Rêzbûna : Di / Dî
Di / Dî : Sıralaması
**************
Di / Dit = '' Ditın '' Fiilinin geçmiş hali veya büzgün durumu , Gördü , Görüyor ** Ne diti = 1 Göremiyen 2 Görgüsüz *** Dit ez ne ew merıvım / Dit ez ne ew mırovım = Gördü ben o adam değilim *** Ne teji dit çı dıkır ? = Sense gördün değilmi ne ediyordu ? *** Tu ne diti lë mı dit ! = Sen görmedin fakat ben gördüm ! *** Ne diti çabû ? = Gürdümya nasıl oldu ?
<< bkz Ditın >>
Dik / Kalaşêr = Horoz
Gez 2 = lsırık
Gez 1 [bot] = Ilgın bitkisi
Dilan [syn] = 1 Şenlik , Eğlence , Cümbüş 2 Karnaval , Şölen 3 Düğün *** Dilaname = Düğünümüz *** Bı dilan = Düğünlü *** Bê dilan = Düğünsüz
<< bkz Dewat , Şahi >>
Dil = Esir , Rehine
Dilankırın = Düğün etmek
Dilber = Pek güzel , Dilber
Dilok [pr] = Antep *** Fıstıqe Diloke = Antap fıstığı
Dimen = Envanter , Filim veya ses kayıtları
Din 1 = Din , İnanc *** Bı din = Dinli *** Bê din = Dinsiz
<< bkz Ol >>
Din 2 = Deli , Meczup , Çılgın , Divane *** Dinara her roj cejne = Deliye her gün bayramdır *** Dinek kevıreki baveje bihrê çıl aqılmend nekara wi kevıri derxe = Bir deli bir kuyuya bir taş atarsa kırk akıllı onu çıkaramaz
Dinamêt = Dinamit *** Bı dinamêt = Dinamit ile *** Bê Dinamêt = Dinametsiz , Dinamet ile değil
Dinamêt kırın = Dinamitlemek
Dinazor = Dinazor
Dinemêtvan = Dinamitci
Dinamizm = Devimsellik , Dinamizm
Dinemo = Dinamo
Dinayet = Dinayet
Din bûn = Delirmek , Çılgınlaşmak
Dindar = Dindar
Dinti = Delilik , Çılgınlık , Esrime
Diqad = Dikkat
<<bkz Mıqat >>
Dinxane = Tımarhāne , Akıl hastahanesi
Diploma = Diploma *** Bı diploma = Diplomalı*** Bê Diploma = Diplomasız
<< bkz Şahadet name >>
Diplomat = Diplomat
Diplomatik = Diplomasi , Diplomatik
Direksiyon = Direksiyon
Direktif = Direktif
Direktör = Direktör
Divane = Divane
Disa [lr] = 1 Tekrar , Tekerrür ,Gine , Yeniden , Yeniden olma , Aynı 2 Gene , Bir daha , Kere , Kez 3 Devam , Devamı 4 Eylem *** Disa note par = Yine geçen yıl gibi , Tekrar geçen sene gibi *** Disa rëketın ! = Yine yolculuk , Gene yüyüş ! *** Disa ew rewşe = Yine o durum , Aynı o vaziet *** Disa usane = Aynı öyle *** Disa me jera got = Yine biz kendisine söyledik , Gene biz kendisine dedik *** Disa ew merıve / Disa ew mırove = Yine o insan , Gene o adam *** Disa çû = Yine gitti , Tekrar gitti *** Disa baran dıbare ! = Yine yağmur yağıyor !
