Anasayfa
Rêzbûna : Qu / Qû
Uzun okunan : Ku / Kū
Qûde = İmali kibirli konuşma biçimi , Tok tok konuşma biçimi
Qurf [bo] = Kaşak , Su kamışı
Qurt = Fırt , Lakır *** Qurt qurt vecınandın = Lakır lakır içmek
Quç 1 = Tepe
2 =1 Tümsek , Tepe 2 Yığın ,Tunba
Quçkırın = Yığmak
Qul = 1 Delik 2 Menfez
Qulıbin = Aşma
Qulık = 1 Delik , Gedik 2 Argoca Hapishane
Qulkırın = Delmek
Qulker = Delici
Qûlıng = Turna
Qulıng = Kazma ,Tarım alaeti
Qulp = Kulp , Halka
Qurçımandın = 1 Çimciklemek 2 Kafa filizini bükmek veya burmak
<< bkz Quncırandın >>
Qumaş = Kumaş *** Qumaşa hındıstanê = Hint kumaşı
Qurnaz = Kurnaz , Açık göz , Yaş tahtaya basmaz
Qûtik = Teneke
Qutkırın = Kesmek
Qût = Yem kanatlı olanlara verilen yiyecek
Qundax =1 Bebek 2 Kundak 3 Silahlarda kundak , Dipçik
Qundaq = Dipçik
Qurtık 1 = Yutgeç , Gırtlak
Qurtık 2 = Yelek , Cepken
Qudret [rel] = 1 Kudret , Allahı cc güçü , İlāhinin Sonsuz güçü veya erki 2 İnsan üstü iktidar veya Erk / Erke , Dinamizm , Enerji , Güç , Kuvvet , Tākat 3 Doğuştan olup gelen karakter , Fıtrī , Hılkī , Doğuştan huy veta tabiat 4 Doğa üstü güç veya kuvvet veya Fıtrat 5 (mz) İnsanda gelişen beceri melekesi , El melekesi gibi , Kabiliyet , Mecal 6 (mz) Fors , Ehliyet 7 Şiddet , Yeğinlik *** Germava qudretë = Kudret hahmamı , Ilıca , Kaplıca , Termal *** Bı qudret = Kudretli , Kudret ile *** Jı qudretëva = Kudretten , Yaratılıştan , Hilkatten , Fıtraten *** Bë kudret = 1 Kudretsiz 2 (mz) İktidarsız , Erkekliği veya cinsi münasebeten düşük er kişi veya erkek hayvan *** Gulxenderan = Kudret narı *** Kanıya qudretê = Kudret kaynağı , Kudret pınarı *** Hewle qudretê = Kudret helvası (rel) Manna
<< bkz Taqat , Hêz >>
{ Diğer Diyalekt’ler : Hiz ,Tıwan , Tıwanin , Tuwan , Şıyan , Qıdûm }
Qudretbûyin / Qudretbûn [rel] = 1 Kudretli olmak , Kudretli oluş 2 İnsiyak hāli *** Qudretvabûn = 1 Öz devingenlikle olan 2 İç güdüselce olma , İnsiyak hāli
<< bkz Xwexwebûyin >>
Qudretvan [rel] = 1 Allah cc bir sıfatı , İlāhi , Yoktan var eden , Yeri göğü ve içindekileri yaratan , Ahiret veya cennet cehennemde de yaratıcı olan , Hilkat sahibi 2 (adj/ phil) Fıtriyeci , Nativist , Doğuştancı 3 Tākat sahibi , Erk erke sahibi
Qudretiyat [phil] = 1 Fıtriye , Nativizm / Nativitizm , Şimdiki var olan İnsani becerilerin kaynağı doğumdan önce var olduğuna inanılan melekeler ve doğumdan sonra anımsama yolu ile zamanla gelişen Sokrat veya Platonca kabul edilen görüş veya düşünce , Vehbiye , Doğuştamcılık , Vilādīyecilik 2 İlahiyat veya Teolojinin eski ismi
Qulıbandın = 1 Aşmak , Aşıp geçmek 2 Dalgalandırmak
Qulınc = Kulunc
