Rêzbûna :Ne / Nê
Ne : Sıralaması

*************************

 Ne = Değil 

 Nebat = Bitki

Nebati = Bitkisel 

 

 

 Nêçir = Av

 

Nêirgeh = Avlak yer

 

Nêçir kırın = Alanmak , Av etmek

 

 



Nêçirvan = 
Avcu , Şikārcı *** Nêçirvani = Avculuk , Şikārcılık *** Çere nêçirvan ä = (bot) Avcıotu , Zehirli bir bitki , Adonis *** Nêçirvan kêş / Serşikar = Serşikār , Avcı başı , Yeniceri avcı bölüğünün başı *** Nêçir gerin = Av aramak *** Hıquqa nêçire = Av yasası , Av hukuğu ***Nê bılınd kırın = Av kaldırmak *** Deste nêçirvana = Av gurubu , Av takımı (mil) Av timi*** Destûrname nêçire = Av teskeresi , Av izin belgesi *** Qedexebûna nëçira = Av yasağı , Avlanma yasağı*** Nêçirêra çûyiji dıbe nêçir = (red) Ava gidende avkanır *** Waxte nêçiram tê gukırna tejiyamji tê = (red) Avlanma vaktin gelince , tazımında sıcacağı geliyor ( İş zamanında çişe durmak anlamında bir öz değiş )

Neh = Dokuz rakamı

Nêkırın  = Yapmamak

Neqş = Nakış , Dokuma halı , Bez nakşetmek , Motiflemek

Neqşperest [rel ] = 1 Motivist , Gerekceci , Motivizasyoncu rel ) Apolojist 3 Fırsatcılık , Argumancılık

Neqışvan / Neqqaş 
[syn] = 1 Ayacı , Nakkaş Motifci 2 Desenci , Desinetör , Cizimci ,Tersimci ( ) *** Kumbet neqışkar = Kubbe nakışkārı

Ne politik = A politik


Diğer Diyalekt’ler : Neqışkëş }

 Nêr = Erkek , Eril

Nêherivan = Bakıcı ,Gözetleyici

Nêrgiz = Nergiz


Netêvan [syn= 1 Manocu , Başıdışarı toplayıcısı , Kumarda mano topluyan (mz) Kulak ardı edilen kişi , Es geçilen kişi 2 Akarte edici




 

Nêtname = Niyet mektubu
<< bkz Qewlname , Metıl name >>


Nêtvan 
[adj= 1 Niyetkār , Niyetli , Azm eden , Gayeci , Amaclı 2 (fig) Fal çektirici , Güvercin gibi hayvanlara fal çektiren , Niyetci *** Nëtvani = Niyetcilik *** Nëtvanek = Bir niyetci
<< bkz Metılvan >>

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 





Nebeled = Biliyor ama bilmiyor gibi davranmak

Neliname = Lanetli , Şeytanın başka bir ismi

Neyar = Düşman , Hasım *** Bı neyar = Düşmanlı *** Bê neyar = Dümansız , Hasımsız

