Rêzbûna : Gu / Gû
Gu / Gû : Sıralaması
****************

 

 

Guatr = Guatr

Gu  gerok = Bok böçeği

Gubre = Gübre 

Gubre kırın = Gübrelemek

Gulaş = Güreş   Güreş tutmak

Gulhesıl [bo] = Civan perçemi

 

Gulbang = Gülbank

Gulçit = Kuduz otu 

Gul kelem = Karnıbahar

Gulmexmûr = İbik , Horoz ve tavuklardaki ibik

Gum gum = Gügüm


Gumgumok = Bir tür kertenkeler

Gumrax = Deli dolu


Guşi = Salkım *** Guşi tıri = Bir salkım üzüm

Gû [antr] Bok , Gaita , Dışkı (mz) Pisi *** Gû belakırın = Bok dağıtmak *** avëtın = Bok atmak *** Gû tevdan = Bok karıştırmak *** Gû xwarın = Bok yemek *** Mera gû xwarın dıkeve = Bize bok yemek düşer *** Cem gû kerme ambere = (red) Bok yanında tezek amberdir *** Riya gûda çûyin / Rêya gûda çûyin = Bok yolunda gitmek , Bok yoluna gitmek *** Şıxula gû = Bok işi *** Du seri darıka gû = İki başlı boklu değnek *** Nava gûda = Bok içinde *** Gû gûye çêtırti çiye = (red) Bok boktur alālığı nedir *** Gû dar kırın = Boklamak *** Gu mû = (cn) Bok mok *** Gû xwarına erebi = Bok yemenin arapçası *** Gû derxıstın = Bok çıkarmak (*73)

Guhdar = Dinleyici

Guhdar kırın = Dinlemek 

Guhdarbûyin = Dinlenmek 

Guhdari = Dinleme

 

 


Gûkırın =
Sıçmak

Gûbûyin / Gûbûn = Boklanmak , Boklu olmak

Gudar = Dinleyici

Gûdor = Silindir


Gul
[bo] Gül *** Gule zengıl = Çan çiçeği

Gulan = Mayıs   Yılın aylarından
 Gul dang =
Vazo

Gulık [syn] = 1 Tomurçak  2 Püskül *** Gulıke tızbiyamı ...= Tespihimin püskülü ... *** Guluke seve = Elma tomuşçuğu ... *** Gulıke garısa = Mısır püskülleri

Guhnedan = İlgilenmemek , Kulak asmamak
Guhıstın =
Deniştirmek

Guhêrtın =  Denişim , Bir şeyi bir şeyle  deniştirmek

Guhêzandın = Aktarmak , Göçürmek
Guhırtın = 1
Deniştirmek 2 Tranpa , Takas
Gûrçık
= Böbrek

Guhnedar = Fütürsüz

Guhar = Küpe
Gustir =Yüzük





Gûgerok / Rëxok = Mayıs böceği , Bok böceği , Bok yuvarlayan böceği , Bokcul
{ Diğer Diyalekt’ler : Gogerin , Gûgerin , Këzhatûn
}