Qul = 1 Delik , Oyuk 2 İn , Gedik 3 Rahne *** Qulki = Delikli, , Deliklice *** Bı qul = Delik ile , Oyuk ile *** Qulle mer = Yılan deliği *** Qula derziyê = İğne deliği *** Qulla befıl / Qul â befıl = Burun deliği *** Qul â polıka = Düğme delikleri *** Qulla xûrdûs / Qula xwerdûs = 1Ağrı dağı çevreside dikine bir nağra 2 Doğu Beyazit mezrasında bir meteor çukuru *** Qul qulli = 1 Delik delik , Delik deşik 2 Oyuk oyuk *** Kete kijan qullê ? = Hangi deliğe girdi ? *** Qullek = Bir delik , Bir oyuk *** Bê qul = Deliksiz , Gediksiz *** Qullek nema ne gerim = Arnmadık delik bırakmadım *** Qul vedan = Delik açmak , Oyuk açmak *** Qule gullê = 1 Mermi deliği 2 Gulle deliği *** Qul gırtın = Delik kapatmak *** Qul xıtımandın = Delik tıkamak , Delik kapatmak *** Yên qul quli bûyi = Delik deşik olanlar *** Qul bı qul tevdan / Qul bı qul gerin = 1 Delik delik karıştırmak 2 Delik delik aramak *** Qul â mışkan = Fareler deliği *** Qul â rûviya / Qula roviya = Tilki deliği
<< bkz İn için : Kewş , Şıkewt >>
{ Diğer Diyalekt’ler Kun , Sımti ,Geh }
Qulbûyin / Qulbûn = 1 Delikli oluş , Delinmişlik 2 Gediklik , Oyukluk
Qulkırın = Delmek , Oymak , Gedik etmek *** Qul quli kırın = Delik deşik etmek *** Qedexeti,-ye qulkırın = (mz) Yassağı delmek
Qulquli = Delik deşik
Qulvedar = Delik açıcı *** Qul vedayi = 1 Delik açan 2 Delik açıcı
<< bkz Behreme >>
Qulopani / Qullopani [sp] = Perende , Takla , Havada dönerek atılan takla , Akrobasi *** Qullopani aviıtın = Perende atmak , Takla atmak *** Qullopaniya kewoka = Güvercin taklası *** Ser hev qullopani avitın = Üst üste perende atmak , Seri takla atmak
*** Çıl qulopani û keri nan = Kırk takla ve bir parça ekmek (mz) Uşaklık veya karın tokluğuna her işi yapanlara denilir .
<< bkz Qılozbûzin >>
{ Diğer Diyalekt’ler Qılozan ,Tıqle , Teole , Qulbani }
Qulopanvan / Qullopanvan [sp] = 1 Perendeci , Perendebaz , Taklacı 2 Akrobat *** Qulopanvanî = Akrobaklık , Akrobasi , Perende bazlık *** Qulopanvanti = Akrobatik
Qulopanbaz [sp] = 1 Perendeci , Perendebaz , Taklacı 2 Akrobat
<< bkz Canbaz >>
Qulote / Qullote [adj] = 1 Züppe , Hergele , Kaypak 2 Zanpara Lezyen , Eşcinsel , Kulanpara 3 (pol) Lünpen / Lümpen 3 Mebun , Mefūl
<< bkz Lawuk , Loti Kaypak için : Şımşımot >>
{ Diğer Diyelekt’ler Hetivbaz , Fılite }
Quloteyn / Qulloteyn [adj] = 1 İbnelik , Yavşaklık , Zanparalık , Züppelik (pol) Lümpenlik 2 Eşcinsellik , Lezyenlik (vulg) Kulamparalık , Livatacılık , Sıbyancılık / Sübyancılık (*28)
<< bkz Lotiti Sübyen için : Lawuk >>
{ Diğer Diyalekt’ler : Tilote }
Quloz = Domalık ,(rel) Dini Bükülme , Rükü
Quloz bûn = Domaltmak
Qulozkırın = Domaltmak
Qûn = Göt , Kıç ,(vul ) Maça ,Tiyiz ,Anüs
Qûnek = Oruspu , Esnaftan kadın
Qunc = Buçak
Quncırandın / Qurıcandın = 1 Çimdirmek , Çimdiklemek , Çimdiriş 2 Çimdik , Çitmik 3 (mz) Makaslamak , Kesme almak *** Dest quncırandın = El çimdiklemek , El çimdirmek *** Mina quncırandınë = Çindirme usüli gibi , Çimdikleme yordamı gibi *** Qıç quncırandın = Kıç çimdirmek *** Dewsa quncırandınê = Çimdik yeri , Çimdirilen yer *** Quncırandınva jëkırın = Çimdirmekle koparmak *** Mı quncıri = Ben çimdirdim , Ben çimdikledim *** Tu qunçırandi = Sen çimdirdin , Sen çimdikledin *** Ew quncıran = O çimdikledi , O çimdirdi
