Rêzbûna : Ko
Ko : Sıralaması
************
Ko 1= Küt , Keskinliği olmayan , Kör keski *** Dasa ko = Kör orak , Küt orak *** Kêrindiya ko = Küt tırpan , Kör tırpan *** Kêra ko = Küt bıçak , Kör bıçak
Ko 2 [astr] = Ülker yıldızı , Süreyya burcu
Kobay = Denek
Koçak = 1 Cesur , Yiğit 2 Metin , Kabadayı , Kahraman , Cömert
<< bkz Merxas >>
Koçer = Göçebe , Yörük
Kokırın = Köreltmek
Kotık 1 =Masura , Makara
Kotık 2 = Kütük , Tomruk
Kortık = Göz yuvası ,Göz oyuğu
Kodoş / Qodoş [rgd] = Kodoş , Pezeveng , Kavat
<< bkz Qewat >>
Koçan 1 = 1 Koçan 2 Defter gibi makbuz destesi
Koçan 2 / Sımaq = Sumak , Koçan
Koç = Göç , Tehçir
Koçber [rgd] = Göçer *** Koçberi = Göçebecilik
Koçbûyin / Koçbûn = Göçer olmak ,Göçebelik
Koçvani = Göçebelikle , İstila ile
Koçgeri = ( pol ) İstila
Koçık = Kabul salonu
Kofi = Taç , Kürt kadın başlığı , Başlık
<< bkz Evser >>
Kox = Gevişlik , Koyun veya keçilerin dinlendikleri yer
Koxt 1 = 1 Köhne şey, Köhne barınak 2 Hayvanat bahçelerindeki her hayvana ayrılan kısım veya bölüm 3 Büyük kuş kafesi
<< bkz Holık , Koxtık >>
Koxtık = 1 Ahşap / Ahşab 2 Kulübe , Avcı barınağı 3 Köhne / Köhnelik , Eski yapı 3 Metruk , Harap yapı 5 Sığınak , Korunak ,Saldırıdan korunmak için yapılan korunak *** Koxtıke neçirvanî = Avcılık kulübesi *** Koxtıke şıvan û gavana = Sığırtmaç ve çoban barınağı *** Koxtıke arşimed = Arşimet barınağı *** Koxtıka bê kesa = Yoksullar barınağı , Kimsesizler sığınağı *** Meyxaneki koxtık = Köhne bir meyhāne *** Koxtık çêkırın = Bara yapmak , Sığınak yapmak , Kulübe veya o gibi bir şey yapmak
<< bkz Malık 1>>
Koxtıkbûyin / Kotıkbûn [syn] = 1 Köhneleşmek , Kühne hāline gelme , Eskimek 2 Barakalı olma , Kulübeli olmak , Derme çatma yapılı oluş 3 Korunaklı olmak , Sığınaklı oluş 4 Ahşaplık , Ahşap oluş
Kojin / Kotın = Kemirmek *** Hesti kotın = Kemik kemirmek
{ Diğer Diyalekt’ler : Kevaştın ,Kûtın , Kwitin , Revaştın , Koştın , Aritandın , Kurısandın , Purısandın Purısandın , Mirm,randın }
Kojık [syn] = 1 Kemirik 2 (bot) Kemirgen hayvanların genel adı
Kotık 3 [syn]= 1 Kütük 2 Tokaç 3 Tokmak
Kor 1 = Küt , Keskinliği gitmiş , Kör
Kor 2 = Kör , Ama
Kor 3 = Tahıl ölcüsü , Bazı yörelerde ayarda denilir
Qorrini = Kükremek , Böğürmek
Kok 1 = Besili , Semiz *** Ne jare pak koke = Zayıf değil iyi besili *** Bızıne kok = Besili keçi , Semiz keçi *** Koke kok = Besili besili , Semiz semiz
