Rêzbûna : Pı
Pı : Sıralaması
***********
Pıf = Üfürük , Püf
Pıfık = Körük *** Bı pıfık = Körüksüz *** Bê pıfık = Körüksüz
Pıfkırın = 1 Üfürmek 2 Şişirmek
Pın = Toplu iğne
Pınpınik / Minminık = Kelebek
Pır 2 = Çok , Yoğun , Fazla , Ziyade *** Pır neke = Fazla etme
Pır 2= Sümkürük
Pırani = Çoğunluk , Çokluk
Pırbûn = Çok olmak , Fazla olmak , Çoğalma
<<bkz Zêdebûn>>
Pırkırın 1 = Sümkürmek
Pırkırın 2 = Fazlalaştırmak , Çoğalatmak
Pırç = Kıl , Tüy *** Bı pırç = Kıllı *** Bê pırç = Kılsız
Pırtık 1 = Göz kapağı
Pırtık 2 [syn] = 1 Kırıntı , Ufalanmış küçük parcalar , Kıymık 2 Yonga , Talaş , Kıtık
Pırtıka çeva = Göz kapağı
Pırti = Parça *** Pırti nan = Bir parça ekmek *** Pıti erd = Bir parça yer
Pıf = Püf , Üfürük
Pıfkıkırın = Üfürmek
Pışık = Ak ciğer
Pışıruk = Sıçakhamura tereyağ kerıştırıp yenilir
Pıştê = Gewrde
Pırçıqandın 1 = Ezmek , Pürelemek , El ile ezme
<< bkz Pellıxandın >>
Pırcıqandın 2 = Burmak
Pite = Kadına hitap sözcüğü
Pızan = Gebe hayvanın yavrusunu koruyan karın içindeki zar
Pıçek / Pışkek = Azıçık , Birazçık
<< bkz Hınek >>
Pıjık = Sivilce
Pıjandın = Pişirmek , Yağlı veya salçalı pişirilme usūlinde kullanılır *** Pıji = Pişti *** Ne pıji = Pişmedi *** Dıpıje = Pişiyor *** Pıjiyayi = Pişik , Pişirilik *** Pıjiya = Pişirildi , Pişti *** Ne pıje = Pişmiyor *** Mı pıjand = Ben pişirdim *** Pıjandına te = Senin pişirmen , Senin pişirişin
<< bkz Petın >>
{ Diğer Diyalekt’ler : Patın , Pëjandın , Pehtın }
Pıjırandın = Pişirilmek
Pıjandivan = Pişirici
Pışırandın = Ufalamak *** Garıs pışırandın = Mısır ufalamak *** Nan pışırandın = Ekmek ufalamak *** Bı pışırine = Ufala *** Ne pışırine = Ufalama
Pır 2 = Kanat sesi , Kuş uçuşu sesi
Pişik = Kedi
Pılte= Fitil *** Pılte çırê = Lanba fitili *** Pılte hestê = Çakmak fitili *** Pılte fınde / Pılte mûmıkê = Mum fitili *** Bı pılte = Fitilli *** Bê pılte = Fitilsiz
Pır 1 [pl]= 1 Çok , Çokluk , Pek , Pekce , Fazla , Daha 2 Hayli , Baya , Olağan dışı , Gereğinden çok , Gerekenden fazla , Furya 3 Ziyade , Epey , Epeyce 4 (math) Artı 5 Mülti 6 Kesir 7 Bol , Gani , Ola bildiğine , Gür ;Mebzul 8 (vulg) Gırla *** Pır rengi = Çok reklilik , Çok cāziplik *** Pır derev = Abartı , İzam (mz) Mübalağa *** Pır dengi = Çok seslilik *** Pır çara = Çok kere , Çoğu kez *** Pır dırej = Çok uzun *** Pır gotın = Çok söylemek , Fazla demek *** Pır nıherin = Fazla bakmak (mz) Fazla kollayıp gözetmek *** Pır gıran = Çok ağır *** Pır gudari = Fazla dinleyiş , Fazla kulak asmak *** Pır roja = Çok günler *** Pır şev’ä = Çok geceler *** Ne pıre = Fazla değil , Çok geğil *** Pır dıgotın = Fazla demek , Çok söylemek*** Pır dıbëjın = Çok uzun *** Pır dıheji / Zehf dıheji ! = Çok sallanıyordu , Epeyce sallanıyordu ! *** Pır dılizın = Fazla oynuyorlar *** Pır neqs = Çok şımarık , Fazla arsız *** Pır hers ne baie ! = Fazla öfke iyi değil ! *** Pır jar = Pek zayıf , Çok zayıf *** Pır gırs = Fazla şişman *** Pır hındık = Çok az , Pek az *** Pır mayi = Fazlalık , Zāid *** Pır dewlemendi = Çok zenginlik , Mülti
