Qe 2 = İkinci  k 

 *********************

 Qebr = Kabir , Yatır , Mezar , Türbe

Qebıristan = Kabiristan 

Qefile = Kafile , Bir gurup insan

Keftan = Kaftan 

Qehır = Kahır

Qehreman = Kahraman

Qehremanti = Kahramanlık


Qelandın = Kavurmak *** Bıqeline = Kavur , Kızart *** Neqeline = Kavurma
Qelemdank = Kalemlik
Qelat = Küstah


Qendil = Kandil *** Bı qendil = Kandilli *** Bê qendil = Kandilsiz 

Qendilvan = Kandilci

Oenepe = Kanepe 

Qerenfil = Karanfil


Qest  / Qesd [ f ]  = ( syn) 1 Kast  , Kasıt  , Mahsus

Qestinga = Mahsustan , Denemek için

Qestkırın = Mahsus yapmak

 

 

Qelaştın = Yarmak *** = Şakaçıktan   2 ( fig )  Maksat  , Meram  ,Taammüt , Yasan 3 ( n ) Hedef , Amaç ,  Erek  , Gaye  ,  Niyet  4 Taamüden , Kasden  *** Qestinga  = Mahsustan  ,  Şakacıktan  ***   Qestamı  = Meramım ,  Niyetim ***  Qestêtê çı  wu ?  = Meramın  neydi  ?   ,  Kastın   neydi  ? *** Qestamı    ne   ev wu ! =  Meramım  niyetim  bu  değil  idi ! ***  Qest  dıkın  = Mahsus  yapıyorlar  ***  Qestingava  quncırandım  = Şakacıktan   çimdikledim
<< bkz Nêt , Metıl >> 



Qestane  /  Qestinga f ] = syn 1 Kastiyle  ,  Bilerek  ,   Kastî  ,  Kasten ,   Mahsusca   2 Şuurlu  ,  Bilinc  ile 3 Eğilim   ,    maksadı  mahsus ***  Qesti  = ( m ) Kasıt , Kasten  ,  Taammüden ,  Tasrım ***  Qestinga  bû  !
= Kasten  oldu ! ***  Qest’â  çıva  ?   = Ne  maksatla  !  ***  We   vanava  qestane  kır !  = Siz  bunlarla  şuurlu  ettiniz ,  Siz  bunlarla   bilincli   yaptınız ! *** Qestinga merıv kuştın = Taahamüden insan öldürmek , Kasden birini ldürmek  

Qeş     [ Rgd ]    = 1 Bayan  ismi , Güzel’ler  güzeli 2 ( Vulg ) Manita , Gaco
<<  bkz  Bedew  ,  Rınd >>

Qeşa    = Buz, Don *** Qeşa  gırtın  = Buzlama ,  Buz  bağlama  ***  Qeşayi =  Buzsallık ***   Bafırge  qeşaye /  Qeşaxane  = f ) Buz  fabrikisı ***  Note  qeşa  = Buz  gibi  ***  Makine   Qeşa  = f )  Buz  makinası ***  Behra  qeşa /  Deryaye   qeşaye   = Buz  denizi , Buz  okyanusu (  n. pr )  *** Ser   qeşaye  hat  nıvisan’ë  ! = (  Mz  ) Buz  üstüne  yazıldı ! ***  Qeşa  nav  meda  hellıya  = (  Mz  ) Aramıdaki  buzlar  eridi ***  Çiyaki  qeşaye  hıdık ma  keştiyame  dıxıst .  = Bir  buz  dağı  az  kalsın    gemimize    vuruyordu . (   Çarpıyordu  ) ***  Bı  qeşati  = Buzlu  ,  Buz  ile  ***  Şûşe   qeşaki  = Buzlu  cam  , Buzlu  şişe    ***   Hole  qeşaye = Buz  sahası  ,  Pate  sahası  *** Gol’-le qeşa  = Buz  gölü Qeşeng    [ rgd ]   = Yakışıklı  ,  Yakışık , Şık *** Qeşengi  = syn ) 1 Yakışıklılık ,  Şıklık ,Yaraşırlılık  2 Aşantiyon  ,  Kıyak  ,  Kıyaklık  ( Mz ) Koltuk , Koltuk merme
*** Qeşenbûn  = f ) Yakışıklı  olma  *** Qeşeng kırın  = Yakışıklık   sağlamak  ***   Zef   qeşeng  bû =  Çok  yakışıklı oldu  *** Qeşeng bûyin  = f ) Yakışıklılık ,  Güzellik  ***  Bë  qeşeng’ë  ! = Yakışıksız , Yakışık  olmadı !  ***  Qeşeng  hıldan  = Yakışık  almak  ,  Uyarlık  sağlama  ***   Qeşengi  = Yakışıklıca  ***  Qeşengti = Yakışıklıca  ,  Güzellikle  ***   Gotına   bë  qeşeng =   Yakışıksız  sözler    ***   Merıve qeşeng ! =    İyi   insan  ,  Güzel insan !***Çiyayi =Qeşayi = Buzdağı

