Rêzbûna : İ / Î
İ / Ī : Sıralaması
*************

İbred = İbret

İdare / Sereki= İdare , Yönetim

İxtidal / Nermingahi = İtidal

İfade = İfade , Yanıtlama

İdi = Asla , Artık *** İdi na = Artık hayır *** İdi beşe = Artık yeter

İlon = Eylül , Yılın aylarından

İkram = İkram
<< bkz Ênyat>>

 İlheq = İlhak 

<< bkz Dagır , Bandor>>

 İlheqkırın = İlhak etymek

İlkramkırın = İkram etmek , Sunmak

İmece = İmece

İnad = İnat , Üsteleme

İnsılin = İnsülin 

İnsaf = İnsaf , Merhamed

İnatkırın = İnat etmek , Üstelemek

İnternayonal /Netev neteveti = İnternasyonal

İsal = Bu yıl
İtiraf  = İtiraf  ,İkrar


İxtilaf = İhtilaf , Münazaa , Çatışma , Tesadüm , Çekişme , Çarpışma

 İxtiyad / Fesali = İhtiyad 

Îcad / İcat = 1 İcad / İcat , İhtira , İbda , Kefş , Bulgu / Buluş , Yeni bilinmeyeni bulma veya var etme 2 Yaratmak , Türetmek , Halk etmek *** Îcad derxıstın = İcat çıkalmak , İcat var kılmak *** Îcate nû / Îcate teze = Yeni icat (vulg) Gıcır gıcır buluş *** Îcate kafıra = Gevur icadı
<< bkz Kewş , Yatratmak için Xûlkkırın / Xwelkkırın >>
{ Diğer Diyalektler : Dahënan , Dahën }

Îcadbûyin / Îcadbûn = 1 İcad oluş / İcat oluş , İcad hāli , İcatcılık , Buluşculuk 2 Moderncilik 

Îcadkırın / Îcatkırın = İhtira etmek , İbda etmek , İcat emek , Kefş etmek , Yeni bir şeyi var kılmak
<< bkz Kewşkırın >>

Îcatvan [adj] = Mucit , İhtira eden , İbda eden , Yeni benzersiz bir şeyi ortaya koyan , İcatcı
<< bkz Kewşvan >>

İca = Şimdi

İctihād / İçtihat [ Fık] = 1 Dini buyrukların usūline uygun gayreti içinde olma , Müslümanlık düstūründa umūmi Kaide , Kanun , Nizamda önce āyet sonra hadis bu ikisi yoksa aklın öngörüşü ile yapılaçak ameli seçenekler 2 Müctehidlerin yaptıkları hüküm ve kararlar 3 Āyet ve hadislerden yola çıkarak koşullara göre bulunulan Coğrafyaya Dini yükümlüleştirmek veya kişinin hal durumuna göre Dinen cāiz kararlar vermek ; Şerīatın ferī meselelerine āit hükümler , Sülük edenlerin karşısına çıkan çok şeyler *** Hatıye jı beşekırım ! = Farkına varılıp anlaşılmıştır ! *** Serederiya oli = İctihād kafadarlığı , Dini mantık *** Xirete baweriye = İnanc veya iman gayreti , İtikad çabası , İctihād *** Tëgihiştın şeriatë = Şeriat anlayışı
<< bkz Serederi , Tëgıhiştın , Fehmkırın , Xiretkırın , Beşekırın >>

İctihād / İçtihat [ Fık] = 1 Dini buyrukların usūline uygun gayreti içinde olma , Müslümanlık düstūründa umūmi Kaide , Kanun , Nizamda önce āyet sonra hadis bu ikisi yoksa aklın öngörüşü ile yapılaçak ameli seçenekler 2 Müctehidlerin yaptıkları hüküm ve kararlar 3 Āyet ve hadislerden yola çıkarak koşullara göre bulunulan Coğrafyaya Dini yükümlüleştirmek veya kişinin hal durumuna göre Dinen cāiz kararlar vermek ; Şerīatın ferī meselelerine āit hükümler , Sülük edenlerin karşısına çıkan çok şeyler *** Hatıye jı beşekırın ! = Farkına varılıp anlaşılmıştır ! *** Serederiya oli = İctihād kafadarlığı , Dini mantık *** Xirete baweriye = İnanc veya iman gayreti , İtikad çabası , İctihād *** Tëgihiştın şeriaë = Şeriat anlayışı

<< bkz Serederi , Tëgıhiştın , Fehmkırın , Xiretkırın , Beşekırın >>

Îddıa = 1 İddia , Sav , Tez 2 Temeyül , Egilim , Müddea , Kaziye / Qezıye
<< bkz Hesıbandın >>

İflas = 1 İflāz , Batkı 2 ācil *** Mase iflazê = İflās masası *** Hevldana iflazê = İflās etme girişimi , İyi kötüyü ayırma işi , Zarar vericileri ayıklama *** Êlama iflazê = İflās ilānı , İflās duyurusu *** İflas kışandın = İflās çekmek (mz) Topu atmak , Sermayeyi kediye yükletmek
<< bkz Heder >>

İflasbûyin / İflazbûn = İflās olma , Sermayeyi kaybetme , Akamet
<< bkz Rûtbûyin >>