Guh [an] = 1 Kulak , İşitme organı 2 (mus) Enstromanlarda telleri germe , Akortlama burguları veya mandallardan herhangi biri 3 (mz) Dinlemesi iyi olan veya musiki seslere yatkınlık *** Guhdızi = Kulak hırsızlığı ,Tele kulak , İzinsiz dinleme *** Pışta guh = Kulak arkası *** Guh guhar = (zo) Kupeli kulak (zoo) Kuzu veya oğlaklarda çene altında olabilen iki mememsi organ *** Guhe fit = Dik kulaklı , kulakları dik olan *** Guhe mı = Kulağım *** Guhe te = Kulağın *** Guhe kë = Kimin kulağı*** Guh lı guha = Kulaktan kulağa *** Guhek = Bir kulak *** Pelıke guh = Kulak kabası , Kulak tozu , Şakak ile kulak arası *** Nermıke guh = Kulak memesi *** Guhe erdeji heye ! = (mz) Yerinde kulağı var ! *** Vi guhra ket wi guhra derket ! = Bu kulaktan girdi o kulaktan çıktı ! *** Guhe çepê = Sol kulak *** Guhe rastê = Sağ kulak *** Guh hıldan = (mz) Kulağa almak , İtibar etmek , Sayıp saygılamak *** Guh qul = ( mz) Olup bitenden haberi olan , Herşeyden malūmatlı *** Guhem kır zıngıni ! = Kulağın çınladı ! *** Guh badan = Kulağını bükmek (mz)Tenbihlemek *** Guh kışandın = Kulağını çekmek *** Guh nedan = Kulak asmamak , Oralı olmamak , Dinlememek *** Guh va tıjıkırın = Kulağını doldurmak , Kulaktan doldurmak *** Guh mevani = (mz) Kulak misafirliği *** Guhame zeng gırt ! = (mz) Kulağımız pas tuttu ! *** Mı guhaxû înanekır / Mı guhexwe inanekıt ! = Kulağıma inanamadım ! *** Guh xıştkırın = (zo) Kulak dikmek , Hayvanın dikkatle kulak dikme hali *** Dest guheda = 1 Eli kulağında 2 (mz) Doğaçlamacı *** Guh jekıri = (syn)1 Kesik kulaklı , Kopuk kulaklı 2 Kulak koparan *** Gıraniya guh = Kulak ağırlığı *** Pışta guh nişandın = Kulak arkasını göstermek (mz) Avçunu yala veya Anlat kepime demek *** Sıpiya guh = (zo) Kulak biti *** Vızıniya guh / Guriniya guh = Kulak uğultusu *** Xweriniya guh / Xûriniya guh = Kulak kaşıntısı *** Hesıke guh = (an) Kulak kepçesi *** Guh dayin = Kulak vermek , Riayet etmek , İtāat etmek *** Qırêja guh = Kulak kiri , Kulak pası *** Ne laqi guh dayinêye = Kulak verilmeye laik değil , Nazari dikkate alınaçak değil *** Guhara guh bû ! = (mz) Kulağına küpe oldu ! , Dersini aldı *** Guh pêçikırın = Kulak parmaklamak *** Bı guh = Kulak ile *** Guhık = Kulakçık *** Bë guh = Kulaksız *** Kerıke guh / Zıraviya guh = (an) Kulak zarı , Kulak bezi ( Pine guh ) *** Dere guh / Rêya guh = Kulak yolu , Mecrayı semi *** Guh tıjıbûn = Kulaktan dolma *** Çınginya guh = Kulak çınlaması , Kulak zonklaması.
<< bkz Mandal için :Şewk>>
{ Diğer Diyalektler :Guçık, Kerık }

 



Guhan = Meme , Hayvanın yeni süt vereceği anında süt orğanlarının belirgin durumu

Guhdank [syn] = 1 Kulaklık , Kulağı soğuktan korumaya yarıyan eşya 2 Kulaklık , Kulağa takılan işitme cıhazı , Sağırlık cıhazı , Telafon kulaklığı

 



Guhdari / Guhdar =Dinleme , Kulak verme ( mz ) Mukayet *** Guhlëkırın = (mz) Gözkulak olamak , Koruyup kollamak

Guhdarbûyin / Gudarbûn = Dilemek , Kulakmermek (mz) Mukayet olma *** Guhdayin = Kulak vermek , Nazari dikkate almak

Guhdarkırın = Kulak vermek , Dinlemek (mz) İtaat etmek , Riayet etmek *** Guh pellıkandın = (mz) Gulak şişirmek 1 Kulak kabartmak 2 Pür dikkat dinlemek *** Guhlëkırın = Korumak , Kollamak , Dikkatle muhafaza etmek , Gözetmek