<<bkz Dıjmın>>

Neyk / Neynık = Ayna


Nêzda = Açlık , Uzun zaman aç olmak 

Nêri [zo] Teke

Nêrin = Görüş , Öngörü
Nerm = Yumşak

Neqs = Şımarık ,Hırcın

Neqsbûn = Şımarmak

Ne 1 =
1 Değil , Hayır , Olmama 2 Olumsuzlama ön ek 3 Ama , Lākin 4 Ne , Hiç *** Nebû = Olmadı *** Ne gihişt = Yetişmedi *** Ne gihand . = Yetiştirmedi , Ulaştırmadı .*** Ne yeke duda = Birtane değil iki tene *** Ne yekêra dudara ! = Birine değil ikisine ! = Guh nedan = Kulak asmamak , İlgi duymamak *** Nema = Kalmadı , Bitti , Tükendi *** Ne hatın = ( syn ) 1 Gelmediler 2 Gelişsiz *** Nemaye = ( nr) Kalmıyasıca , Yok olasıca *** Nebêje / Newêje = Söyleme , Deme **** Ne mı dıgot ... = Ben söylüyordum ... *** Ne ewe = O değil ! *** Mı kır tu neke ... = Ben ettim sen etme ... *** Av nekışe = Su akmıyor *** Ne başe = İyi değil *** Ne pake ! = ( syn ) 1 Sağlıklı değil ! 2 İyi değil , Hoş değil ! 3 Hırlı değil ***Ne başe = İyi değil , Hırlı değil *** Ne bese = Yetersiz , Yeterli eğil , Az *** Ne yeke ne duduye . = Bir değil iki değil .*** ne raste = Doğru değil , Dürüst değil *** Ne biretê ? = Aklına gelmiyormu , Hatırlamıyormusun ?*** Ne we = ( syn ) 1 Olmuyor 2 Siz değil *** Ne ezım = Ben değilim *** Ne tu = Sen değil *** Ne tu rêdayi bermı ( Pêşiyamı ) = Fakat siz önüme yol verdiniz , Lakin siz ön görmüştünüz *** Ne ez , ne tu , ne ev, lê kê ?.. = Ben değil , sen değil , bu değil , peki kim ?.. *** Ne feleg yar nebû ! = Ama , felek yar olmadı *** Yeki ne nas = Tanınmadık biri *** Ne devraye neji hındır , dıgere xweva tışteki kundır , ev çiye ? = ( f ig ) Ne dışarıda nede içeride geziniyor kabak gibi bir şey , bu nedir ? (* 19 ) *** Ne têneji dıçe = Ne geliyor nede gidiyor *** Ne boy xerê ... = Hayır için değil ... *** Ne boy xweşiya xwe ?= ( syn ) 1 Kendi hoşnutluğundan değil ? 2 Kendi sağlığı için değil ? *** Ne bı navkıri = 1 İsimlendirilmemiş , İsmi takılmamış 2 (grm) Belgesiz adıl *** Ne be nav kıri = İsimsizlendirilmemiş , Adı silinmemiş olan *** Nesekıne ! = Durnuyor ! *** Nebeje / Neweje ! = Söyleme , Deme ; Sus ( Mebeje ) *** Nebenav = 1 İsimsiz , Adsız , Sansız , Ünsüz 2 (grm) Ünsüz harfler *** Ne diti = Görgüsüz , Kuralsız*** Ne usa dıkır ! = Öyle etmiyordu ! *** Ne tu jiyaneke = Hiç bir yaşamsallık değil , Bir hayat değil *** Ne ew nejı ez = Ne o nede ben *** Ne dûre = Uzak değil *** Netë kır çû = Hariçledi gitti , Dışladı gitti*** Ne hat lê...= Gelmedi fakat...*** Ne weki hev / Ne nota hev = Bir biri gibi değil , Aynı eşit değil *** Ne gihandi ma ! = İletilmeden kaldı , Ulaştılrılmadan kaldı ! *** Ne saxi = 1sağlıksızlık , Sıhhatsızlık 2 Cansızlık , Diri veya canlı olunmama *** Ne hayjxwene = Kendinden haberi yok , Kendisini hisetmiyor , Bitkisel durumda   *** Evite ne bû = Bu seninki olmadı , Bu tutumun olmadı *** Negotın / Bêgotın = 1 Söylememek , Dememek 2 Kelimesiz , Lafsız , Sözsüz 3 (mz) Tek kelimeyle , Şipşak *** Ne bêje = Ne wêje = Deme , Söyleme , Sakın ha
(*32 )
<< bkz Na , Nı , Qe , Qethen , Netê >>

Ne 2 [syn] = İşte , Aha (mz) Ya *** Ne vırdaye = Burda işte , Aha burda , Burda ya *** Ne wa rojana = İşte o günlerde *** Ne wa vıraye = İşte burda , Aha burda
<< bkz Îca  , Va >>