Kok 2 [syn] = 1 (bot) Kök 2 (antr) Köken (mz) Menşe *** Kokva = Koku ile , Kokle *** Komıre kok = Kök kömürü *** Kokêva hılkırın = Kokunden koklemek *** Koka kurda ... = Kürt kökü ... *** Koka merıva jı ... tê = İnsan kökeni ... geliyor *** Koka mı = (syn) 1 Köküm , Kökenim , Aslım 2 Esasım *** Hetta kokêva kırın = Köküne kadar etmek , Köküne kadar sokmak
Kok 3 = Besili
Kokbûyin / Kokbûn = Beslanmek , Besli olmak , Semizlenmek
Kokkırın = Beslemek , Semizletmek (mz) Tavlamak *** Berx kokkırın = Kuzu beslemek , Kuzu semizletmek *** Xwe kokkırın = Kendini beslemek *** Kok serjêkırın = Besili kesmek
Kokvan [rgd] = Besici *** Kokvanî = Besicilik
Koka sor / Rûnas [syn] = 1 (bot) Kızıl kök , Kök boyası elde edilen bir bitki 2 Alizarin
Kol 1 / Kulm = 1Yumuruk , Muşta , Boks *** Kol listın >= Boks oynamak *** Lepıke kolvanî = Boks eldiveni *** Kol avitın = Yumruk atmak ***Bı kulmva = Yumrukla , Boks ile *** Bê kulm = Yumruksuz , Bokssuz *** Kulmek / Kolek = Bir yumruk , Bir boks *** Nakare kulm bavejê = Yumruk atamıyor *** Qasi kulmekiyê = Yumruk kadar *** Kol peyakırın = Yumruk indirmek *** Kulm bakırın / Kol bakırın = Yumruk savurmak , Yumruk sallamak *** Kol gıvıştın / Kulm gıvıştın = Yumruk sıkmak *** Kol xwarın / Kulm hıldan = Yumruk yemek , Yumruk almak *** Selhıldanana kolvana = 1900 lerde boksör isyanı
Kol 2 / Kom [bot] = 1 Öbek , Küme 2 Yığın *** Gule kol , kol = Öbek öbek güllük *** Koleki tolık = Bir köme ebigömeci *** Kol kol çêre = Öbek öbek ot *** Kol , kol pıncar = Öbek öbek zerzevat , Yenilebilen doğada yetişen küme küme bitkiler *** Komeki tûzık avê = Bir küme su teresi , Bir öbek su teresi *** Komeki mendık = Bir öbek peynir otu , Bir küme peynir otu *** Koleki sirdank / Komeki sirdank = Bir öbek yaban sarmısağı veya sarımsağı *** Nava kol , kol êreda … = Öbek öbek otlar içinde …. *** Kola guniya = Çıtırlık kümeleri
<< bkz Yığın için Qûç , Lor >>
{ Diğer Diyalekt’ler :Tılık ,Tûm , Tol , Guklat , Gult , Melû , Lod ,Gele , Gutıl }
Kol 3 [zoo] = Boynuzsuz keçi veya boznuzlu tanılan cinsten boymuzsuz doğan hayvanlar
Kolan = Meydan , Alan , Sokak, Cadde
Kollık 1/ Holık = 1 Kümes , Tünek yeri 2 Tavuğun yumurtladığı yer
Kollık 2 = Baraka , Geçe kondu , Avcuların derme çatma yaptıkları içinde gizlenip avlanmak tunek
Kolin = Kazma , Deşme , Eşelemek *** Lê kolin = Araştırma , Takibat , Analiz
Komegi = Yardımlaşma , Dayanışma , İmece
Kore mer [zo] = Engerek , Kör yılan