Guhguhar = 1 Küpeli kulak 2 (zo) Kuzu veya oğlaklarda küpeli *** Berxa guhguhar = Kupeli kuzu *** Karë guhguhar = Kupeli olan oğlak

Guhlenekırın = Kulak ardı etmek , İtibar etmeme

 


Gûhûşk
/ Helhelok [bot] = Kızılcık ağacı veya meyvası
{ Diğer Diyalekt’ler :
Belalûk , Şındi }

Guhvan [rgd] = Kulakçı , Kulak veya burun mütahassı

Guhdank [syn] = 1 Kulaklık , Kulağı soğuktan korumaya yarıyan eşya 2 Kulaklık , Kulağa takılan işitme cıhazı , Sağırlık cıhazı , Telafon kulaklığı



Gukırın / Riyin = Sıçmak

Gul [bot] =1 Gül 2 Bayan ismi *** Dıkana gul = Gül dükkanı , Çiçekci dükkanı *** Kulleke gul = (qb) Gülpenceresi , Katedral veya masastırlarda yuvarlak küçük pencere *** Guleke =(mz) Biricik , Birtane , Tek gül , Canımın içi *** Gul çıkandın = Gül dikmek *** Gul belakırın = Gül dağıtmak *** Gul fırotın = Gül satmak *** Gul fıroş = 1 Gül satıcısı 2 Eski bir ozan ikinci ismi : Zenbil fıroş *** Gule newan = Yaban gülü *** Gule sor = Kırmızı gül *** Gul xışkkırın = Gül kurutmak *** Gule çardax = Çardak gülü *** Gule heft dayi = Yedi veren gülü *** Bihna gul = Gül kokusu *** Rûna gül = Gül yağı , Esans *** Gule ber poz / Gule ber bëfıl = Çiçeği burnunda (mz) Körpe gelin veya çok yeni bir kişi *** Gul hınar = Nar çiçeği *** Gul fidan = 1 Gül fidanı 2 Bayan ismi , Gülnihal *** Gul çınin = 1Gül biçmek 2 Gül biçim zamanı
*** Gule çiya = (bot) Dağ gülü , Yaban gülü , Nesrin
Gulbank /
Gulbang = 1 İlāhi , Dini içerikli ezgi , Gülbank 2 (zoo) Ötüş , Şakıyış , Şakrayış , Bülbül sesi , Şakıma 2 (mus) Mehter takımında okunan ilāhī , Tekbir 3 (rel) Dini şarkı , İlāhī , Hoş seda , Kutsal avaz , Dini okuma yarzı 4 (mil) Savaşta nidā ile birlite veya hücünda söylenen deyişler 5 (rel) Tekbir , Ululama *** Bangdıkır çıkla gulda … = Şakıyordu gülün dalında … *** Bangi guleke sera sıbë , Erka roj tera çı dıbê ? = Seslen gule sabah erken , Bak bakayım güneş ne sana diyor ? *** Gulbang xwendın =1 İlāhī okumak 2 Dini veya milli duygulu nidālar okumak 3 Hānende okumak *** Gulbangkırın / Gulbakkırın =1 Gülbanklamak 2 (rel/mil) Tekbir getirmek *** Gulbanka deyrê = Kilise ilāhisi *** Gulbanka mızgeftë = Mescid ilāhisi , camii il *** Gulbanka deyrê = Kilise ilāhisi *** Gulbanka mızgefte = Mescid ilāhisi *** Gulbangki mewlût = İlāhili mevlid , İlāhice mevlid *** Bı gulbank (syn) = 1 (rel) İlāhıli 2 (edb) Şakıyışlı , Şakrakllı 3 (zoo) Ötüşlü *** Bın vi esmanī dımine gulbangeki xweş / Bın vi esmanī dımine avazeki xweş = Bu sema altında kalan hoş bir sedadır ( Hz Davud as ) *** Desteki gulbank xwendi = Bir gurup ilāhi okuyucu (*39)
Gulbangvan / Gulbankvan [rgd] = Mevlidhan / Mevlidan , Mevlid okuyan ,Hānende , İlāhī veya hānende okuyan *** Deste gulbankvan = İlşāhi korosu , İlāhi gurubu *** Deste gulbankvaniva xwendın = İlāhi korosu ile okumak
<< bkz Denbej >>


