Rêzbûna : Fı
Fı : Sıralaması

***************

Fınd = Mum

<<bkz Şıma >>

Fılek = Felek

Flemen = Flâman

Flemeni / Filemenki = Flâmanca

Flemingo = Flâmingo

Flaş = Flaş

Florans = Flaorans




Fır 1= Yudum , Su veya çay yudumu *** Çay fırkırın = Çay yudumlamak
Fır 2 = Uçuş

 

Fınd / Mûmık  = Mum
<< bkz Şıma>>

Frekans = Frekans

Fren =Fren

Freng = Freng

Frengki = Frenkçe

 Frenkırın = Firenlemek

Fresk = Fresk

Fritoz = Fritöz 

 

Fırewûn = Firavun *** Mışke fırevu = Firvun faresi *** Hejire fırawûn = Firavun inciri *** Note fırawûn = Firavun gibi 

 

Fırkırın = İçmek , Yudumlamak *** Dew fırkırın = Ayran içmek

 

Fırandın = 1 Uçmak , Uçurtmak 2 Fırlatmak  *** Çivık fırandın = Kuş uçurtmak

 


Fırq = Kas veya adale tutuklanması

Fırıqandın = Bertilmek

Fırıqi = Bertildi

Ne fırıqi = Bertilmedi
Fırar = Firar , Tüymek
Fıstan = 1 Fistan ,Entari 2 Bindallı
Fırotın = Satmak

Fırıngi 1=Kiprit 

<< bkz  Piçike>>

Fırıngi 2 = Domatez

Fıkır / Fıkr = 1 Fikir / Fikr , Düşünce , İde / İdea 2 (mz) Zihin , Us , Hāfıza 3 (mz) Akıl / Akli , Zekā , Mantık (mz) Mutalaa , Mülahaza 4 Kuram , Teori , Nazariye 5 İdrak , Konsept ,Tassavur , Tahayyül 6 Rey , Görüş ,Kanı , Sanı *** Fıkra mıda = Fikrimde , Zihnimde *** Fıkra kë ? = Kimin fikri , Kimin aklı , Kimin mantığı *** Fıkra rast = Doğru fikir ,*** Fıkra şaş = Yanlış fikir , Sapık fikir , Doğru olmayan düşünce *** Fıkra sılamet = Sağlıklı fikir *** Fıkır belakırın = Fiklir dağıtmak , Düşünce dağıtmak *** Dı fıkıri = Düşünüyordu *** Ne fıkıri = Düşünmedi , Akıl etmedi *** Fıkıreki baş = İyi bir fikir *** Fıkır hldan = Fikir almak , Fikir edinmek *** Xwedi fıkır = Fikir sahibi *** Fıkır dayin = Fikir vermek *** Bêfıkır = 1 Fikirsiz 2 (adj) Fikri olmayan kişi (mz) Akılsız *** Fıkır vekırın = Fikir açmak *** Fıkırva = Fikir ile , Fikren , Uslamna yolu ile *** Bı fıkır = Fikirle *** Fıkramıda nema = Aklımda kalmadı , Zihnimde kalmadı , Hāfızamda kalmadı *** Va fıkrava = Bu fikirler ile *** Vi serida ka fıkır heye ? = Hani bu kafada fikir varmı ? *** Kanê fıkrate ... ? = Hani fikrin ...? *** Merıve fıkrê = Fikir insanı , Fikir adamı *** Pıti fıkır ... = Bir parça akıl ... , Bir kırınti fikir ... *** Fıkre gehweri = (mz) Cevher fikirli *** Fıkra hışyar = Uyank fikir , Aklı selim *** Fıkır ajotın = Fikir sürmek , Fikir yürütmek *** Fıkre çeki = Fikir silāhı *** Fıkır şëlli kırın / Fıkır şolli kırırn = Fikir bulandırmak , Kafa karıştırmak *** Fıkır gırtın = Fikir tutmak *** Fıkır berdan = Fikir koymermek , Fikir kovmak , Düşünce savmak *** Fıkrate fıkramı belakır = Fikrin fikrimi dağıttı *** Fıkır derbazkırın = Fikir geçirmek *** Çı hat fıkrë gı hate gotınë = Ne geldiyse fikre hepsi söylendi , Aklına gelen söylendi *** Fıkır pırskırın = Fikir sormak , Akıl danışmak *** Rıkewa fıkre = Fikir hücumu , Düşünce saldırısı *** Êrişa fıkre = Fikir hücumu *** Bı fıkır = Fikirli , Düşünceli *** Bê fıkır = Fikirsiz , Düşüncesiz
<< bkz Raman , Hış 1 , Aqıl >>
{ Diğer Diyalekt’ler:
Hızır , Ray }