{ Diğer Diyalekt’ler : Qurmıçandın , Nıquçandın , Nequçkdan , Qurçi kırın , Qurquçandın }
Quncırandın bûyin = Çimdirilmek , Çimdirilme hāli , Çimdiklenmek
Qundax = Bebek , Meme emen bebek
Qurçımandın [syn] = 1 Bükerek ezmek veya koparmak , Bükerek ezilmesini sağlamak , Yeşil bir bitkiyi veya benzer bir şeyi bükerek koparmadan bırakma durumu , Çimdirir gibi büküp ezmek Bazı sebze ve meyvaları kalından koparmadan sapını veya çöpünü bükmek , Burma ile ezmek , Burarak pörsükleştirmek 2 (mz) Boyun büküklüğü veya bet beniz solgunluğu *** Oyla qurçımi = Bed dua sözüdür mānası burulasıca (mz) Sararıp solasıca anlamında bir bed dua
<< bkz Çimdirmek için Quncırandın >>
Qurban = 1 Kurban , Nezir , Adak 2 (mz) Kurban veya feda olma 3 Mağdur *** Eyda qurbanê = Kurban bayramı *** Ez qurban = Ben Kurban *** Qurbanê ! = Qurbanım , Hey qurban !*** Qurbanti = Kurbanlık , Birine mecazen kurbanlık veya hayranlık *** Bazara qurbanê = Kurban pazarı , Kurbanlık hazvan pazarı *** Ez qurbana te = Ben sana kurban ,Kurban olayım sana *** Qurban serjêkırın = Kurban kesmek , Kurban adamak *** Cejna qurbanê / Eyda qurnanê = Kurban bayramı *** Qurbanî = Kurbanlık *** Goşta qurbanê = Kurban eti *** Heywana qurban â nêr = Erkek kurban hayvan *** Heywana qurban ä më = Dişi kurban , Dişi kurbanlık hayvan *** Posta qurbanê = Kurban postu *** Qurban vexıstın = Kurban yatırmak , Kesim için kurbanlığı yatırmak *** Berana qurnanê = Kurbanlık koç *** hz Bırahim (Bıro) û hz İsmalil (İso / İsê) = hz İbrahim ve hz İsmail *** Qurban â hecıya = Hacı kurbanı *** Goşta qurbanê belakırın = Kurban eti dağıtmak *** Goşt lev parihevkırın = Et taksimi etmek , Eti pay pay etmek *** Qurbana îsal = Bu yılki kurban *** Qurban â par = Geçen yılki kurban *** Qurban bazari kırın = Kurban pazarlık etmek *** Qurbana me = Kurbanımız = Qurbantiya me (syn) = 1 Kurbanlığımız 2 Mecazen birilerine kurbanlık *** Qurban kırin = Kurban satın almak *** Qurban fırotın = Kurban satmak *** Qurbanî fırotın = Kurbanlık satmak *** Qurbanî gerandın = Kurbanlık gezdirmek *** Pere qurbanê = Kurban parası ***Qurban â te xerwe ! = Kurbanın hatırlı olsun ! *** Qurban fıroş = Kurban satıcısı
<< bkz Gori , Borap >>
{ Diğer Diyalekt’ler : Koçek , Canbori}
Qurekırın = Böbürlenmek
Qurebûn = Böbürlenme
Qureti = Böbürtü
Qurbankırın = Kurban etmek , Nezir etmek , Adak adamak *** Qurban bazari kırın = Kurban pazarlık etmek *** Qurban serjëkırın = Kurban kesmek , Kurban adamak *** Qurban erzan kırın = Kurban ucuzlatmak *** Qurban baha kırın = Kurban pahalılaştırmak
