Anasayfa

 

 

 


Rûmet [syn] = 1 Onur , Şeref

Rûnıştın = Oturum

Rûnıştandın = Oturmak , Celse

Rû 1
[antr] = 1
Sima , Yüz , Surat , Çehre 2 Beniz , Bet 3 Saye *** Rû reş = Bed baht , Kalleş , Yüz karası *** Rû reş bûn = Yüz kızartıcı olma , Ayıplı olma , Bedbahlaşmak *** Rû reş kırın = Bed bahtlaştırmak , Yüz karalığı ettirmek *** Rû reşi kırın / Rû reşti kırın = Bed bahtlık etmek , Yüz karalığı etmek *** Rû bû note rûya guleki = Yüz oldu gül gibi bir yüz *** Rûyamı negırt = Yüzüm tutmadı  (mz) Diyemedim *** Rû ditın = 1 Yüz bulmak , Şımarmak 2 İlgi görmek 3 Yüz görmek *** Rû dayin = Yüz vermek *** Rû fetılandın = Yüz çevirmek , Yüz döndürmek (mz) Caymak (vulg) Kıç atmak *** Rû tırş kırın / Sıkum berjerkırın = Yüz ekşitmek , Surat asmak , Somurtkanlık *** Bı rû ditına bûkê = Gelinin yüz görümlüğü *** Rû kıvş kırın = Yüz tespt etmek , Meydana gelmek *** Rû şûştın / Rû şûştın = Yüz yıkamak *** Rû be rû mayin = Yüz yüze kalamak *** Rû ken = Güler yüzlü , Yüzü gülen , Güleç , Mütebessim , Tebessüm eden *** Rûva lêdan / Rû ra lêdan = Yüze vurmak , Yüzüne vurmak *** Rûva lêxıstın = 1 Yüzüne vurmak 2 Kenarından vurmak , Kıyısından deydirtmek *** Bê rû = Yüzsüz , Arsız *** Bê rûti = Yüzsüzlük , Arsızlık *** Bê rûti bûyin = Yüzsüzleşmek *** Rû nemayi = Yüzü kalmayan *** Ev rûyamı evji rûte ! = Bu benim yüzüm buda senin yüzün ! *** Rû ne dayin = Yüz vermemek *** Rûyamı sekıni … = Yüzüme durdu …*** Tûyi rûyaki disa şerm nekın ! = Yüzlerine tükürsen yine utanmazlar ! *** Rû qerqaşkırın = Yüz ağartmak , Onurlandırmak , Şeref veya itibar yükseltmek *** Rû hıldan = 1 Yüz almak , Alışmak , Alışkanlık haline getirmek 2 (mz) Traş olmak *** Erka rûyaxwe bıfetıline mı ! = Yüzünü çevir bakayım bana ! *** Rû çılmısi = Soluk yüzlü , Beti benzi soluk *** Hurmete av û rûya pexembera ! = Peygamberlerin yüzü ve suyu hürmetine ! *** Me rûda betanji dıxwaze / Me rûda betanji dıxoze = Yüz verdik astarda istiyor *** Rû ber hev gırtın = Yüz yüze tutmak , Yüzleştirmek *** Rûyamı = Yüzüm , Simam *** Rûyate = Yüzün , Siman *** Rûya çepê = Sol yüz , Sol yanak *** Rûya rastê = Sağ yüz , Sağ yanak *** Rûyaki bı nas / Rûyeki bı nas = Tanınan bir sima , Tanınan bir çehre *** Bı rû = Yüzlü , Simalı *** Rûya ave = Suyun yüzü *** Rûya erde = Yer yüzü *** Wë rûyida = Öte yüzden *** Rûya dınê = 1 Dünya yüzü 2 Öteki yüz , Öteki taraf *** Rûya hive / Rûya heyve = (astr) Ay yüzü *** Rûya dexesiyeva ev bû ! = Kıskançlık yüzünsen bu oldu ! *** Xeta rû = Yüz hattı , Yüz çizgisi *** Rû meşk = (mz) Tuılum suratlı *** Rûyaxwe dayin = 1 Yüzüne sürmek 2 Yüzünü vermek *** Rû boyax kırın = Yüz boyamak *** Rû mı bû hesret = Yüzü bana hasret oldu *** Rûyamıda = Yüzümden , Sayemden *** Bê rûti = Yüzsüzlük , Şerefsizlik *** Rû sari = Yüz soğukluğu *** Rû berjêr kırın = Yüz eğmek , Yüzü aşağı etmek *** Rûya mı = Yüzüm *** Rûya te = Yüzün *** Rûya meda = Sayemizden , Yüzümüzden *** Rû ken = Güler yüzlü *** Rûdan = Yüz vermek (mz) Şımartmak *** Rû bı rû = Yüz yüze *** Rû qerçûmek = Kırışık yüzlü (*45)
<< bkz Sıkûm >>