Fıkırbûyin / Fıkırbûn = Fikrirleniş , Fikirsellik , Uslanış / Uslam *** Qedexebûna fıkrë = Fikir yasağı , Fikir suçu
;
Fıkırdandın / Fıkırdantın = Uslandırmak / Uslamlatmak , Düşündürtmek , Akılcılığa itmek

Fıkırandın = Düşünmek , Fikretmek , Uslamlamak / Uslanmak , Fikir eylemek , Akıl etmek / Akl yürütmek , Mantık etmek / Mantık yürütmek, Mülāza etmek (rel ) Tefekkür etmek *** Fıkır hesıbandın = Fikir saynmak , Fikri dikkate almak

Fıkırdatın / Fıkırdantın = Düşündürmek , Fikirlendirmek (*64)

Fıkırkırın / Fıkırandın = Düşünmek , Fikretmek , Uslamlamak / Uslanmak , Fikir eylemek , Akıl etmek / Akl yürütmek , Mantık etmek / Mantık yürütmek, Mülāza etmek (rel ) Tefekkür etmek*** Fıkır şëlli kırın / Fıkır şolli kırırn = Fikir bulandırmak , Kafa karıştırmak savmak *** Fıkrate fıkramı belakır = Fikrin fikrimi dağıttı *** Fıkır derbazkırın = Fikir geçirmek *** Fıkır pırskırın = Fikir sormak , Akıl danışmak

Fıkriyat = Fikriyat , İdeoloji , Fikir sistemi , Fikriye , Akıliye

Fıkır edıli [adj / syn ] = 1 Fikri sābit , Sābit fikirliolan ,Oturgam veya yerleşik fikirli 2 Obsesyon *** Fırre edıli = Sābit olan fikir *** Fıkrë edıli = 1 Sābit olan fikir 2 Sābitteki fikir


Fıkırkırın = Fikir etmek, Düşünmek , Akıl etmek , Mantık etmek , Us etmek *** Fıkır şirove kırın = Fikir yormak , Düşünce yorumlamak

Fıkırname = Fikirnāme , Ön gürü kitabı , Tavsiye yazıları *** Fıkırname Machiavelli = Machiavelli tavsiyeleri veya onun Hükümdar isimli kiyabı


Fıkırvan [adj] = 1 Düşünür , Akılcı , Mantıkcı , Zeki 2 Filazof 3 İdealist 4 Teorisyen / Teorici
<< bkz Torevan , Fıkırzan >>

Fıkırvanî / Fıkırvantî [adj] = 1 Fikircilik , Akılcılık / Akıliye , Usculuk , Mantıkcılık 2 Rasyonalcılık / Rasyonalizm 3 Teorisyenlik / Teoricilik , Nazaryatcılık

Fıkırzan [adj] = Fikir bilimci , Düşünceden anlayan (mz) Fikir okuyan , Düşünceleri sezip veye okuyan

 

Fılle [syn] = 1 Kāfir , Gāvur 2 (mz) Hiristiyan veya islāmdan başka dinden olan , Müslüman olmayan , Gayri müslüm 3 Dinsiz

<< bkz Kafır >>

Fılan = Filan *** Fılan bevan = Falan filan *** Fılan kes = Falanca 

Fılazof = Filezof

 



Fılebûyin / Fılebûn = Kāfir olmak , Gāvur olma veya olmak , Kāfirleşmek

Fılekırın = Kāfirleştirmek , Gāvurlaştırmak

Fıleti = 1 Kāfirlik , Gāvurluk 2 Gayri müslümlük





Fılıtandın = 1 Kurtulmak , Bağlılıktan boşanmak , Bağlanmış bir şeyin bağlılığından kurtulması , Çözülme / Çözülmek 2 (mz) Çözüm *** Destamıda fılıti = Elimden kurtuldu *** Gırëdayi hiştım xwe xwe fılıtiye = Bağlı kodum kendi kendisi çözülmüş *** Fılıti = Çözüldü , Boşandı , Bağlılıktan kurtuldu