Guldeste = 1 Antoloji 2 Bir konuda geçen en hoş taraf , Bir eserde en çok sevilen mısralar 3 Alıntı , İlham 5 Başka bir edebiyatcıdan alıntılarla yazılan eser 5 Şiir risālesi , Şiir kitabı 6 Kürt ve Türtk musikisinde bir makam 7 Demet gül , Gül demeti

Gul= Bayan ismi , Güllü
<< bkz Gulsın >>
Gulle = Mermi , Fişek ,Gülle *** Bı gulle = Mermili ***  Bê  gulle = Fişeksiz , Mermisiz 
Gulfe = Gülfe , Sünnet edilmemiş organ , Sünnet
derisi

Gulık 1 [bot] = 1 Tomurcuk ,Gonca / Konca , Henüz açmamış çiçek 2 Meyvelerde iç meyve
<< bkz Sınbıl >>

{ Diğer Diyalekt’ler : Bışkoj , Bışkok , Bışkuh , Gulpık , Pışkok , Gelpık }

Gulıkbûyin / Gulıkbûn
= Tomurcuklaşma , Tomurcuklanma

Gulıkandın = Tomurcuklaşmak *** Gulık kırın = Tomurcuk yapmak

Gulık 2 = Püskül , Kurdale*** Gulıke tızbiye = Tesbih püskülü *** Gulık çëkırın = Püskül yapmak *** Feseki bı gulık = Püsküllü bir fes
{ Diğer Diyalekt’ler :
Gulifk , Gufık , Gulifank , Riş , Rişt , Rişık , Gulınge }

Gulık
3 [zoo] = Bazı küçük baş hayvanlarda çene altındaki küpecikler
<< bkz Guhar 2 >>

Gulık 4 [grm] = Virgül , Notalama imlerinde virgül
{ Diğer Diyalekt’ler :Kırtë , Rawest , Bihnok }

Gulıkbûyin / Gulıkbûn =
1 Püsküllü oluş 2 (mz) Bir konuyu gırgra alma

Gulıkkırın = 1 Püskül yapmak 2 (mz) Bir işi püsküllendirmek , Şarlatanlık etmek 3 (grm) Vırgüllemek

Guli 1 = 1 Zülüf , Saç lülesi 2 Bukle , Saç demeti , Belik 3 Kākül , Alına dökülen saç percemi 4 Bayan ismi
<< bkz
Bısık ,Tuncık , Kezi >>

Guli 2 =
1 İp bağı , Bukle edilmiş ip , Çile 2 Yay , Ok atmaya yarıyan kıl bağı


Guli 3 = Kar lapası , Kar tanesi

Guli 4 = Cüzam , Kötürüm
<< bkz Şet / Şeht >>
{ Diğer Diyalektler :
Gull }

Gulikırn = 1
Püskül yapmak 2 Zülüf etmek , Saç lülesi yapmak 3 (mz) Çetrefilleştirmek , İşi sarplaştırmak
<< bkz Bısıkkırın >>


Gulibûyin /Gulibûn = 1 Püsküllü oluş 2 Zülüflü oluş 3 (mz) İşin çetrefilli oluşu , İşi yokuşa sürmek *** Bı guli = Zülüflü , Bukleli
<< bkz Bısıkbûyin>>

Gulguşi [bot] = Manolya

Gulivan = 1 Zülüfcü , Zülüfleri çok olan 2 Püskülcü , Püskül seven , Püskülleri çok olan

Gulivank / Gulidank = 1 Zülüflük 2 Püsküllük 3 Otantik kürt bayan başlığı 5 Tespiklerde imame
<< bkz Kesrewan ,Guli , Bısık Püskül için : Gulık >>