Rû 2 [syn] = 1
Kenar , Kıyı , Yalı , Bir şeyin yanı veya tarafı , Taraf / Karşı taraf , Karşı / Karşı taraf , Yaka / Karşı yaka 2 Yüz , Bir şeyin düzeyi , Herhangi bir şeyin yüzü 3 Faça , Cephe , Bir kütlenin ifade’de dile ve göze gelen kısmı , Bir sayfanın ön kısmı , Kısım *** Rû malê = Ev kıyısında *** Rû teye = Senin kıyında , Senin yanında *** Rû behrê = Deniz kenerında , Deniz kıyısında *** Rû kaniye = Pınarda , Pınar yanında *** Rû gund = Köy cephesinde , köy kıyısında *** Rû mewu = Yanımızdaydı , Kıyımızdaydı *** Rû bı rû = (syn) 1 Yüzyüze 2 Faça façaya , Karşı karşıya *** Rû wi yali = Karşı taraf , Öte yaka *** Ruya balgiye / Rûya balgiyê = Yastık kılıfı ***Rûya orxanê = Yorgan kılıfı *** Wê rûye / Wê ruye = Karşı taraf , Karşı yaka *** Rûya pelê / Rû belge = Sayfa yüzü , Metin yüzü *** Rûya deriyê = Kapının ön tatafı , Kapı yüzü , Kapını önkısamı
*** Rû masê =
Masanın kıyısı *** hev anin = 1 Yan yana getirmek 2 Yüz yüze getirmek *** Rûya masê = Masanın yüzü *** Rû mı = Kıyım , Kenarım *** Rû te = Kıyın , Kenarın *** Rû rêda = Yolun kenarında , Yol kıyısında *** Rû behrê = Deniz kenarı , Deniz kıyısı (*45)
<<
bkz Kêlek , Rex 1 Tehël Kılıf için : Qalık >>

Rû 3 / Rı =
Sakal *** Rû sıpi = Ak sakallı , İleri gelen , Ekabir *** Rû berdan = Sakal salmak (*45)
{
Diğer Diyalekt’ler : Rıh , Rıdên , Ri }

Rû 4 = 1
Sāye 2 Sebep *** Rûyemeva bû xwedi mal mılk = Sāyemizde oldu mal mülk sahibi *** Rûye teva ev tışt hate serame = Senin sebebiyetinden bu şey geldi başımıza (*45)
<<
bkz Sılx Sebep  Bayis , Sebep , Sedem >>



Rû 5
=
Astar , Kılıf , Kın , Yastık yorgan yüzü veya herhangşi bir şeyin yüzü *** Rûya orxanê = Yorganın yüzü , Yorganın kılıfı *** Rûya balgiyê = Yastığın yüzü , Yastığın kılıfı *** Rûya dınê = Dünya yüzü *** Rûya esmanê = Gök yüzü *** Rûya behrê = Denizin yüzü veya yüzeyi *** Rûya avê = Suyun yüzü veya yüzeyi (*45)


Rû 6 =
Yüzey , Bir şeyin dış yüzü , Dış satıh *** Rûya masê = Masanın yüzü *** Rûya kıtêbê = Kitabın yüzü *** Rûya deri ne note pışt deriye = (red) Kapının yüzü arkası gibi değil (*45)

Rû 7 [mz] =
Ar , Namus , Haya , Şeref *** Rûyam ne gırt = Yüzüm tutmadı ***Bêrû = Arsız , Yüzsüz *** Bê rûti = Yüzsüzlük , Şerefsizlik *** Rûmeti = Saygınlık , Hürmetkārlık (*45)