servetlilik *** Bı pırani = Mebzulen , Çok bol durumda *** Pır dayin = 1 Çok vermek , Baya vermek , Esirgememek 2 Mebzuliyet *** Pır zewaci = Çok evlilik , Poli gami
<< bkz Zehf , Z-ede , Gellek >>
Pırali = 1 Çok yönlü , Çok taraflı 2 Çoğulculuk
Pırani = 1 Çoğunluk , Ekseriyet , Umumiyetle
2 Fazlaca , Fazlalık , Bolluk 3 Mebzuliyet , Mebzullük 4 (vulg) Gırla
Pırbûyin / Pırbûn = 1 Fazla olmak , Fazlalaşmak , Çoğalmak , Artmak , Ziyadeleşmek , Artış 2 Sıksık olma 3 Mebzul oluş , Mebzul durum 4 (vulg) Gırla oluş 5 Gani gibi
<< bkz Zehfbûyin , Zëdebûyin >>
Pıre = 1 Köprü 2 Örçin
Pıre ave = Oluk , Taşı veya odunu yantarak su yolu demek
Pıri [antr] = Damak *** Pıriva / Pıriva = Damak ile , Damakla *** Bı pıri = Damaklı , Damaksı (grm) Telaffuzda damak yardımı ile eylenen lafz *** Pıri çêkırın = Damak yapmak , Takma damak yapmak *** Pıriya jor = Üst damak *** Pıriya jêr = Alt damak *** Pıriya mı = Damağım = Pıriya te = Damağın *** Pıriye bê dıran = Dişsiz damak , Dişi olmayan damak *** Kulbûna pıriya = Damak yaralanması , Damak zedelenmesi *** Pıri şûştın = Damak yıkamak *** Pıri lıvandın / Çenge lıvandın = Çene oynakmak , Damak oynatmak *** Pıri qelaştın = Damak yarmak *** Pıri levxıstın = Damak damağa vurmak , Damak tokuşturmak , Alt damağı üst damağa vurmak *** Pıriva çûyin = Damakla çiğnemek *** Pıri gıvıştın = Damak sıkmak , Alt damak ile üst damağı sıkmak
{ Diğer Diyalekt’ler : Arık , Pidi , Polke , Alûme , Panık , Pıdû }
Pıridank / Pıridang [antr] = 1 Protez damak , Takama damak 2 (syn) Protez damak koymaya yarıyan muhafazalık veya dezefeksiyon için kullanılan damaklık *** Pıridanga mı (syn ) = Takma damağım *** Pıridankbûyin = 1Takma damaklı olamk (grm) Telafuzda söz hecelerinden bazıları damaklı oluşu 2 Damaklı yanı olan şey
Pırkırın 1 = 1 Çoklaştırmak , Artırmak , Fazlalaştırmak 2 (mz) Azıtmak , Tutum ve davranışta ölçüyü kaçırmak , Abartmak , İzam ektmek 3 Sıksık etmek 4 Mebzullaştırmak 5 (vulg) Gırla gibi etmek ,Gırlalaştırmak 6 Gani gibi etmek , Ganileştirmek
<< bkz Zehfkırın , Zëdekırın >>
Pırkırın 2 = Sümkürmek , Burundan sümük atmak
Pırti = Parça ,Kırık *** Pırti nan = Bir parça ekmek *** Pırti pener = Bir parça peynir *** Pırti nan nema = Bir kırık ekmek kalmadı
<<bkz Keri 2 >>
Pırs = Soru
Pırse gırêk = Sorun , Problem
Pırti pırti kırın = Parınparça etmek , Parçalamak