Nê =
1Gelmiyor , Gelmeme , Gelmeyiş 2 Uyulmama hāli *** Nê vıra . = Gelme buraya . = Nê ditın ! = Görülmüyor ! *** Nê hıldan . = Alınmıyor . *** Nê wine (* 18) = Görmüyor *** Got ez nëmë = Gelmiyeçeğim dedi *** Nê anine = Getirilmiyor ***Nê jımarë = Sayılmıyor *** Nê zımanë = Dile gelmiyor *** Ev der nê gunde ... = Burası köy değil ...*** Nê dest = Ele elmiyor ( âş ) Yakalanmıyor *** Av nê = Su gelmiyor *** Nê şırandın = Sıkıştırılmıyor , Sıkılmıyor *** Nê îsal = Gelmiyor bu yıl *** Nê biramı . = Hatırlamıyorum , Aklıma gelmiyor .*** Tê nê ketıye = Sana düşmemiş , Seni ilgilendirmez *** Nê anin = Getirilmiyor *** Nê serketın = Üstesinden gelinmiyor , Üstüne düşülmüyor , Başarılamıyor *** Mı nê = Bana gelmiyor , Bana uymuyor , Edemiyorum (mz) Elimden gelmiyor *** Te në = Sana uymuyor , Sana yakışmıyor , Sana gelmiyor *** Bê anji nê ne pırseke = Gelse veyahut gelmese sorun değil



Neçar =1 Zavallı , Nāçar , Bīçare 2 Zorluk , Mecburiyet , Muztar *** Neçari = Mecburiyet , Zorunluluk , Nāçarlık

<< bkz Duçar , Bêçare , Bêguman >>

Neçarbûyin / Neçarbûn = Nāçarlanmak ,Çarresiz olma , Umutsuz durum ,Umarsızlık , Çaresizleşmek , Bīçare duruma düşmek
<< bkz Duçarbûyin >>

Neçarkırın =
Zor durumda bırakmak , Nāçarlatmak
<< bkz Duçarkırın >>


Nêçir = 1 Av , Şikār , Sayd 2 (mz) Faka veya tuzağa düşen kişi (vulg) Aşantiyon , Beleş *** Hewa nêçire = Av havası *** Zexer / Teji = Av köpeği *** Çûyina nêçire = Ava gidiş , Ava çıkış *** Nêçira kewa = Keklik avı *** Nêçira masiya = Balık avı , Balık avcılığı

Nêçirder / Nêçirgeh =
Avlak , Avı bol olan yer

Nêçirvan = Avcu , Şikārcı *** Neçirvani = Avculuk , Şikārcılık *** Çere nêçirvan â = (bot) Avcıotu , Zehirli bir bitki , Adonis *** Nêçirvan kêş / Serşikar = Serşikār , Avcı başı , Yeniceri avcı bölüğünün başı *** Nëçir gerin = Av aramak *** Hıquqa nëçire = Av yasası , Av hukuğu ***Nê bılınd kırın = Av kaldırmak *** Deste nêçirvana = Av gurubu , Av takımı (mil) Av timi*** Destûrname nêçire = Av teskeresi , Av izin belgesi *** Qedexebûna nêçira = Av yasağı , Avlanma yasağı*** Nêçirêra çûyiji dıbe nêçir = (red) Ava gidende avkanır *** Waxte nêçiram tê gukırna tejiyamji tê = (red) Avlanma vaktin gelince , tazımında sıcacağı geliyor ( İş zamanında çişe durmak anlamında bir öz değiş )

Nêçirkırın = 1 Avlanmak 2 Av ettiler

Nêçirbûyin / Nêçirbûn =
Avlanılmak , Ava düşmek (mz) Tuzağa basmak


Nebûyin / Nebûn = 1
Olmamak , Olduramamk 2 Yokluk , Sonsuzluk , Varlıksız *** Ne bû ! = Olmadı , Olmuyor !