Fılistini = Filistinli

Fıulistinki = Filistince

Fıliqe = Filika

Fır =
Uçuş *** Bıfıre = Uç *** Ne fıre = 1 Uçma 2 Uçmuyor *** Dıfıre = Uçuyor *** Fırri = Uçtu *** Fırrina duh = Dünkü uçuş *** Fırrina berjer = Alaç uçuş *** Fırrina bılınd = Yüksek uçuş ***Fırrina teselekırne = Deney uçuşu *** Fırrina talime = Tālim uçuşu , Eğitim uçuşu *** Fırrina ewra = Bulutların uçuşu *** Fırrintiya ewra =Bulutların uçuşuşu
<< bkz Fırrin >>




Fırêketın =
Uçmak , Uçuşa geşmek , Uçarıya olamak



Fırêqet
[adj] 1 = 1 (pol) Hür , Özgür , Serbest 2 Fāriğ , Feragat 3 (pol) Liberal durum , Hür hāl , Özgür durum *** Beyanname fırêqete = 1 Feragat beyannamesi 2 Tevekkül , Teslimiyet *** Fırêqet kıvşkırın = Feragat göstermek *** Xweya fırêqetê = Feragat sahibi *** Tu car ev nê fırêqet kırın = Kesinlikle bu feragat edilmez *** Rêya fırêqet / Riya fırêqet = (ss) Serbest yol *** Fırêqeti gerin = Serbestce gezmek , Çekinmeden gezmek *** Fırëqeti xwestın = Feragat istemek *** Dereki fırêqet dıgerım = Serbest bir yer arıyorum , Emin bir yer arıyorum *** Fırêqeti dest xıstın = Serbestlik elde etmet , Feragat elde etmek Bı fırêqeti = 1 Feragatlı 2 (pol) Hürce , Liberalce *** Bê fırêqeti = 1 Feragatsız / Feragatsızlık 2 Serbestsizlik , Hürriyetsizlik *** Fırêqetki = Serbestce , Hürce , Özgürce
<< bkz Terkeser Hür ve özgür için : Azad >>

Fırêqet 2 =
Issız / Issızlık , Tenha , Sākin 2 (rel) İnziva , Tevekkül *** Dereki fırëqetta me bazıriya qaçaxim kırıwu të birate ? = Issız bir yerde kaçakcılık pazarı etmiş idik geliyormu aklınza ? *** Bı fırêqeti = Isısızlık , Tenhalık , İnzivalık *** Bê fırêqeti = Tenha veya ıssız olamama durumu , Sākinlik
<< bkz Tenha , Xali , Xewle >>

Fırêqet 3 = 1 Sükūn , Vakar , Temkin , İtidal 2 Sükūnet , Sessizlik, Durgunluk 3 (vulg) Dum duma *** Bı fırêqeti = Vakarlı , Temkinli , İtidalli *** Bê fırêqeti = Vakarsız , İtidalsiz , Temkinsiz

Fırëqetgah / Fırëqetgeh = 1 (rel) İnzivagāh , Uzletgāh , Tenha ve ısssız olan yer , Halvetgāh , Gizli ibadet yeri , Riyazetgāh 2 Sākin olan yer , Sessiz ve sükūn yer
<< bkz Rëyazadgah >>

Fırêqetkırın = 1
Feragatlemek 2 Boşamak , El çektirtmek 3 Affettirmek , Kusurları gidermek 4 Davadan ve istemlerinden vaz geçmek veya vazgeçirtmek 5 (vuılg) Sotalamak (mz) Sıvıştırmak , İş kıvırmak
Fırëqeti
[adj] = 1 Feragatlık 2 Serbestlik , Özgürlük , Bağımlı olmama durumu , Bağımsızlık 3 Ferāğlık 4 (mz) Liberallik 5 (rel) Uzlet / Uzletlik