Rûbab / Rıbab [mus] =
Kabak kemane , Rebab , Iklığ , Kabak veya hindistan cevizini tekneleştirip üzerine deri geçirilerek seslendirilen yaylı bir çalgı

Rûçık [syn] = 1
Boy pos , Kılık , Eşkal , Kişi görüntüsü , Endam 2 Vasıf , Nitelik , Husūsiyet , Kişinin karakteri veya tabiatı veya sıfat ile mahiyeti (grm) Sıfat 4 Bet beniz
<< bkz Şemal >>


Rûçıkandın / Rûçûkandın =
Yolmak *** Bırin rûçıkandın / Pızık rûçıkandın = Yara yolmak , Yaranın kabuğunu deşmek *** Pırçe bıçenge rûçıkandın = Koltuk altı kılı yolmak *** Por verûn / Por rûçıkandın = Saç yolmak *** Rûçıkandi = Yolunuk , Yoluk *** Pût rûçıkandın = Tüy yolmak *** Pırç rûçıkandın = Kıl yolmak (*69)
<<
bkz Verûn >>
{ Diğer Diyalekt’ler :
Pırtıkandın , Pırçûkandın , Pûrtıkandın , Pırçıkandın , Veçınin , Pıçırandın , Şelıpandın , Veçırandın , Verûtın , Vepırtıkandın }






Rûgeş
=
Güleç , Nurlu yüz


Rûgırtın
[syn] = 1
Yüz almak , Yüz tutmak , Şımarmak 2 Tavır takınmak

Rûreş = Bahtsız , Kara yüzlü







Rûmed = 1 Onur , Hürmet 2 Saygı , Hürmet , İhtiram
<< bkz Abûr >>

Rûmetmend [syn] = Hürmetkār , Saygıdeğer , Onurdar *** Rûmet gırtın = Saygı tutumak , Hürmet tutumak ûû



Rûnûştdank = 1 Sele 2 Bina duvarlarında omarım için asılı oturmaya yarıyan askı oturak , Dağcıların veya Minare , kulele işcilerin kullandıkları tırmanmalı uturgeç 3 Bebeklerin yürümesinde kullanılan oturgeç
<< bkz Kursi 1 >>



Rûva = 1 Kıyısı , Kenarı , Yanı başı 2 (rgd) Yüzünden , Sāyesinden *** Rûyamıva = Benim yüzümden , Benim sayemden *** Rûva şand = İlişiği ile göngerdi , Beraberinde gönderdi *** Rûva ditım = İlişiğinde gördüm , Kıyısında gördüm
<< bkz Sāyesinde için : Sılx >>

Rûvabûyin / Rûvabûn = İlişiğinde olma , İlgisinde bulunma , Yanı başında oluş



Rûvakırın =1
İliştirmek , Eşitlemek 2 Kılıflamak , Astar veya kılıf çekmek


Rût 1 [syn] = 1 Çıplak , Dazlak 2 Müstehcen 3 Nü (*70)
<< bkz Tezi >>


Rût 2 [mz] = 1 İflās 2 Tam takır



Rûto [rgd] = Züğürt kişi


Rûtandın [syn] = 1 Soyunuş , Soyundurma 2 Çıplaklaştırmak 3 Nüleştirmek 4 Müstehcen kılmak


Rûtbûyin / Rûtbûn
[syn] = 1 Soyunmak , Soyunup çıplaklaşmak 2 Nü olamk 3 Müstehcen olma veya oluş (*70)
<< bkz Tezibûyin >>

Rûtkırın = Soymak , Çıplaklaştırmak , Anadan doğma etmek *** Rût nekıri = Soyunmadan (*70)
<< bkz Sipikırın >>


Rutin
= Rutin , Alışıla gelen

Rutın = Soymak , Ağaç kabuklarını soymak


Rutandın = Sıyırarak soymak , Ağaç veya dal kabuğu soymak *** Dar rutandın = Ağaç soymak
<< bkz Darotın >>

Rûvi 1 / Rovi [zo] Tilki *** Rûva qurnaz = Kurnaz tilki

Rûvi 2 = Karıncık , İç organı




Rûsva = Riesale

 

 

 

 

 

