Ekmek pişirmek *** Kullor petın = Simit veya gevrek pişirmek *** Peti = Pişik *** Dıpetım = Pişiriyorum *** Bıpete = Pişir *** Ne pete = Pişirme *** Zehf petiyayi = Çok pişik , Çok pişkin *** Ez dıpetım = Ben pişiriyorum *** Malê tê petandın = Evde pişiriliyor *** Bê peti = Pişirilmemiş , Pişik değil *** Ser selê patandın = Saçta pişirmek *** Nan dıpetın = Ekmak pişiriyorum *** Kartola petiyayi = Pişik patates , Közlenmiş veya kulde pişirilmiş patates
<< bkz Pıjandın >>
{ Diğer Diyalekt’ler : Patın , Pêjandın , Pehtın }
Petandın = 1 Pişirilmek 2 Pişiriliş
Petê = Kavun
Peti = 1 Battanıye 2 Levresim
Pêsır =Yaka , Gihsi yakası
Pêxorın = Katık , Ekmekle yiyilen gıda
Pêva = Birliğinde , Beraberinde , İle
Pêvakırın = İliştirmek , Takmak
Pêvıst = Gerekçe *** Ne pêvıste = Gereksiz ***Pêvıste = Gerekli
Pêwendi / Peyvendi= Bağlantı , İlişki , Birileri ile alakalı olma
Perwerde = Eğitim , Öğrenim
Perwerdevan = Eğitmen , Öğretici , Öğretmen
Perwerdekar = Eğitici , Öğretici
Perwerdekırın = Eğitmek , Öğretmek
Peya = Yaya
Petandivan [rgd] = Pişirici
Pêvakırın = İliştirmek
Peyman = Andlaşma , Sözleşme
Peyman gırêdan = Akdetme *** Peyman gırêdayi = Andlaşmalı , Sözleşmeli
Pêyvendi = İlişki
Pey 2 / Pe = Nida ünlemi , Esef, Eyvah , Vaybe
<< bkz Pe >>
Pey 1 = Ard ,Arka , Peş , Ardısıra *** Çıma pemıdıgeri ? = Neden ardıma düşüyorsun , Neden beni takip ediyorsun ? *** Tu pey çıyi = Sen neyin peşindesin *** Cendırma pey dıgeri = Jandarmalar peşine düşmüştü , Jandarmalar ardısıran kovuşturuyordu , Jandarmalar takibatını ediyordu *** Tuji peymı warê = Sende peşimden gel , Ardıma düş gel *** Peyteme = Peşindeyim , Seni izliyorum , Seni tekip ediyorum *** Peyhev = Peş peşe , Ardısıra
<< bkz Dû 2 , Paş >>
Peyketın =1 Koşturmak , Kovalamak , Kovmak 2 Takip etmek , Peşine düşmek , İz sürmek 3 (pol) Tutuculuk 4 Kovuşturmak , Takibat etmek *** Peyhevketın = Birbirini koşturmak , Kovalamaca etmek *** Serti tunne peymı dıgerın = Hiç yoktan beni takip ediyorlar , Nedensiz beni kovuşturuyorlar *** Peyteji ketıne = Senide takibata almışlar ,Senide kovuşturuyorlar*** Xweberê peymı dıgerın = Boşuna beni takip ediyorlar
<< bkz Dûketın >>
Peya kırın = 1 İndirmek 2 Yayan etmek
Peyam 1 = 1 Mesaj , İleti , Haber 2 Arzu hāl , Duyuru , İlān 3 İsrihbar , Ajans *** Peyamşandın = Mesaj göndermek , İleti yollamak , Haber iletmek , İstihbarlamak *** Peyan xwendın = İleti okumak , Mesaj okumak , Bildiri okumak *** Peyam nivisandın = Mesaj yazmak , İleti yazmak *** Peyam hıldan = İleti almak , Mesaj almak , İstihbar almak , İstihbarat *** Peyame mı = Mesajım , İletim (mz) Meramım *** Peyame te = İletin , Mesajın , Açıklaman *** Payame kê ? = Kimin mesajı , Kimin iletisi *** Payame par = Geçen yılki açıklama , Geçen yılki mesaj , Geçen yılki ileti *** Peyamexweda = Açiklamasında , Mesajında , İletisinde *** Peyamaxwedıvana = Okuyucu mesajı , Okuyucu iletisi / ... sinde *** Peyamgihiştandın = Masaj ulaştırmak , İleti ulaştırmak , İstihbar ulaştırmak , Haber yetiştirmek
<< bkz Dewet 3 , Elam >>
{ Diğer Diyalektler :Mesaj = Hınare }
Peyam 2 = Baden
<<bkz Befk>>
Peyarê = Kaldırım
<< bkz Pal 2 >>
Peyda kırın = Tedarik etmek , Bulup buluşturmak
Peymal = 1 Darma dağınık , Saçma sapan , Soygun 2 Tārümar , Perişan , Pejmürde 3 Karman corman , Dünsizlik , Mal ve mülkün hederdeki durumu , İsraf durumu 4 Patavazlık hāl , Kendini kapıp koyvermek
<< bkz Şepırze >>
Peyamvan [adj] = 1 İstihbaratçı , Mesajcı , İletici 2 Ajanscı
Peyv = Söz , Kelime , Sözcük
Peyn = Gübre , Hayvansal dıikı ile elde edilen gübre
Peynbûyin / Peynbûn = Gübre olma , Gübresellik , Hayvansal dışkılardan gübre olma
Peynkırın = Gübrelemek
Peynvan [rgd] = Gübreci , Gübre yapıp veya satan
Pez = Koyun
Pêzeveng / Pêzeweng [rgd] = 1 Kavat , Pezevenk , Namussuz , Deyyus , Kaltaban , Teres 2 (mz) Boynuzlu *** Pêzewengi =Pezevenklik , Kavatlık , Tereslik
<< bkz Qewat >>
KÜRTÇE = TÜRKÇE sözlük FERHENG www.elat.ch