Kolandın / Kolin = Kazmak , Kazı , Kazılamak , Deşmek / Deşelemek , Eşme / Eşmek , Eşelemek *** Çêl kolandın = Çukur kazmak , Çukur açmak , Çukur deşelemek *** Çêle kolandınaxweva ... = Kendi kazdığı çukura ... Ne kole = Kazma , Deşme , Eşme , Eşeleme *** Bı kole = Kaz , Deş , Eşele *** Dıkole = Kazıyor , Deşiyor , Eşiyor *** Zehf kûr hate kolandın = Çok derin kazıldı *** Bırin kolandın = Yara deşmek , Çıban deşmek *** Kol kol kolandın = Kazın kazın kazmalamak *** Koliyayi = Kazılmış *** Ne koliyayi = Kazılmamış *** Tûnel kolandın = Tünel kazmak *** Bir kolandın = Kuyu kazmak *** Ne kole bira evda = Elin kuyusunu kazma ! *** Ket bira kolandınaxweda / Ket bira kolandınaxweva = Kendi kazdığı kuyuya düştü *** Tepık kolandın / Tıl kolandın = Höyük kazmak
<< bkz Vedan , Verandın >>
{ Diğer Diyalekt’ler : Xepırandın , Xepartın ,Qewartın }
Kolandınvan [adj] = Kazıcı , Deşici , Eşici
Kolbûyin / Kulmbûyin =Yumruklanmak , Yumruklaşmak
Kolkırın / Kulmkırın = Yumruklamak *** Koldankırın / Kulmdankırın = Yumruklatmak
Kolvan / Kulmvan [sp] = Boksör , Yumurukcu *** Kolvani = Boksörlük *** Doma çaremin = Dördüncü raund *** Dora dehada xelasbû = Alytıncı raunda bitirdi *** Musabaqa kolvanî = Boks maçı , Boks kaşılaşması
Kom 1 [sp] = Küme ,Grup , Ekip *** Bı kom = Ekipli *** Bê kom = Ekipsiz
Kom 2 / Kol 2 [bot] = 1 Öbek , Küme , Sık hālde ve tutam tutam yeşermiş bitkiler 2 Yığın
<< bkz Lor , Qûç >>
Kom 3 [soz] = 1 Topluluk , Kalabalık ,Toplu hālde olan insanlar , Gurup hālinde 2 (mil) Tim
Kombûn = Birikme
Kombûyin = Gruplaşma
Komele = Cemiyet
Komkırın = 1 Yığım yığın etmek , Toplamak Bir araya getirmek 2 Teşkil etmek
Komar = Cumhurriyet
Komarparêzi = Cuhuriyetçilik
Kombûn = 1 Toplamnak , Birikmek , Bir araya gelmek 2 Cemetmek
Komisyon = Alt kurul , Komisyon
Komite = Komite , Kurul
Kontalto = Alto , Batı muzikisinde bir makam
Komser = Komiser , Polis Āmiri
<< bkz Mir>>
Komseriyat = Komiserlik , Polis karakolu
<< bkz Mirti >>
Kon = Çadır , Kıl siyah çadır , Otağ *** Konna mû = Kıl çadır , Keçi veya at kılından yapılan çadır *** Konna së stûn = Üç direkli çadır , Üç sütunlu çadır , Üç bölmeli çadır *** Konnek = Bir çadır *** Konna zomë = Obanın çadırları *** Kon vegırtın = (syn) 1 Çadır açmak 2 Çadır örmek *** Kon çıkandın = Çadır dikmek *** Kon hıldan = Çadır almak , Çadır alıp göçmek *** Kon çêkırın = Çadır Yapmak *** Kon pine kırırn = Çadır yamalamak , Çadır tamir etmek / ... onarmak *** Konname = Çadırımız *** Konnawe = Çadırınız *** Kon tepkırın = 1 Çadır yıkmak , Çadır çökertmek 2 (mz) Yuva bozmak , Ocağını yıkmak , Birinin işine fitne sokmak
Kontrol = Kontrol
<< bkz Tesele >>
Konvan = Çadırcı , Çadır yapıp satan , Çadır kurucu , Çadırdan anlayan veya kurmasını bilen
Konax / Qonax = Konak , Saray , Köşk , Villa , Şato , Daire
< bkz Qonax >>