Nefsek [rgd] = Nefsine düşkün , Her gürdüğü yiyecek içecte gözü olan , Aç gözlü
<< bkz Çıllek >>

 

 

Nêhêrandın = Bakmak ,Gözlemek , Gözlemlemek

<< bkz Temaşekırın , Mezekırın >>


Neqs bûyin = Şımarmak

Nekırın = Etmemek , Yapmamak , Edimsizlik



Nenav =
İsimsiz , Adsız , Ünü sanı olmayan
<< bkz Bênav >>

Nediti =
Görgüsüz , Kuralsız

Nexûsti =
İstemiyerek , İrade dışı

Nemır = 1
Ölümsüz , Baki , Ebediyeli 2 Ölmedi

Nebes =
Yetersiz , Kifayetsiz , Az

Nedayin =
Vermemek


Nebeled [rgd] = 1
Vurdum duymaz , Aptal , Bīgāne , Bön , Alık 2 Oralı olmama , Kasten bilmemezlikten gelme , Sanki anlamıyormuş gibi davranma (*32)

Nebat [bot] = Nebat , Bitki ,
<< bkz Çere ,Giha>>


Neal / Tepok [rgd] =
Dayakcı , Marazcı , Şiddet yanlısı , Sertlik yanlısı

Necıb [rgd] = 1
Necip , Āsil , Soylu 2 Ali cenap

Nedan / Nadan [rgd] = 1
Nobran , Densiz , Haddini bilmez , Kaba kişilik 2 (mz) Bayan ismi 3 Vakitsiz ve zamansız kişi veya verimi olmuyan elverişsiz kişi , Kalitesiz kişi


Neqs / Nehs = 1
Hırçın , Huysuz , Şımarık , Yaman , Küstah , Saygısız , Fena , Nobran , Aksi , Sevimsiz , Nadan , Afacan , Kapris 2 Hiddet , Şiddet 3 Kusur , Özür *** Neqs neqsi = Şımarık şımarık *** Zar’â neqs = Şımarık çoçuk *** Dıneqıse ! = Şımarıyor ! *** Tu ( Qe ) neqsandıne nızane lê … = Hiç şımarıklığı bilmiyor fakat … *** Nenıqsine ! = Şımartma , Haşarılaştırma ! *** Ki kë dıneqısand ? = Kim kimi şımartıyordu ? Kim kimi huysuzlaştırıyordu ? *** Xesyete neqs = Arsız tabiat , Küstah hassiyet *** Tır cınni ! = Osuruğu cinni !
<< bkz Rıkdar, Yeman , Fırtmesew >>
{ Diğer Diyalektler : Nexs ,
Nehs , Rageş }

Neqsbûyin / Neqsbûn [ rgd ] =
1 Hodbinlik , Yaramazlık , Nobranlık , Hırcınlık , Şımarıklık ( f ) 2 Arsızlaşma , Yüzsüzlük , Sataşkan olma , Küstahlık 3 Afacanlık *** Neqs himbûyi = Şımarık öğretili , Arsız yetişkin *** Me’ji çûkti neqs dıbû = Bizde küçükken şımarıyorduk *** Yê neqs himbûyi ! = Şımarık öğretili şey !



Neqsandın =
Şımartmak , Arsızlaştırmak , Hırcınlaştırmak , Şergilleşirmek , Küstahlanmak

Neqskar / Nehskar [ Rgd ] = 1 Hodbin , Şiddet yanlısı , Mütehevvir *** Neqskar’î = Mütehevvirāne , Hodbinlik
<< bkz Zordesti >>

Neqskırın = 1
Huysuzluk ekmek , Hırcınlık etme , Şımarıklık etmek , Azdırmak , Sataşmak , Rahat durmama 2 (mz) Püsküllendirmek , Pürüzlendirmek

Nenûk
= Tırnak


Neqış 1 / Nexş = 1
Nakış , Bezek , Oya 2 ( f ) Tezyinat *** Neqşa dest = El nakışı *** Dezge’va neqışand’î ! = 1 Tezgah nakışı 2 Makina nakışı ile !