Pıste pıst = Fısıldaşma , Dedi kodu
Pır zêreti = Aşırı derecede , Çok fazlaca
Pır zêre = Çok fazla
Pış 1 = Gözle pışlama , Nanay / Nanay etmek
Pış 2 / Pışt 2 = Kedi koyma , Koymak
Pışt 1 = 1 (an) Sırt , Arka , Ard , Bel 2 Dokuma tezgahındaki orta eşik
veya ipleri orta kısımda üste tutan eşik
Pışti = Bir sırtlık yük
Pışti kırın = Sırtlanmak
Pışt 2 / Berpışt = Kuşak
<< bkz Navteng , Berpışt >>
Pıştgır = Kayırıcı , Destekci
Pışrgıri = Kayırıcı , Destekleyeci
Pıştıvan = Yardımcı , Koruyucu
Pış 3 = 1 Gevrek , Kırılgan 2 İçi dolgun olmayan bitki dalı vs
Pış 4 = 1 Sünük , Havası az olan top veya balon
Pış 6 = 1 Tav , Höl , Toprağın nadaslı veya kabarık durumu 2 Hamurun kabarık durumu
<< bkz Pışık >>
Pışkıni = Hapşırık , Tınsırmak , Aksırmak
Pıtık = Bebek , Yavrucuk
Pışti 1 = Yük , Sırtlanacak kadar yük 2 Bagaj
Pışti 2 = Hamal sırtlığı , Yük taşımada hamalların sırtında taşıdığı sırtlık , Sırtlık
Pışt sısti = Bel soğukluğu
Pıştıvan = Destekçi , Taraftar , Yandaş , Hami
Pıştıvani = Dayanışma
Pışırandın / Pışartın = Ufalamak Kıymık kıymık etmek , Kıyma gibi yapmak , Kırıntılaştırmak 2 Ovarak veya ovuşturarak ufalamak 3 Firiksiyon etmek , Delk etrmek , Süetleştirmek , Rende veya zınpara ile uflanak *** Nan pışırandın = Ekmek ufalamak *** Sınbıl pışartın = Başak ufalamak *** Kevır pışartın = Taş ufalamak *** Pışarti = Ufalanık *** Dıpışıre = Ufalanıyor *** Ne pışıre = Ufalanmıyor *** Bë pışırandi = Ufalanmadık *** Destva pışırandın = El ile ufalamak , Elle ufalamak *** Tarhane pışırandın = Tarhana ufalamak *** Qûs qûs Pışırandın / Kus kus pırandın = Kus kus ufalanak *** Savar pışırandın = Bulgur ufalamak *** Çerm pışırandın = Deri firiklemek , Deriyi süetlestirmek – Deri havlılaştırmak *** Sapoka çerma pışıri = Süet çizme , Süet derili çizme , Ufalanık derili çizme *** Çerm kemıtandınva pışırandın = Deri ütümeyle rendelemek , Deri ütümeyle delk etmek , Deri süetleştirmek *** Garıs pışırandın = Mısır ufalamak *** Gulbıhar pışırandın / Gul bahar pıiırandın = Ay çiçeği ufalamak
<< bkz Hûrkırın , Kemıtandın >>
{ Diğer Diyalekt’ler : Fırdıkandın , Surandın , Herısandın , Şıfırandın , Pızurandın Merısandın }
Pışırtok = Ufalayıcı , Daneleri başaktan ayıran alet , El ile ovalayıp ufalmasını sağlayan kalbur 2 Kıymıklık , Firiklemede kullanılan rende veya zınpara , Deri süetleştirmede rende veya deri zıparası
Pızık = Çıban , Kabuk bağlamış yara *** Pızıka xwinê = Kan çıbanı
Pızırık = Hayvanın İç bez yağları
Pışık 1 = Ak çığer
Pışık 2 = Hapşırık , Tinsirmek
Pışkıni = Hapşırık , Tınsırma
Pıjık = Sivilce , İsilik
Pınçar = Pancar , Sebze , Doğada yenilebilen her bitki
Pızışk / Bızişk = Doktor
Pızmam = Kuzen
KÜRTÇE = TÜRKÇE sözlük FERHENG www.elat.ch