<<  bkz   Lêkırın   1 >>


Qeşenbûyin  /  Qeşenbûn  = Yakışıkta  bulunmak   ,  Yaraşırlıkta  olmak  , Dört  dötlük  bir  halde   bulunma , Şık  olma  

<<  bkz   Qerıs  , Qerısandın  ,  Cemed  ,   Cemıdandın >>
{ Diğer  Diyalekt’ler  : Cemed  ,  Buz  , Qeşem  , Sehol }

Qeşavan mst = syn )    1 Buzcu  2 Buz  sanaatcısı  ,   Buzdan   heykel  vs  yapan  3 Buz  patencisi

Qeşaxane [ f ]  = Buzhane
(  Buzxane  )

Qesaw [ m ]  =    Kasap  **-  Yeki  mina   qesawa  = Kasap gibi  biri  *** Kêra  qesawi  = Kasaplık  bıçak  *** Yek  qesawe  ewidı  qesawe  !  = Biri   celep   diğeri   kasap !  ***  Desta  qesawa  ne  bê  xwin’ê  = ( red ) Kasapların  eli  kansız  değildir  *** Govenda  qesawa  =  (  Gt ) Kasap  havası 
<<  bkz   Goşfıroşt >>

Qeşa gırtın =Buzlanma
Qeşa geh = Buzluk
Qesawxane [ n ]   =  Kasaphane

<<  bkz  Goştxane >>

Qesawi n ]  Kasaplık 


Qeşadank  = Buzluk  ,  Buzdolabı


Qeşırandın  /   Qeiartın = Soymak  ,  Kabuklu  bir  şeyi  soymak
<<  bkz  Spikırın  /   Sipikırın  ,  Darotın >>

Qeşi [ vulg ] = syn 1 Manita   2 Kaşkorika  ,  Asma   sakal  ,  Takma  bıyık
Qerqeşûn = Sigara filitresi

Qeşmer   [ rgd ]  = syn )   1 Soytarı  ,  Maskara   2 Payaço  3 Komedyen  4 Espiri  sahibi  ***  Qeşmer’î  = Soytarılık  ,   Maskaralık  ***  Qeşmer’â   konna  = Çadır  palyaçosu   *** 
Du   qeşmer   hevra  = İki   maskar  birden  ***  Qeşmeri   dıkın  = Soytarılık  ediyorlar   ***   Qey  ez  qeşmerım  ?  = Sanki  ben  askaramıyım ?  ***  De   lo     qeşmeri  neke  !  = Hade   canım  soytarılık   etme 
<<  bkz   Tıranevan  ,  Laqırdivan  ,   Henekvan Sosret  ,  Şeqleban >>






Qet 1 = 1 Hiç  , Yok  , Asla ,  Kesinlikle , Kesinkes , Katiyen, Hiç  bir  zaman ,  Hiç  bir  şey , Hiçten   2 Umulmadık  ,  Edilmedik  3 ***  Qet   nızanım  = Hiç  bilmiyorum ,  Qet   hajxwe   tunne = Hiç  kendisinden  haberi  yok  *** Qet  xwe   me   nexıst   = Hiç  bize  uğramadı    ***  Qet  nê  ditın  = Asla  görünmez *** Qe nızanım = Hiç bilmiyorum
<<  bkz  Qe , Qethen , Na , Netê , Hêc >>





Qet  2  =    (  f , syn 1 Bant  ,  Bağ , Bağcık  , Kayış   yerine   kullanılan  ip , Askılık  pantalon   kayışı  2 Enli   el  örgü  ip  , Yük yüklenme  ipi ,  Kemer  biciminde   yük  kayışı 3 Düğüm*** Qet’â  giha  = Bir  yük  ot  ,   İnsanın  götürebileceği kadar ot  yükü  ***   Qet’ê  şetin  (  Ehrimen )   = (  Mz )  Şeytan  ipi  ***  Qet’â  qetandi ! = Kopuk  ip !  ***  Qet’â  çerm  = Kiriş  ,  Deridem  ip  ***    Qeta  navtenge  = Kayış  yerine  ip *** Qet’â şal  = Pantalon  askısı  ***  Şalle   qet’ki /  Şalle  hılco’ki =  Askılı  pantalon