 






Rûmet [syn] = 1 Onur , Şeref

Rûnıştın = Oturum

Rûn = Yağ *** Rûna masiya = Balik yağı *** Rûna şir = Süt yağı , Kaymak *** Rûna zeytuna = Zeytın yağı

Rû 1 [antr] = 1 Sima , Yüz , Surat , Çehre 2 Beniz , Bet 3 Saye *** Rû reş = Bed baht , Kalleş , Yüz karası *** Rû reş bûn = Yüz kızartıcı olma , Ayıplı olma , Bedbahlaşmak *** Rû reş kırın = Bed bahtlaştırmak , Yüz karalığı ettirmek *** Rû reşi kırın / Rû reşti kırın = Bed bahtlık etmek , Yüz karalığı etmek *** Rû bû note rûya guleki = Yüz oldu gül gibi bir yüz *** Rûyamı negırt = Yüzüm tutmadı , (mz) Diyemedim *** Rû ditın = 1 Yüz bulmak , Şımarmak 2 İlgi görmek 3 Yüz görmek *** Rû dayin = Yüz vermek *** Rû fetılandın = Yüz çevirmek , Yüz döndürmek (mz) Caymak (vulg) Kıç atmak *** Rû tırş kırın / Sıkum berjerkırın = Yüz ekşitmek , Surat asmak , Somurtkanlık *** Bı rû ditına bûkë = Gelinin yüz görümlüğü *** Rû kıvş kırın = Yüz tesbip etmek , Meydana gelmek *** Rû şûştın / Rû şûştın = Yüz yıkamak *** Rû be rû mayin = Yüz yüze kalamak *** Rû ken = Güler yüzlü , Yüzü gülen , Güleç , Mütebessim , Tebessüm eden *** Rûva lêdan / Rû ra lêdan = Yüze vurmak , Yüzüne vurmak *** Rûva lêxıstın = 1 Yüzüne vurmak 2 Kenarından vurmak , Kıyısından deydirtmek *** Bê rû = Yüzsüz , Arsız *** Bê rûti = Yüzsüzlük , Arsızlık *** Bê rûti bûyin = Yüzsüzleşmek *** Rû nemayi = Yüzü kalmayan *** Ev rûyamı evji rûte ! = Bu benim yüzüm buda senin yüzün ! *** Rû ne dayin = Yüz vermemek *** Rûyamı sekıni … = Yüzüme durdu …*** Tûyi rûyaki disa şerm nekın ! = Yüzlerine tükürsen yine utanmazlar ! *** Rû qerqaşkırın = Yüz ağartmak , Onurlandırmak , Şeref veya itibar yükseltmek *** Rû hıldan = 1 Yüz almak , Alışmak , Alışkanlık haline getirmek 2 (mz) Traş olmak *** Erka rûyaxwe bıfetıline mı ! = Yüzünü çevir bakayım bana ! *** Rû çılmısi = Soluk yüzlü , Beti benzi soluk *** Hurmete av û rûya pexembera ! = Peygamberlerin yüzü ve suyu hürmetine ! *** Me rûda betanji dıxwaze / Me rûda betanji dıxoze = Yüz verdik astarda istiyor *** Rû ber hev gırtın = Yüz yüze tutmak , Yüzleştirmek *** Rûyamı = Yüzüm , Simam *** Rûyate = Yüzün , Siman *** Rûya çepë = Sol yüz , Sol yanak *** Rûya rastë = Sağ yüz , Sağ yanak *** Rûyaki bı nas / Rûyeki bı nas = Tanınan bir sima , Tanınan bir çehre *** Bı rû = Yüzlü , Simalı *** Rûya ave = Suyun yüzü *** Rûya erde = Yer yüzü *** Wë rûyida = Öte yüzden *** Rûya dınë = 1 Dünya yüzü 2 Öteki yüz , Öteki taraf *** Rûya hive / Rûya heyve = (astr) Ay yüzü *** Rûya dexesiyeva ev bû ! = Kıskançlık yüzünsen bu oldu ! *** Xeta rû = Yüz hattı , Yüz çizgisi *** Rû meşk = (mz) Tuılum suratlı *** Rûyaxwe dayin = 1 Yüzüne sürmek 2 Yüzünü vermek *** Rû boyax kırın = Yüz boyamak *** Rû mı bû hesret = Yüzü bana hasret oldu *** Rûyamıda = Yüzümden , Sayemden *** Bê rûti = Yüzsüzlük , Şerefsizlik *** Rû sari = Yüz soğukluğu *** Rû berjêr kırın = Yüz eğmek , Yüzü aşağı etmek *** Rûya mı = Yüzüm *** Rûya te = Yüzün *** Rûya meda = Sayemizden , Yüzümüzden *** Rû ken = Güler yüzlü *** Rûdan = Yüz vermek (mz) Şımartmak *** Rû bı rû = Yüz yüze *** Rû qerçûmek = Kırışık yüzlü (*45)
<< bkz Sıkûm >>