Neqış 2 / Neqş =
Bezek , Nakış , Süs , Oya , Motif , Desen ( f ) Dekor *** Neqşê Kurd’î = Kürt motifi *** Neqşa kulav’ä = Keçe nakışı
<< bkz Dekor için : Xeml >>
{ Diğer Diyalektler :
Çin }

Neqş-bend = Tezgaha nakışlanaçak ip bağlayan , Nakış işleyen , Musavvir , Ressam
<< bkz Ressan için : Wênekêş , Şıkılvan >>


Neqşbûyin / Neqşbûn = Nakışlanmak ( mz ) Motivize olma


Neqışbûyin / Neqışbûn = Nakışlanmak ( mz ) Motivize olma *** Derzi’va hate nekışandın = İğneyle nakışlandı *** Henne’va Dest’ê nekışbûyi … = Kına ile nakışlanan el … *** Merıv gereke çûkti’va bê neqışandın ! = İnsan küçüklükten motivize olmalı !

Neqşibend [n] = Şeyh Bahāüddin R Neqşi –bendi Nāmında Zikir ve tefekkür ehli bir zat ; Nāmıyla anılan bir tarikat vardır , Dindar kul
<< Bkz Kul için : Bend 5 >>

Neqşibend’î [rel ] = Müslümanlığa bağlı bir tarikat *** Neqşibend = Nakşibendi tarikat mensubu





Neqışandın / Neqşandın = Nakışlamak , Bezemek , Motiflemek , Oyalı işleme etmek 2 (mz) Manen motivize etmek , Motivizeleştirmek , Bellekleştirmek 3 Süsleme , Süslamade veya naqışcılıkta dekoratif *** Tewn neqışandın = Halı motiflemek *** Neqşeki heça = Harika bir bezeme , Mükemmel bir motif *** Gotınaxwe dıneqışand ! = Sözlerini nakışlıyordu , Bezeye bezeye söylüyordu ! *** Hermış’va neqşandın . = İpek ile nakışlamak . *** Dezmala neqışi . = 1 Oyalı yazma , İşlemeli üstlük 2 İşlemeli mendil .
<< bkz Malandın , Xemılandın >>


Neqışkırın / Neqşkırın = 1
Nakışlamak , Oyalı işleme etmek , Motiflemek 2 (mz) Motivize etmek , İdealleştirmek *** Kulav neqışkırın .
= Keçe veya kepenek nakışlamak .

Neqşkar’î
[syn] = 1 Telkārcılık , Nakışkārlık 2 Desinetörlük *** Zer û ziv neqışkırın . = Telkārcılık etmek , Altın ve gümüş nakışlamak .

Neqşperest
[rel] = 1 Motivist , Gerekceci , Motivizasyoncu 2 ( rel ) Apolojist 3 Fırsatcılık , Argumancılık


Neqışvan / Neqqaş
[syn] = 1 Ayacı , Nakkaş , Motifci 2 Desenci , Desinetör , Cizimci ,Tersimci  ( f ) *** Kumbet neqışkar = Kubbe nakışkārı
{ Diğer Diyalektler : Neqışkêş }


Nemayi
= Tükenik , Bitik , Kalmamış

Nenayin = Kalmamak , Bitiş *** Qe nema çû = Hiç kalmadı gitti *** Qe nema xelasbû = Hiç kalmadı bittti

Nemaze = Fefkalade , Bilhassa , Özellikle




Nêr 1
/ Nêrnav [grm] = Eril , Müzekker *** Nav nêr = Eril isim , Müzekker ad
<< bkz Mênav >>

Nêr 2  = 1 Erkek , Canlılarda dölleyici 2 Protoplazmada erkek hücre*** Navnêri = Bitkilerde ekseriye ortasından çıkan erkeklik göbeği , Göbeklik *** Pışika nêr = Erkrek kedi *** Kera nêr = Erkek eşeşk *** Berxa nêr = Erkek kuzu *** Tûlıka nêr = Erkek enik *** Têjıka nêr = Erkek yavru , Erkek hayvan yavrusu *** Çivika nêr = Erkek kuş
<<
bkz Mêr >>