Fırêqetbûyin / Fırêqetbûn
[adj] = 1 Feragat oluş , Serbestlik 2 Boşanık olma , Belli bir akide veya sözleşmeye bağlı olmama , Ferāğ olmak 3 Affediş vaziyet , İstemlerinden veya davadan vazgeçiş durumu , Caymak , Vazgreçmek , Rücū , Feragatta olmak , Kendi rızası ile el çekme durumu , Vazgeçiş hāli , İstifa oluş , Terk veya bırakım içinde olmak 4 (pol) Liberalleşmek , Serbestleşmek , Hürleşmek , Özgürleşmek 5 Issızlaşmak , İstirahat durumu , Dinlenme hāli, Tek hāline kalmak (vulg) Sota olmak (mz) Sıvışmak 6 (rel) Tevekküldeki hāl ve durum , İnziva oluş , İnzivalı vaziyet *** Fırêqetbûyi = 1 Vazgeçen , Fārig 2 Huzur veya sükūnda olan , Tehlikeden sıyrılan *** Fırëqet bûm = Fāriğ oldum *** Fırêqetbû = Fāriğ oldu *** Fırêqet bû lê … Fāriğ oldu fakat …
<< bkz Bê mınnet , Azadbûyin >>


Fırêqetkar [adj] = 1 Feragatkār 2 (pol) Liberalist
<< bkz Fırëqetvan >>

Fırêqetname =1
Feragatname 2 (pol) Manifesto 3 (rel) Endüljans , Bağış karşılığına cennete girmek için verilen belgesi veta vesika , H üccet , Güvenilir belge 4 Doküman , Vesika

Fırêqetnamevan [adj] = Dokümancı , Belge veya vesika düzenleyicisi , Dokümantalist


Fırêqetvan
[adj] = 1 Fāriğ , Alākası ve sorumluluğu kalmayan , Feragatcı 2( pol) Liberal , Liberalist , Bağımsız 3 (pol) Otonomcu , Özerkci , Muhtariyetci , Bağımsızlık yanlısı 4 Sebestlikten yana olan , Hürriyetci , Özgürlükcü 5 (rel / edb) Rücūkār 5 Bağlılıktan vazgeçici , Var olan durundan cayan , Cayıcı 6 Kendi başına buyruk
<< bkz Hurriyetvan >>

Fırêqetvanî [adj] = 1 Fāriğlik , Feragatcılık 2 (pol) Liberallik , Hürriyetcilik , Özgürlükcülük 3 (rel / edb) Rücūkārlık 4 Otanamculuk , Muhtariyeycilik ,Özerkcilik , Kendi başınalık , Feragatcılık 5 Hoş görücülük

Fırêqetiyat [pol] = 1 Liberalizm , Serbest fikir doktrini 2 Liberasyon 3 Hürriyetcilik , Özgürcülük , Serbestcilik

Fırçe = Fırça *** Fırçe boyaxe = Boya fırçası *** Fırçe kıncan = Elbise fırçası

Fırçe kırın = Fırçalamak

Fırın = Fırın 

Fırın kırın = Fırınlamak

Fırınvan = Fırıncı

Fırfırok = Fırıldak

Fırrin =
Uçuş *** Fırrineda = Uçuşta , Uçarken *** Hime fırre dıke = Uçuş öğretiyor , Uçuşu öğretiyor *** Heyame fırrina cûcıkaye = Civcivlerin ucuş zamanı , Civcivlerin kanatlanma vakti , Yuvadaki yavruların ucuş zamanı

Fırrıni =
Uçarıya , Uçuş halindeyken ***



Fırbûyin / Fırbûn
[ syn ] = 1 İçiliş , İçilik 2 Fırlamak , Fırlayış , Fırlatılış


Fırêqet = Serbest . Tehlikesiz

Fırrandın =
Uçurtmak , Atıp havalandırmak , Uçuşunu sağlamak , Fırlatıp uçurtmak , Fırlatmak 

Fırkırın 1 =
Uçurtmak , Havalandırmak (ss) Uçuş yapmak

Fırkırın 2 =
İçmek , Yudumlamak , Sulu içeçek içmek


Fırrêxıstın =
Uçurtmak , Yavruyu yuvadan uçurtmak *** Hime fırre bûn = Uçuş talimi , Uçuş öğrenme

Fırinvan 1 / Balefırvan [adj] = Pilot , Plarnörcü *** Fırrinvan = Hostes , Pilot yardımcısı *** Fırvan = 1 Uçucu , Takma kanat veya plarnetle uçabilen kişi veya pilot 2 Hezarfen celebinin diğer bir ismi

Fırinvan 2 [adj] = Hostes , Pilot yardımcısı , Uçuş görevlisi

Fırok 1 = 1 Uçucu , Kendi kendine uçuculaşan şeyler , Uçurmaya yarıyan şey 2 Uçurtma , Kasmaklı 3 (zz) Her türlü oyuncak uçurtma 4 (ss) Eğitimde kullanılan matorsuz planör uçak

