Rëzbûna : I
I . Sıralaması
**********
Ij / Lıj = Belirteç , den , dan hāli *** Ij mı = Benden *** Ij te = Senden *** Ij kë ? = Kimden ? *** Ij bırinaxwe = Yaramdan (*71) , (*56)
<< bkz Jı , Lıj >>
... ın 1 = Kırın , ...dın , ...tın , bûyin gibi fiilsel ve fiillerin büzgünsel kök hālidir , Fiil edatı *** Xerakırın = Bozmak *** Sotın = Alazlamak , Kavurmak *** Dotın = Sağmak *** Hıldırın = Alıyorlar *** Derda barın = Dert yüküdürler veya dert yüküdürler *** Hılgırtın = Tutumlaşmak , Yüklenmek , Yük yüklenene yükü birine kaldırmada bulunmak (*64)
<< bkz Kırın , ...dın , ...tın ve Açıklamalar (* 47 ) >>
...ın 2 / ... ım = 1 Haber ve dilek kipilerinde son ek veya çekim kalıbı , Kırın fiil de büzgüm durumda zamir 2 Türkçede son ek dir , dır , ler , lar , lık , yım , üm , um gibileri 3 Zamir *** Dırfojtın = Satıyorlardı *** Dırfojtım = Satıyordum *** Dırfojın = Satıyorlar *** Dırfojtın = Satıyorlardı , Pazarlıyorlardı *** Fırotın = Satıcılık , Satışcılık *** Zehf dılovanın = Çok merhametlidirler , Çok şefkatlidirler *** Zehf dılovanım = Çok gönüldaşım , Çok sevecenim *** Dırfojım = Satıyorum *** Xwarın = Yemek
Irz = Irz , İffet
Isa / Usa = İşaret sözü , Belirteç , Şöyle , Böyle Durum ve hal tarif etmek (*38)
<< bkz usa >>
Islah [ f ] = ( syn ) 1 Islah , İyleşme , Terbiye 2 Devrim , İnkılap 3 Ödev *** Islah nebû = Islah olmadı *** Xwede ıslahke ! = Allāh ıslah etsin *** Nefseki bë ıslah note havalleki qelaş’ë . = ( red ) Islah olmamış bir nefs kalleş bir arkadaştır gibidir .
<< bkz Devrim , Ödev için : Şoreş , Erk >>
Islahbûyin / Islahbûn = 1 Islah olmak , Terbiyeleşmek , Akıllanmak , Nefsine hakim olmak 2 ( f ) Reorganizasyon
Islahkırın = Islah etmek , Yenileştirmek , İyileştirmek , Reform etmek
Islahat = f Reforn , Reorganize , İnkılāp 2 Tanzīmāt , Tertiplemek , Nizāma dair düzenleme , Islāhat *** Islahat’a Atatırk = Atatürk inkılābı , Atatürk ıslāhatları *** Islahaten Ronansansë = Rönansas ıslāhatları *** Islahate erdë = 1 Toprak ıslāhatı 2 Toprak reformu *** Dewre ıslahata osman’î = Osmanlı tanzīmat dönemi , Tazīmat devri
Islahxane = Islahhane , Çoçuk ıslah evi
Islahatperwer / Islahatvan = Islahatcı , Reformcu , Reformist , Tanzīmatcı *** Islahatvan’î = Reformizm , Reformacılık Islahatvan’îyat = ( f ) Reformasyon
Istulq = Boyun
Ispartın / Sıpartın = 1 Yaslamak , Dayamak , Yaslanmak / Yastanmak , Dayanmak 2 Teslim ,Teslim,-etmek , Havale,-etmek 3 (rel) Tevekkül (mz) Temenni etmek , Sığınmak , Ismarlamak 4 (hq) İstinat etmek , Kanıtsal şeyleri ilişkilendirmek veya dayamak *** Pışt ıspartın = Sırt dayamak , Sırt yaslamak *** Pêva spartın = İle dayamak *** Mı xwedë spartiye = Ben Allah cc ne yaslanmışım , Allah cc tevekkül ettim , Alaah cc ne yaslandım *** Xwe deste xweva ıspart = Kendi eliyle teslim etti , Kendi eliyle yasladı *** Bıspıre xwe = Allaha havale et *** (*31)
<< bkz Ismarlamak için : Temekırın Sığınmak için :Sıtarbûyin , İstinat >>
Ispenax /Siyale = Ispanak
...ıstan = Son ek , Ardektir .kelimelerin ātıflarıda çoğul yerine kullanılır (*53)
Darıstan = (bot) Ormanlık *** Gulıstan = 1 (rgd) Bayan ismi 2 (zoo) Park , Kültür Parkı *** Kurdıstan = (pr) Kürdüstan *** Macarıstan = (pr)Macaristan Tıkmenıstan = (pr)Türkmenistan *** Çiyaıstan = (geogr)Dağlık arazi , dağı bol olan coğrafya *** Çivikıstan = (zoo)Kuşların barındığı yer (mz) Kuş cennet *** Dılıstan = (mz) Gönlü bol kişi , Aşk dolu İnsan
Istûn / Sıtûn / Stûn = 1 Sütun , Kolon 2 Mertek 3 Pilpāye *** Sıtûna kon vegırtınê = Çadır kurma sütunu , Çadır germe merteği *** Istûna kumbetê = Kumbet pilpāyesi (mz) Fil ayağı
Istıri = Boynuz
Istırandın =Yoğurmak
{ Diğer Diyalekt’ler: Stro}
Ister = 1 Yüklük , Yatak yorganların istif edildiği yer
Istewr = Sütü kesilmiş hayvan
Istêterk / Sıterk = Yıldız
Istandın = Almak
Istıridye = İstiridye
Intıni = Ganırmak ,Ihlamak
Insaf = İnsaf *** Bı ınsaf = İnsaflı *** Bê ınsaf = İnsafsız
Insafkırın = İnsaf etmek
Istuxor = 1 Eğik boyunlu 2 Çaresiz
KÜRTÇE = TÜRKÇE sözlük FERHENG www.elat.ch