Nêrbûyin / Nërbûn = 1
(grm) Mizekker olma, Eril oluş 2 (bot /zoo) Erkek olmak , Erkeklik hücresi taşımak
< bkz Merbûyin , Mênav >>



Nêre [bot] = Bodat / Boğdat , Erkek baları , Böceklerde erkek böcek

Nektar [syn] = 1 Nektar , Bal özü , Arı balı ile gıda ürünü 2 Cennette bir içecek 3 Helenistik mitolojik çağda ölümsüzlük içkisi 4 Uzak doğulu dinlerde , eski inanclarda iksirde denilen ölümsüzlük içkisi 5 Meyva özü
<< bkz Doşavvan >>

Nêd = Niyet


Netê =
[syn] 1 Mustesna , Dahildeki olmayan , Hariç , Dış , Ayrı , Başka , Akarte 2 Gayri , Muaf , İstisna (mz) Önlem (sp) Hāriç / Hāric 3 (ai) İhraç 4 Memnū , Memnū -a (mz) Men edilmiş ,Yasaklanmış 5 (lt) Mana , Başı dışarı , Kumarda kumar oynatıcıya verilen yer bedeli 6 (vulg) Hava civa *** Ev netê = Bu hāriç , Bu dahil değil *** Ez netê = Ben mustesna , Bem dahil değil *** Tu netê = Sen hāriç *** Netê ma = Hāriçte kaldı , Dışta kaldı *** Çiyeki netê / Dewseki netê = Ayrı bir yer , Gayri bir mekān , Başka bir yer *** Evji netê = Buda hāriç *** Ewji netê = Oda hāriç*** Netêti = Hāricen *** Netêkari = Havadan kazanç , Hava parası gibi şeyler elde etmek *** Ez netê , tu netê lê kê ? ... = Ben değil , sen değil peki kim ? ... , Ben istisna , sen istisna peki kim ? ...
<< bkz Xençi yasak için Qedexe , Men Hāriç veya dış için Derva >>

Netêbûyin / Netëbûn = 1 Hāriç olmak , Dahil olmamak , Dışta kalmak , İstisna olamak 2 Gayri ola , Ayrı oluş , Muafiyet( mz) Önlemli olmak , Akartede bulunmak veya olmak 3 (rel) Menhi , Nehy olunuş 4 Memnūat 5 (ai) İhraç oluş *** Netê nebûyin = Karışmamak , Dahil olmamak , Hāriçte kalmak *** Netêbû = Hāriç oldu , Dahil değil *** Netêbû = Neyh oldu


Netêkırın = 1 Dahil etmemek , Dışta bırakmak Dışlamak, Hāriç etmek , Akarte etmek 2 Ayrı etmek . Ayrı tutmak , Gayri duruna getirmek , Müstesna kılmak , Benimsememk , İstisna etmek 3 (rel) Nehy / Nehiy , Yapılmasını için önleyici girişimde bulunmak , Menhiyat , Önlem almak 4 Memnūat 5(ai) İhraç etmek 6 Önlem almak*** Viya netêke ! = Bunu dahil etme , Bunu dışta bırak , Bunu hāriç et *** Netê kır lê ... = Hāriç etti fakat ... , Dahil etmedi lākin ... , Dışladı ama ... *** Mıji netêke ! = Benide dahil etme *** Te netê hesıbandın = Seni hāriç sandılar ! *** Heqame netê kırın = Hakkımızı dışladılar , Hakkımızı gayri ettiler
<< bkz Dulda için Talde >>


Nesiw = Nasip , Talih , Kader


Netêvan [syn] = 1 Manocu , Başıdışarı toplayıcısı , Kumarda mano topluyan 2 (mz) Kulak ardı edilen kişi , Es geçilen kişi 2 Akarte edici