Rû 2 [syn] = 1 Kenar , Kıyı , Yalı , Bir şeyin yanı veya tarafı , Taraf / Karşı taraf , Karşı / Karşı taraf , Yaka / Karşı yaka 2 Yüz , Bir şeyin düzeyi , Herhangi bir şeyin yüzü 3 Faça , Cephe , Bir kütlenin ifade’de dile ve göze gelen kısmı , Bir sayfanın ön kısmı , Kısım *** Rû malê = Ev kıyısında *** Rû teye = Snin kıyında , Senin yanında *** Rû behrê = Deniz kenerında , Deniz kıyısında *** Rû kaniye = Pınarda , Pınar yanında *** Rû gund = Köy cephesinde , köy kıyısında *** Rû mewu = Yanımızdaydı , Kıyımızdaydı *** Rû bı rû = (syn) 1 Yüzyüye 2 Faça façaya , Karşı karşıya *** Rû wi yali = Karşı taraf , Öte yaka *** Ruya balgiye / Rûya balgiyê = Yastık kılıfı Rûya orxanë = Yorgan kılıfı *** Wê rûye / Wê ruye = Karşı taraf , Karşı yaka *** Rûya pelê / Rû belge = Sayfa yüzü , Metin yüzü *** Rûya deriyê = Kapının ön tatafı , Kapı yüzü , Kapını önkısamı

*** Rû masê = Masanın kıyısı *** hev anin = 1 Yan yana getirmek 2 Yüz yüze getirmek *** Rûya masê = Masanın yüzü *** Rû mı = Kıyım , Kenarım *** Rû te = Kıyın , Kenarın *** Rû rêda = Yolun kenarında , Yol kıyısında *** Rû behrê = Deniz kenarı , Deniz kıyısı (*45)
<< bkz Kêlek , Rex 1 Tehël Kılıf için : Qalık >>


Rû 3 / Rı =
Sakal *** Rû sıpi = Ak sakallı , İleri gelen , Ekabir *** Rû berdan = Sakal salmak (*45)
{ Diğer Diyalekt’ler :
Rıh , Rıdên , Ri }

Rû 4 = 1
Sāye 2 Sebep *** Rûyemeva bû xwedi mal mılk = Sāyemizde oldu mal mülk sahibi *** Rûye teva ev tışt hate serame = Senin sebebiyetinden bu şey geldi başımıza (*45)

<< bkz Sılx Sebep için Bayis , Sebep , Sedem >>



Rû 5
= Astar , Kılıf , Kın , Yastık yorgan yüzü veya herhangşi bir şeyin yüzü *** Rûya orxanê = Yorganın yüzü , Yorganın kılıfı *** Rûya balgiyê = Yastığın yüzü , Yastığın kılıfı *** Rûya dınê = Dünya yüzü *** Rûya esmanê = Gök yüzü *** Rûya behrê = Denizin yüzü veya yüzeyi *** Rûya avê = Suyun yüzü veya yüzeyi (*45)


Rû 6 = Yüzey , Bir şeyin dış yüzü , Dış satıh *** Rûya masê = Masanın yüzü *** Rûya kıtêbê = Kitabın yüzü *** Rûya deri ne note pışt deriye = (red) Kapının yüzü arkası gibi değil (*45)

Rû 7 [mz] = Ar , Namus , Haya , Şeref *** Rûyam ne gırt = Yüzüm tutmadı ***Bêrû = Arsız , Yüzsüz *** Bê rûti = Yüzsüzlük , Şerefsizlik *** Rûmeti = Saygınlık , Hürmetkārlık (*45)