Gulşan = 1 Bayan ismi , Gülsen , Gülşen 2 Gül saçan , Gülrīz *** Gulşan’î = Gülşenlik , Gülşeniye
<< bkz Gülrīz için : Gulavvan >>


Gulvan = 1 Gülcü , Gülsatan , Gül dükkanı veya çiçekci 2 Güllü , Gülseven , Güller ile olan *** Dıkana gulvan = Gülcü dükkanı , Çiçeci

Gulav = 1 Kolanya 2 Gül suyu , Gülāb / Gülap

Gulavvan = 1 Kolanyağcı , Gül suyu imalatı yapan 2 Gül suyu serpen veya döken , Gülrīz

Gulavvani = Kolanyağcılık , Gül suyu imalatcılığı , Gül yağcılığı


Gulav reşandın = Gül suyu serpmek , Kolanya serpmek

Gulav rıjandın = 1 Gul suyu serpmek veya sızdırmak , Kolanya sızdırmak 2 Gul suyu damıtmak veya gül yağı sızdırtmak , Esans imal ederken buhu ile yapılan işlem

Gulavdank = Gülābdan , Gülsuyu serpme için kullanılan şey , Gül suyu şişesi

Gulbahar / Gulbıhar = 1 ( bot) Ayçiçeği ,Güne bakan veya başka bir adı çiğdem 2 Bayan ismi , Gül bahar 3 Renk elde edilen kırmızı toprak 4 Gül seren ,Gülbīz , Gül saçan
<< bkz Gulberro >>


Gulbışekır = Gül reçeli ,Gülbeşeker

Guldank =1 Vazo , Gül konulan kap , Saksı ,Güllük , Güldan 2 Gül resimli rozet

Gulçın = Gülçin , Gül toplıyan


Guldar [bot] = Gül ağacı , Gülbün

Gul ıster = Çehizler koyulan yüklük , Sevgilinin çehizlik yatak veya yastıkları , Gülbister , Gül nakışlı yatak

Gul endam / Gul beyjn = Gül endamlı , Gül endām
Gul reng = Gül rengi , Penbe , Gülgūn
>

Gul geşt = Gül geşt , Güller içinde gezmek , Güller içinde yaşamak


Gulıstan = 1
Bayan adı 2 Park 3 Gülistan / Gülüstan ,Güllük , Gülü bol olan yer , Gülzar 4 (mz) Sevgilinin yanak veya dudadları

Gulizer = 1 Gülizar ; Bayan ismi 2 (mz) Aşkta veya sevgide bir makam

Gule xışk = Gul kurusu

Gulaş 1 / Guraş = Güreş *** Gulaş kırın = Güreşmek *** Gulaşa rûni = Yağlı güreş

Gulaş 2 = Güllaç , Yufka ve kuru yemiş ile yapılan bir tatlı

Gulaşvan 1 / Guraşvan = Güreşci

Gulıstan = 1 Bayan ismi 2 Park , Milletbahcesi

Gulpık = 1 Kaynayan suda oluşan su kabarcığı 2Bir içimli duman

Gul
pegulp = Harıl harıl , Gürülgürül

Gulaşvan 2 = Güllaç yapan veya satan

 

Guman =  Güman , Medet , Güven , İmkan , Olanak

Gund =
Köy

Gundor / Kawun = Kavun

Gundi =
Köylü

Guneh / Gune  = Günah *** Gunehemı = Günahım *** Gunehete = Günahın *** Bı gune = Günahlı *** Bê gune = Günahsız

 

Gune derxıstın = Günah çıkarmak

 

Gunehkar = Günehkar


Guni [bo] Çıtır , Çıtırlık bitkisi


Gur1[zo]
Kurt , Kurt köpeği *** Gure boz = Bozkurt *** Gure çella = Zehmeri kurdu


Gur 2 =
  Gür , Harıl harıl *** Gure gur = Alev alev , Gürül gürül

 