Qurbanbûyin / Qutrbanbûn = 1 Kurban oluş , Adaklanış , Nezir oluş 2 (mz) Birine veya birilerine feda olmak
Qurbanvan [adj] = 1 Kurbancı 2 (mz) Birine veya birilerine sürekli kurban olan , Çok yalvaran veya çok rica eden
Qure 1 = 1 Fodul , Kibirli , Mütekebbir , Nobran , Kurumlu Böbürtü , Böbürgenlik , Burun büyüklüğü , Çalımcı 2 Mübalağa , Mağrur , Gurur , Kasıntı , Kuruntu , Kaykıntı 3 (mz) Ahkam , Kibir (vul) Caka , Çalım , Şatafat , Afili (vul) Kelli felli 3 İzam *** Qureveti xeberdan = Mağrurca konuşmak , Böbürlenerek söylemek , Kasıntılı demek *** Qure ketın = Kibire düşmek , Kasıntıya girmek *** Qureti = Mağrurluk , Ahkamlık , Megalomanlık *** Qureveti = Böbürleniş , Kasıntılılık , Calımlı hal , Debdebelilik , Megalomani , Mêtekebbir *** Xwe qureve xıstın = (mz) Kendini yüksekten atmak , Kasıntılı tutum takınmak , Megalomanlığa girmek *** Qure qure gerin = 1 Fiyakalı fiyakalı gezmek , Şatafatlı şatafatlı yürümek , Afilli afilli dolaşmak 2 Calımlı calım gezmek , Çalımlı çalımlı yürümek *** Qureve hatın = Mağrurlaşmak , Kibirlenmek
<< bkz Qûde , Kaw >>
Qure 2 = Kura ,Çekiliş *** Qure kışandın = Kura çekmek *** Qure ketın = Kura düşmek
Qurebûyin / Qurebûn = 1 Mûtekebbirane , Kasıntılı olma , Kibirli bulunma , Mağrurane (mz) Ahkamlık içinde oluş 2 (vulg) Şatafatlı olma , Cakalı oluş , Çalımlı veya afilli olma , Fiyakalı bulunma 3 Böbürgenleşmek , Burun büyüklüğündeki hāli *** Qurevebûyin / Qurevebûn = Kuruntusallık , Gurursalık , Kasıntı oluş , Megalomanlık
Qurekırın / Quertikırın =1 Mübalağa etmek 2 Böbürletmek , Böbürgenleştirmek , Kasıntılı veya kibirli kılmak , Kakıllaştırmak *** Qurey himkırın = Burun büyüklüğü ettirtmek , Mubalağa öğretmek
Qureti = Fodulluk
Qurevekırın = Şatavatlaştırmak , Gururlaştırmak , Kibirleştirmek , Kuruntusallaştırmak , Kasıntısallaştırmak ,Büyüklenmek
Qurevan 1 / Qurevevan [rgd] = 1 Megaloman , Kaykıllaşıcı 2 Kostak , Tavırcı 3 Mübalağacı
<< bkz Qûdevan >>
Qurevan 2 [rgd] = Kuracı , Kura çektiren , Çekiliş yapan
Qurış = Kuruş , Kırk para , Liranın yüzde biri
<< bkz Pûl 1 >>
Qurqurbeg [rgd] = (mz) İt insan , İtlikle yükselen kişi , İspiyonculukla tutunan , Makyajlı kişilik
Qûrtık = Ünük , Boğaz
Qureve hatın = Kaykılmak , Kurulmak 2 Böbürlenmek , Çalım satmak , Fiyaka etmet , Burun bukmek
Qurkbûyin / Qurkbûn = Kuluclakı olma , Kuluckada oluş, Kuluckalanılış
, Kulucka hāli
Qurf [bo] = Kaşak , Daha kargı olmamış yeşil veya kurmuş kamış , Yeşil taze kamış *** Qurfe vegırtınê = Örgülük kamış , Örülmeye el verişli kamış
Qusır = 1 Kusur , Hata , Özür , Foya 2 Tahir olmak için dökülen su *** Ava qusırê = Kusur suyu *** Qusır gerin = Kusur aramak
Qutık = Kursak
Qutkırın = Kesmek , Doğramak , Kıymak
Quwed = Kuvet , Güç
Quz = Am
Quzulqûrt [zo] 1 Kızıl kurt , Hayvan iç organlarında yetişebilen kızıl bir kurt 2 (mz) Azarlama sözü , Paylamada kullanılan bir söz