Rûbab / Rıbab [mus] = Kabak kemane , Rebab , Iklığ , Kabak veya hindistan cevizini tekneleştirip üzerine deri geçirilerek seslendirilen yaylı bir çalgı

Rûçık [syn] = 1 Boy pos , Kılık , Eşkal , Kişi görüntüsü , Endam 2 Vasıf , Nitelik , Husūsiyet , Kişinin karakteri veya tabiatı veya sıfat ile mahiyeti (grm) Sıfat 4 Bet beniz
<< bkz Şemal >>


Rûçıkandın / Rûçûkandın = Yolmak *** Bırin rûçıkandın / Pızık rûçıkandın = Yara yolmak , Yaranın kabuğunu deşmek *** Pırçe bıçenge rûçıkandın = Koltuk altı kılı yolmak *** Por verûn / Por rûçıkandın = Saç yolmak *** Rûçıkandi = Yolunuk , Yoluk *** Pût rûçıkandın = Tüy yolmak *** Pırç rûçıkandın = Kıl yolmak (*69)
<< bkz Verûn >>
{ Diğer Diyalekt’ler :
Pırtıkandın , Pırçûkandın , Pûrtıkandın , Pırıtıkandın , Veçınin , Pıçırandın , Şelıpandın , Veçırandın , Verûtın , Vepırtıkandın }






Rûgeş
= Güleç , Nurlu yüz


Rûgırtın
[syn] = 1
Yüz almak , Yüz tutmak , Şımarmak 2 Tavır takınmak

Rûreş = Bahtsız , Kara yüzlü







Rûmet = Saygı , Hürmet , İhtiram
<< bkz Abûr >>

Rûmetnend [syn] = Hürmetkār , Saygıdeğer , Onurdar *** Rûmet gırtın = Saygı tutumak , Hürmet tutumak ûû



Rûnûştdank = 1 Sele 2 Bina duvarlarında omarım için asılı oturmaya yarıyan askı oturak , Dağcıların veya Minare , kulele işcilerin kullandıkları tırmanmalı uturgeç 3 Bebeklerin yürümesinde kullanılan oturgeç
<< bkz Kursi 1 >>



Rûva = 1 Kıyısı , Kenarı , Yanı başı 2 (rgd) Yüzünden , Sāyesinden *** Rûyamıva = Benim yüzümden , Benim sayemden *** Rûva şand = İlişiği ile göngerdi , Beraberinde gönderdi *** Rûva ditım = İlişiğinde gördüm , Kıyısında gördüm
<< bkz Sāyesinde için : Sılx >>

Rûvabûyin / Rûvabûn = İlişiğinde olma , İlgisinde bulunma , Yanı başında oluş



Rûvakırın =1
İliştirmek , Eşitlemek 2 Kılıflamak , Astar veya kılıf çekmek


Rût 1 [syn] = 1 Çıplak , Dazlak 2 Müstehcen 3 Nü (*70)
<< bkz Tezi >>


Rût 2 [mz] = 1 İflās 2 Tam takır



Rûto [rgd] = Züğürt kişi


Rûtandın [syn] = 1 Soyunuş , Soyundurma 2 Çıplaklaştırmak 3 Nüleştirmek 4 Müstehcen kılmak


Rûtbûyin / Rûtbûn
[syn] = 1 Soyunmak , Soyunup çıplaklaşmak 2 Nü olamk 3 Müstehcen olma veya oluş (*70)
<< bkz Tezibûyin >>

Rûtkırın = Soymak , Çıplaklaştırmak , Anadan doğma etmek *** Rût nekıri = Soyunmadan (*70)
<< bkz Sipikırın >>


Rutin
= Rutin , Alışıla gelen

Rutın = Soymak , Ağaç kabuklarını soymak


Rutandın = Sıyırarak soymak , Ağaç veya dal kabuğu soymak *** Dar rutandın = Ağaç soymak
<< bkz Darotın >>

Rûvi 1 / Rovi [zo] Tilki *** Rûva qurnaz = Kurnaz tilki

Rûvi 2 = Karıncık , İç organı




Rûsva = Riesale