Fırok 2 = Uçurtma , Kağıttan yapılan uçurgeç

Fırotın = Satmak

Fırfırok [tchn] = 1 Kasnaklı , Uçurtma Pervane 2 Vatilatör , Oda içini havalandırma pervanesi
<
Perwane >>

Fırsend = 1 Fırsat , Sıra 2 İmkān , Olanak , Uygun zamanı kollamak 3 Kollama , Kolpo 4 Ödün , Taviz 5 (vulg) Düşeş *** Fırsend ditın = Fısat bulmak Fırsat bulmak , Sırasını bulmak *** Fırsend dëda = Fırsatında *** Fırsend dayin = Fırsat vermek *** Fırsend hıldan = Fırsat almak *** Fırsend hesıbandın = Fırsat sanmak , Fırsat saymak *** Heyame fırsendeye = Fırsatın zamanıdır , Fırsatın vaktidir *** Fırsend dest xıstın = Fırsat elde etmek , Fırsat ele geçirmek *** Bë fırsend = Fırsatsız *** Pë fırsendeva = Fırsat ile *** Fırsend revandın = Fırsat kaçırmak *** Fırsend bë paşkë = Fırsat gelsşn sonra , Sırası gelsiç sonra *** Ev fırsend bû = Bu fırsat oldu *** Fırsend bıkeve = Fırsat düşerse *** Fırsend derkeve = Fırsat çıkarsa , Sırası gelirse *** Fırsend raçevkırın = Fırsat gözetmek *** Fırsend gırtın = Fırsat tutmak *** Fırsend ber çev derdazkırın = Fırsat gözden geçirmek ; Fırsat değerlendirmek *** Fırsentë exme hesıbandın = Fırsatı ganimet saymak , Fırsati ganimet bilmek *** Fısenda mı = Fırsatın *** Fırsenda te = Fırsatın *** Fırsen unda = Fırsat kayboldu *** Fırsend derbaz bû = Fırsat geçti
<< bkz Derefet , İmkan >>
{ Diğer Diyalekt’ler : Keys , Kës , Şep , Mecal , Hemk ,Mefer , Delive , Lëanin , Wesan , Fesal }

Fırsendkar / Fıresenddar [adj] = Fırsatçı , Kollayıcı , Fırsat düşkünü

Frank = Frank , İsviçre para birimi

Fransız = Fransız

Fransızki = Fransızca

Fırsendvan [adj] = Fırsatçı , Kollayıcı *** Fırsendvanî = Fırsatçılık , Kolayıcılık
Fıtar [
rel] = İftar

 

Fıtır = Fitre  , Ramazanda fakirlere verilen sadaka


Fıtne = Fitne *** Fıtne derxıstın = Fitne çıkarmak *** Fıtneki … = Bir fitne … *** Fıtneti = Fitnelik
{
Diğer Diyalekt’ler :Aşob , Ajawa }

Fırtmesew = Gaddar

Fıtnebaz = Fitnebaz

Fıtnekar
[adj] = Fitnekār , Fitneci , Fesad eyleyici , Ortalığı bir birine düşürmeye çalışan



Fıtnevan
[adj] = Fitneci , Fesadcı , Karıştırıcı (mz) Kundakcı , Parmakçı *** Fıtnevanî = Fitnecilik

<< bkz Fitvan >>

{
Diğer Diyalekt’ler : Şofar , Awan , Ewan , Gelac }

Fıtne kırın =
Fitne etmek , Fitnelemek



 

Fıre =Geniş

Fırekırın = Bollaştırmak , Genişletmek
Fırk = Bertik
Fırıkandın = Burkulma

Fıske = Fiske 

Fırqet = Firkat , Ayrılık

Fıs = Osuruk 

Fıskırın = Osurmak
Fıstan = Fıstan

Fıda = Feda
Fırfırok =Fırıldak

Fırsend = Fırsat

 

Fıstan = Fistan , Bayan giysisi *** Bı fıstan = Fistanlı *** Bê fıstan = Fistansız

Fısegur [bo]= Br çeşit köpek mantarı

Fıstık = Fıstık *** Fıstıqa entebê = Antep fıstığı *** Fıstıqe çama = Çam fıstığı


Fırıngi /Pıçike = Kibrit

KÜRTÇE = TÜRKÇE sözlük FERHENG www.elat.ch