Gurkırın = Alevlendirmek , Yoğunlaştırmak , Gürleştirmek

Guraş =
Güreş

 

Gûrçık =  Böbrek

Guri (tz) 1 = Uyuz , Uyuzluk *** Kêzıka guri = Uyuz böceği , Uyuz hastalığı eden ve şiddetli kaşıntıya sebep olan bir böcek türü *** Kere guri = Uyuz eşek *** Sehe guri = Uyuz köpek *** Guriti = Uyuzluk *** Guriki = Uyuzca *** Haxaşiya guribûnë = Uyuz hastalığı *** Dermana guribûnê = Uyuz ilacı , Uyuzluk dermanı *** Keçele guri = Uyuz kel *** Derbazbûna guritiye = (syn) Uyuzluk geçişi veya uyuzluk bulaşıklığı
<< bzk Xuri 1 >>
{ Diğer Diyalekt’ler :
Keno , Gır , Gırr }

Guribûyin /Guribûn
= Uyuz olmak , Uyuzlaşmak , Uyuzluk (vulg) Gıcıklanmak , Bir şeylerden huylanmak *** Haxaşiya guribûnë = Uyuz hastalığı *** Derbazbûna guritiye = (syn) Uyuzluk geçişi veya uyzluk bulaşıklığı
<< bkz Xuribûyin >>



Guri (tz) 2 = Uyuz , Uyuzluk 2 Kuş üzümü bitkisi*** Kêzıka guri = Uyuz böceği , Uyuz hastalığı eden ve şiddetli kaşıntıya sebep olan bir böcek türü *** Kere guri = Uyuz eşek *** Sehe guri = Uyuz köpek *** Guriti = Uyuzluk *** Guriki = Uyuzca *** Haxaşiya guribûnë = Uyuz hastalığı *** Dermana guribûnë = Uyuz ilacı , Uyuzluk dermanı *** Keçele guri = Uyuz kel *** Derbazbûna guritiye = (syn) Uyuzluk geçişi veya uyuzluk bulaşıklığı *** Giya guri = Uyuz otu , Uyuz illeti otu
<< bzk Xuri 1 >>
{ Diğer Diyalekt’ler :
Keno , Gır , Gırr }

 

Guri 3 = Tikenli  çalı İnsan boyunu aşan büyüklüğüne kadar  bir tikenli çalı 

Guribûyin /Guribûn
= Uyuz olmak , Uyuzlaşmak , Uyuzluk (vulg) Gıcıklanmak , Bir şeylerden huylanmak *** Haxaşiya guribûnë = Uyuz hastalığı *** Derbazbûna guritiye = (syn) Uyuzluk geçişi veya uyzluk bulaşıklığı
<< bkz Xuribûyin >>

Gure sor [zoo] = Kızıl kurt
Gurçık = Böbrek

Gurci = Gürcü

Gurciki = Gürçüce

Gurçıstan = Gürçüstan

Gûhûşk
/ Helhelok [bot] = Kızılcık ağacı veya meyvası
{ Diğer Diyalekt’ler :
Belalûk , Şındi }

Gurz 1 =
Bir kucak ot vs , Demet *** Gurze giha = Bir demet ot *** Bı gurz = Demetli *** Bê gurz = Demetsiz

<<bkz Qevş >>

Gurz 2 =
Gürz , Tolga

Gurker = Desteleyici , Ot vs desteleyen kişi

Gurzkırın = Demetlemek , Destelemek 

Gurzkıri = Demetli



Gûz [bo]
= Ceviz *** Bı gûz = Cevizli *** Bê gûz = Cevixsiz *** Gûz keştandın = Ceviz kırmak

Gû  = Bok


Guzık =Ayakların sağ ve sol yanlarındanki çıkan kemikler , Diz kapağıı

Guri = Uyuz
Gurêx = Saldırgan köpek

KÜRTÇE = TÜRKÇE  sözlük   FERHENG www.elat.ch