Kompiter = Kompüter
<< bkz Xwe xwedank , Mêjidank , Hışdank , Hêsahi >>
Kompitervan = Kompüterci
Koordinasyon = Koordinasyon
Kop [syn] = 1 Çolak 2 Çomar 3 Güdük
<< bkz Qol 2 >>
Kopbûyin / Kopbûn = Çolak olmak , Çolaklık
Kopkırın = Çolak etmek , Çolaklaştırmak
Kor [syn] = 1 Kör , Āmā 2 (mz) Dikkati kıt olan , Gāfil , Görüşü keskin olmayan *** Birha Kor = Kör kuyu , Suyu olmayan veya kuruyan kuyu *** Kor û ker = Kor ve sağır *** Şeytana kor = Kör şeytan *** Bexta kor = Kör baht , Kör şans *** Şerra kora = Kör kavgası *** Levxıstına kora = Kör döğüşü *** Korva veketi şaş radıbe = Körle yatan şaşı kalkar *** Dorana kor = Kör bağırsak *** Korki = Körce *** Korani = Kör cesine , Körü körüne *** Korek = Bir kör *** Merıve kor = Kör insan *** Mêrıke kor = Kör herif , Kör adan *** Pılte kor = Kör fitil *** Qendila kor = Kör kandil *** Koriya sıbëda / Koriya sıweda = Sabahın köründe *** Kuçeya kor = Kör sokak , Çıkmaz sokak *** Xata kor = Kör hat *** Bextaki kor = Kör bir baht , Kör bir talih *** Gewriya kor = Kör boğaz *** Dûya kor = Kör duman *** Mışke kor = Kör fare , Köstebek *** Gulle kor = Kör kurşun *** Nışandara kor = 1 Kör nişancı 2 Kör gösterici *** Ocaxa kor = Kör ocak *** Kure kor (syn) = 1 Kör oğlu 2 Kör oğlan *** Mera kor = Kört yılan *** Kor çıbıke neyka ... = Kör neylesin ... aynayı *** Kevıre koran = Körlerin taşı *** Gılle kor = Kör düğüm *** Zındara kor = Kör kaya , Deniz vāsıtalarına tehlike teşkil eden su yüzüne yakın kaya *** Nefsa kor = Kör nefis *** Nıqta kor / Xala kor = Kör nokta *** Kor dımıre dıwe çev behiv / Kor dımıre dıbe çev behiv = Kor ölür badem göxlü olur *** Kor topal = Kör topal *** Korra çevekji bese = Köre bir gözde yeter *** Kor şıvıkaxra mıqate = (red) Kör değneğine mukayettir *** Kor fırin = Kör uçuş *** Jı korra eywan nê behskırırn = Köre eyvandan bahsedilmez *** Walata korada şaş dıwe paşa = (red) Körler memleketinde şaşı padişah olur *** Korara neyk nê fırotın = (red) Körlere ayna satılmaz
{ Diğer Diyalekt’ler : Kwir , Kuh }
Korbûyin / Korbûn [syn] = 1 Kör olma veya olmak 2 Körelmek
Korkırın = Köreltmek
Kose = Köse
Kosegelli = Yirmibir marta ev ev dolaşan insanları güldüren kişi , Palyaco
Kotan = Büyük pulluk , Büyük saban
Koti / Guli = Cüzam
Kotibûn = Kötürüm , Cüzamlı
Kovan = 1Eğri , Bükük 2 Çenber 3 Disk 4 Kavis
<< bkz Kewan , badayi >>
Kovık = Huni
Kowar = Kovan , Arı evi , Arı yuvası
Kovar = Dergi , Risale , Broşir
Kozık = Kuzuların yeri
Koz 1 = Köz
Koz 2 = Kuzuluk , Kuzuları ayrı tutulan yer
KÜRTÇE = TÜRKÇE sözlük FERHENG www.elat.ch