Nêt = 1
Niyet , Program 2 Tasarı / Mānen tasarı , Gaye , Erek ,Amaç , Umut , Umu 3 Azm , Yeltenme *** Nêt gırtın = Niyet tutmak *** Nêt xerakırın = Niyet bozmak *** Nêta mı = Benim niyetim *** Nêta te = Senin niyetin *** Nêta kê ? = Kimin niyeti ? *** Bê nêt = Niyetsiz , İsteksiz *** Bı nêt = Niyet ile , Niyetlice
<< bkz Metıl , Qewl 1>>
{ Diğer Diyalekt’ler : Niyark , Fırûzk , Xaye }

Nêtbûyin / Nêtbûn =
Niyetlenmek , azm etmek , Yelteniş , Niyetleşmek , Tasarlımlaşmak 2 Umuş , Beklenti
<<
bkz Metılbûyin >>

Nêtkırın = 1
Niyet etmek , Tasarlanmak , Yeltenmek 2 Programlamak , Planlamak , Organize etmek
<< bkz Metılkırın >>

Nêtname =
Niyet mektubu
<< bkz Qewlname , Metıl name >>

Nêtvan
[adj] = 1 Niyetkār , Niyetli , Azm eden , Gayeci , Amaclı 2 (fig) Fal çektirici , Güvercin gibi hayvanlara fal çektiren , Niyetci *** Nêtvani = Niyetcilik *** Nëtvanek = Bir niyetci
<< bkz Metılvan >>


Netewe = Ulus

 

Neteweyi =  Ulusal

 Ne xustın = İstememek , Caymak

Nexşbend = Bezemeci , Nakışcı ,Süslemeci

Nexşibend = İslamda bir mezep , Nakşibend

Nevs = Nefis

 

Newal [ geogr ] = 1 Vadi , Yakın iki dağ arası , İki tepe arası 2 Kanyon , Kapız , Derin dik yamaçlı vadi *** Newal newal’î = Vadilik , Sık sık derin yamaçlı yer *** Kendal’ê newale = Kayon uçurumu *** Newal’â têyra = Kuşlar vadisi , Kartal akbaba yırtıçı kuşlar kanyonu

<< bkz Geli >>
{ Diğer Diyalektler : Neqeb , Derbend }

 


Newala colli
[ pr / an] = Çatal höyük , Neolitik çağa āit yerleşim yeri , Antik yerleşin yeri , Taş devrinde Neolitikte olarak bilinen çağın ilk ve son devirlerinin geçtiği höyüğün ismi

 

Newerek = Korkmak

 Newe = Torun

 


Newan [syn] = 1 İlgisiz , Alakasız , Bīgāne Lakayd , Āvare , Kaytarık ,Yabani 2 Yabanisel , Egzotik 3 ( f ) Firkat , Gönül soğukluğu , Ayrılık , Hicran 4 [ ant ] Kopuş , Kaçınık , Kaçıngan , Onsuz , Onlarsız 5 Asimile hāl , Temessül 6 Kendine buyruk (mz) Köftehor , Köşe kadısı 7 (rel) Münzevī , İnzivaya çekilen *** Jı me newan’ê ! = Bizden kaçınıyor ! *** Newan newan’î = Yabanisel , Egzotiksel *** Newan ketın = Hicrana düşmek , Ayrılığa düşmek *** Dıleki newan = Soğuk bir gönül , Firkat bir gönül *** Newanti = 1 Münzevilik , İnzina hāli 2 Bīgānelik , Avarelik
<< bkz  Avarê , Bêxem Asimile için : Terkeser , Fetılandın >>

Newanbûyin / Newanbûn [ rgd ] = 1 Kaçınık olma , Firkatlıkta bulunma , Firak olma 2 Manen bağlı olduğu şeylerden kopmak , Asimile olma , Yabancılaşma 3 Kulak ardıcılık , Sorumluktan bīgāne olma , Kaytarmak 4 (rel) Münzevī oluş , İnzivaya çekiliş *** Jı hev newan bû = (syn) 1 Birbirinden soğudular ! 2 Birbirine yabancılaştılar ! *** Lı male newan bûye = Evden yabancılaşmış , Aileden soğumuş ! *** Se xweyaxu ne newane ! = ( red ) Köpek sahibinden kaçınık değildir ! *** Note … newan bûme ! = Tıpkı öyle … firkatım , Aynen … gibi yabancılaşmışım ! *** Zıman û çandaxu newan bûne = Dil ve Kültürlerine yabancılaşmışlar , Dil ve geleneklerinden asimile olmuşlar ! *** Tunne bûnda newan’ë he bûneda heyrane ! = ( red ) Yoklukta yabani varlıkta hayrani !