<< bkz , Car , Hın , Domandın Devam için : Dom Aynı için :Wek Eylem için : Çalaki >>
Disimilasyon = Disimilasyon
Disiplin = Displin *** Bı disiplin = Disiplinli *** Bê disiplin = Disiplisiz
Diskalifiye = Diskalifiye
Diskotek = Diskotek
Diskjokey = Diskjokey
Dispanser = Dispanser
Disprosyûn = Disprasyum
Divane = Divane
Ditın [adj] = 1 Görmek , Görme , Bulmak 2 Görüş , Bakış 3 (mz) Düşünce , Fikir , Tesbit etmek , Farkına varmak , Var saynmak 4 Buluş , Keşfetmek 5 İhtira , İbda , İcat 6 Görüşmek 7 Görünüm , Görece 8 Gürsel , Görünüş 9 Belirti , Görüntü , Manzara *** Ditınamı = Görüşüm , Düşüncem *** Ditinate = Görüşün , Düşüncen *** Ditına mı nete kırı ! = Görüşümü dışladı , Fikrimi benimsemedi , Düşüncemi dahil etmedi *** Ditına we ? = Görüşünüz , Düşünceniz ? ***Ditım erde = Yerde buldum , Yerde gördüm *** Diti këdere ? = Nerde buldun , Nerde gördün ? *** Şelli dıwunım / Şelli dıbınim ! = Bulanık görüyorum ! *** Fırsend ditın = Fırsat bulmak , Fırsat görmek *** Ditıneki vala = (mz) Boş bir düşünce , Boş bir görüş *** Bı wune / Bı bıne ? = Gör , Bak ? *** Bı ditınamı = (mz) Görüşüm , Düşüncem *** Në ditın = Görülmüyor , Görülmez , Görünmez , Bulunmuyor (mz)Elde edilmiyor *** Avarë bûyin = Görmemezlikten gelme *** Ne diiti = 1 Görgüsüz (mz) Dağlı 2 Göremiyen , Görmiyen 3 Görmez , Kör , Āma *** Bı diti = Görme ile , Görüşle, Görmüşlük *** Ke gave bë ditın = Görüldüğünde , Ne zaman görülürse *** Yën Diti = Görülenler , Görülen *** Yën ne diti = 1 Görmüyenler , Görülmemişler ,Görümneyenler , Görülmeyenler 2 Görülmedikler *** Boy ditıne = Görülmek için , Görümlük *** Bı ditın = Görme ile , Görüntülü*** Bı ditın kırın = Gürerek yapmak , Görme ile yapmak , Nazari amel eylemek ***Dıtineda = Görünürde , Görünüşte *** Ditın kırın = Görüşmek , Bakma vey bakış eylemek *** Ne bı ditın = Görüşsüz *** Hev ditın kırın = Buluşmak , Görüşmek *** Ditına bûke = Gelim görümü , Gelini görmek için verilen hediye *** De bıra bë , te bıwuni ! = Gelsinde göreçeksin , Geldiğinde göreçeksin ! *** Kulleke çiya diti = Dağları gören pençere *** Hev ditın =1 Görüşme ,Buluşma 2 Kavuşma , Nail olma 3 Rendevu *** Yën ditına mı û derbazkırınamı në ser zıman ! = Gördük ve geçirdiklerim dile gelmiyor !*** Bë ditın ma = Bulunmadan kaldı , Görülmeden kaldı *** Bë ditın = Görülmeden , Bulunmadan *** Dıwek îro bë ditın = Bu gün bulunması olası , Bu gün görülebilir belki *** Ne şetin bıwunë neji selawate bine = (red) Ne şeytanı gör nede selavat getir *** Me çıqas şer ditıwe në jamarë ! = Biz ne kadar savaş gödükse sayılmıyor ! *** Paki ditın / Qenci ditın = İyilik görmek , Olumluluk bulmak *** Esman …në dıhate ditın !.. = … gök yüzü görülmüyordu !.. *** Bına birë në ditın / Bına bihrë në ditın . = Kuyunun altı görülmüyor (mz) Karanlık işlerin veya yer altı dünyasının altı görülmüyor . *** Du çev boy ditıneye . = İki göz görmek içindir .
<< bkz Avarë , Mezekırın , Teselekırın Keşif için : Kewş İcat için : İcad Görece için :Qas Belirti için Kıvş >>
Diti = 1 Görem , Bulan , Gözle bakan 2 Gürücü , Bulucu
Ditınti / Ditinti = 1 Buluntu , Bulunuş 2 Göreceli , Görünümlü , Görümlü
Ditiniyat = Görüm bilim , Fenomenoloji
<< bkz Hebûniyat >>
Ditındayinat / Kıvşıyat = Gösterge bilimi , İşeretbilgisi , Semiyoloji ,Semiyotik (*2)
<< bkz Navhiyat , Eşaretiyat , Kelamiyat >>
Ditiniyati / Ditiniyat = Olguculuk , Fenomenizm (*2)
<< bkz Şemeliyat >>
Ditivan / Ditınvan [adj] = 1 Buluşcu 2 Görüşcü , Görüşmeci 3 Görücü , Gören ,Bāsır / Basīr 4 (mz) Kahin , Fal bakan , Basiretli , Görümcü 5 Olgocu , Fenomenci *** Ditınvani = Gürücülük , Evlenecek birini görme işi
<< bkz Xwezgıni >>
Diwan = Divan , Meclis
Diwar = Duvar *** Bı diwar = Duvarlı *** Bê diwar = Duvarsız
Diwane = Divane , Çılgın , Meczup , Şeyda
Diyar = Diyar , Yöre , Bölge
Diyakronik = Diyakronik
Diyalekloji = Diyalekloji
Diyarker = Belirleyeci
Diyarkırın = Açıklamak , Bildirmek , Alanen etmek , Aşikar etmek
Diyari = Anı , Anımsamak için verilen , Hediye
<< bkz Yadigar , Xelat >>
Diyez = Diyez , Notanın yarısı
Dik = Horoz
Dik Sıleman = Çavuş otu
Diz = 1 Gümeç , Güyüm 2 Tapraktan Sahan
Dizanteri = Dizanteri