İflaskırın = 1 İflās etmek , Yatırımı kaybetmek 2 (mz) Dibe vurmak , Sermayeyi kediye yükletmek , Batkınlık 3 Züğürtleşmek , Müflis
<< bkz Derdayin , Hederkırın >>

İflasvan = İflāscı , İflās eden , Malı mülkü batıran veya dibe vurun

İmkan = İmkan , Olanak

İn / İne = Cuma , Haftanın günü *** Roja ine = Cuma günü

İndeks = İndeks

İqrar = 1 İkrar 2 Mukarrer

İqrarbûyin / İqrarbûn = İkrar olma veya olmak , El aman olamk , Cinnet getirmek

İqrarkırın = İkrar etmek , El aman etmek veya eylemek

İqbal = 1 İkbal , Tevecüh , Yüz çevirme veya bakmak , Yönelmek , Kerem , İltifat , Himmet , Lütuf , İhsan , Atıfet 2 Talih açıklığı , Üstünlük sağlama , Muvaffakıyet , Başarı 3 Baht *** Bë iqbalti = İkbalsizlik , Talih ve bahtta iyi gitmeme
<< bkz Bext >>

İqbalbûyin / İqbalbûn = İkbal olma veya olmak

İqbalkırın = İkbal etmek

İqbalperest = İkbalperest , Gözü yükseklerde olan

İqna = 1 İkna , İnan hāli , Bir kanaati benimsemek 2 (rel) İçtihat
<< bkz Qani >>

İqnabûyin / İqnabûn = İkna olmak , İnana varmak , Kanaat kılmak

İqnakırın = İkna etmek , Kanıksatmak , Kanaatlamak , İnandırmak , Kandırmak , Akıl çelmek

İqnavan [rgd] = İkna eden , İnandıran , Mukni , Kanıtkan

İqtibas = Alıntı

İqtibas kırın = İlktibas etmek

Îrade = İrade *** Îrade kırın = İrade etmek , İrade eylemek *** Îrade mı = İradem *** Îrada te = İraden *** Îrade me = İrademiz *** Îrade we = İradeniz *** Îrade mılllet = Millet iradesi *** Bë îradeti = İradesizlik

Îran [pr] = İran

Îrani = İranlı

Îranki = İranlica , Farsca , Persce




Îro = Bu gün *** Îro disa ... = Bu gün yine ... *** Îro na = Bugün değil *** Îro roja şemiyeye = Bu gün cumartesi günü *** Îro qe dılamı tune = Bu gün hiç gönlüm yok *** Îro gerekë bë = Bu gün gerek gelmeli *** Îro şunda (syn) = Bu günden sonra , Bu günden itibaren , Gu günden gayri *** Îro në = Bu gün gelmiyor *** Îro dıçım = Bu gün gidiyorum *** Ha îro ha sıbë / Ha îro ha sıwë = Ha bugün ha yarın *** Îro barane = Bugün yağmurlu *** Îro roja erefeye = Bu gün günlerden arife , Bu gün arife günü *** Îro dorameye = Bu gün sıra bizde *** Îro tenê ... = Bu gün yanlız ...*** Îro derbazbû = Bu gün geçti *** Îro ëvarë ... = Bu gün akşam ... *** Dıwek îro nivro xelaswe (syn) = Belki bu gün öğlen biter , Belki bu güm öğlen kurtulur *** Mehek şunda îro = Bir ay sonra bu gün *** Îro bese = Bu gün yeter *** Îro zehf sare = Bu gün çok soğuk *** Îro gellek germe / Îro zehf germe = Bu gün çok sıcak *** Îro ne note duhe = Bu gün dün gibi değil *** Îro ev tışta derbaznewe = Bu gün bu şey geçmiyor

Îroni = Günlük , Bu günlük

İsot = Biber , Aci biber *** İsote heşin = Yeşil biber *** İsota sor = Kırmızı biber
İsotdank = Biberlik


İspad = İspat 

İspadkırın = İspatetmek , Kanıtlamak

İsotkar = Biberci


İstatistik = İstatistik
<< bkz Tesele >>





İş = İş , Ameliye , Çaba , Gayret
<< bkz Kar , Xewat / Xebat , Şıxul >>
{ Diğer Diyalektler : Şol }

İştar = Mezepotanya kökenli bir tanrıca , İştar , diğer bir adı İnanna
İştihat / İştihak [ syn ] = 1 Tatbik , Maksada muafıklık , Müspet tutum , Tecrübe , Maharet , Fennin amelī ciheti 2 Metot , Pratik 3 ( edb ) Şiirde āhénk ölcülerinden bahseden ilim adı 4 Muammāyi şeylerin çözümü 5 Tartı bilimi ( f ) İşlem ,Denklem , Yüklem (math )
<< bkz Tecûrbe İşlem veya Denklem için : Takırın >>


İtiqat = İtikat / itikad
<< bkz Baweri >>

İtiqatname = İtikat name

İtiraf = İtiraf 

<< bkz Şıltax >>

İskan = Bardak , Çay bardağı

  İnkar = İnkar 

İnkarkırın = İnkaretmek

İnkişef  = İnkişaf

İsbat = İsbat, Kanıt

İtwahiye = İtvahiye

İzhar = İzhar
<< bkz Kıvşkırın , Nişankırın >>

KÜRTÇE = TÜRKÇE sözlük FERHENG www.elat.ch