Newankırın [ rgd ] = 1 Yabancılatırmak , Gönül soğutmak 2 Asimile etmek , Vurdum duymaz hale getirmek 3 *** Ev tış me newan dıke ! = Bu şey bizi yabancılaştırıyor ! *** Newan neke ! = Hicranlaştırma ! *** Jı xwe newan kır lê …… = Kendisinden soğuttu fakat ……


Newaniyat =
Egzotizm

Newal = Vadi

 

Newroz / Newruz = Nevroz
Newrozin = Bahar çiçeği
Nevs =  Nefis
Nevsek = Nevsine hakim olmayan , Arsız

Ney / Nay [mu] = Ney

 

Neyk / Neynık = Ayna *** Bê neyk = Aynasız , Argocada Polis

 

Neyk fıroş = Ayna satıcısı

 Neyer = Nazar

 

Ne zani = 1 Bilmemezlilk 2 Cahillik

Nezanki = Bilmemezce , Cahillik


Nezer = Nazar

Nezerkırın = Nazar değdirmek , Nazar eğlemek


Nêzda = Çok açlık hali

<<bkz Bırçi >>

Nêzık = Yakın , Yaklaşık *** Nêzikiya seheteki ... = Bir saata yakın ... ,Yaklaşık bir saaat ... *** Nêzikva = Yakından *** Nêzikiya êvarê = Akşama yakın , Akşama doğru *** Nêzikiya vi tışti = Bu şeyin yakınlığı *** Nêziki malameye = Evimize yakın *** Dosta nêzik = Yakın dost *** Nêzik hatın = Yakın gelmek *** Waxtaki nêzikta eme hev disa bıwinın = Yakın bir vakitte bir birimizi tekrar göreceğiz = Nêzikva nasdıkım = Yakından tanıyorum *** Hetta va nêzikana = Bu yakınlara kadar *** Van nêzikana qawehane heye ? = Bu yakınlarda kahvehāne varmı ? *** Rohılata nêzik =Yakın doğu *** Nêzik raçev kırın = Yakın gözetlemek *** Şera nêzik = Yakın muharebe *** Gıliki nêziki vi gıli dıgot = Bu söze yakın bir laf diyordu *** Nêzikiya renge sor ! = Kırmızıya yakın bir renk ! *** Nêzikiya heftë salime = Yetmiş yılına yakınım *** Xwexwetiya nêzik = Yakın hısım *** Nêzikva bınêhri pak tê ditın = Yakından bakılırsa iyi görünüyor *** Van nêzikana wiya qe diti ? = Bu yakınlarda onu hiç gördünmü ? *** Van roja nêzikta ye bê = Bu yakın günlerde geleçek *** Dûr nêzik ye bê çêkırın = Uzak yakın sada yapılaçaktır *** Ne nêzike = Yakın değil *** Zehf nêzike = Çok yakın
{ Diğer Diyalekt’ler
: Nêz , Nêzıng , Nêzdik }


 

Nêzikahi / Nêzikayi = Yakınlık , Yaklaşık

Nêzikbûyin / Nêzikbûn = Yakın olmak , Yaklaşık olmak veya olma , Yaklaşık durum

 

Nêzikkırın = Yakınlaştırmak , Yaklaştırmak

 

Nezır =  Adak

Nezırkırın = Adamak

 

 

KÜRTÇE = TÜRKÇE sözlük FERHENG www.elat.ch