<<  bkz    Bend  ,  Kındır ,  Arıs /  Warıs  ,   Peçek    2 ,  Hılco >>




Qetandın   [lr ]  = Koparmak  ,   İlişki  veya  benzer  durumu  kesmek  ,  Bir  şeyi  çekerek   koparmak  ***  Çevamı    rê  qetiya  =  ( mz )
Gözüm  yolda  koptu  , YANİ   Yol  gözlemekten    gözüm   koptu ***  Peywendiyame’da     qetandın  heye ! = İlişkilerimizde  kopukluk  var  ! ***  Warısa    dıqetine  = Halatları  koparıyor  ***  Bend’â  qetiyayi   = Kopuk  ip  ***   Şer   qetiya  =   1 Döyüş   Koptu   2 Hap    koptu  *** Ba    dıqetine   =  ( mz ) Fıtına  koparıyor  ***  Xwe     dırrand   qetand =   ( mz  ) Kendini  yırttı  kopardı  ***  Qıyamete    qetand   =  ( mz  ) Kıyameti  kopardı 
<<  bkz  Jëkırın ,Qutkırın  , Qurfandın >>
{ Diğer   Diyalekt’ler  :  Bızdandın  , Şeqıtandın }



Qetbûyin / Qetbûn = Kopuş  , Kopukluk , Ayrılış ,Terk olma

<< bkz Terıkandın >>

 

Qethen = Asla , Katti sürette

Qetkırın [ lr ] = Koparmak
<< bkz Qetandın >>


Qeti   = Kopuk  ,  Ayrımlaşık 

Qetin [ vs = Kopuş  ,  Kopma  ,  Ayrılma  ,  Ayrımlaşma 




Qethen [ rgd ]  = 1 Katiyen  , Asla  ,  Mutlak  , Kati  ,  Kesin  ,  Kesinkes  , Saltık 2 Mahdūd  , Muayyen , Belirli ,  Şüpesiz , Kesenkes 3 Sakın , Neme lazım , Nemünasebet *** Qethen’î  = Katiyet  ,   Kesinlik  *** Go     ''Got ''    Qethen ! = Dedi  asla  ,  Kesinlikle !
<< bkz Qet ,  Behemahal ,  Kesenkes ,  Kesekes ,  Bêşık  ,  Yeqin  >>








 


Qevd f ] =   1 Demet   ,  Tutam  ,   Buket   2 Kabza  ***   Qevd’â   Sedef’î  = Sedef  kabzalı ***  Mı  go   Destiya  dase   ew   fehmkır  qevda   xase  = ( red )   Ben  dedim  orağın  sapı  o  anladı   s..k  tutamını ! ,   YANİ    Ben dedim  lep  o  anladı   leblebi    biciminde  bir  deyim *** Qevda   şûra  = Kılıc  kabzaları  ***  Qevda  şeş  derbe  = Toplu  tabancası  kabzası
<<  bkz   Qevş  ,  Desti >>





Qevş f = Tutam   ,  Çitmik  Deste ,  Demet , Küçük   Bağ  *** Qevşkırın   = (  lr ) Tutamlamak  *** Qevş  qevş’î  = Tutam  tutam ,  Deste  deste ***  Qevşbûyi  = Tutamlanık  ,  Desteli  *** Qevşemı  qevşe  teva  ne  yeke  = antr )  Tutamım senin  tutamınla  aynı  değil ***   Qevşeki  = Bir  tutam  ***  Du  qevş  du  pêçi  = antr )  İki  tutam  iki  parmak 
<<  bkz  Gurz   1 >>

{ Diğer  Diyalekt’ler  : Qewş ,  Deste  }

Qevşkırın   =
Destelemek  ,  Demetlemek ,  Tutamlamak   ,    Tutam  tutam  yapmak ***  Qevşbûyi = Demetlenik  ,  Tutamlı

Qevşbûyin / Qevşbûn = ( syn 1 Destelenme  ,  Demetli oluş , Tutamlanma ,  2 Desteleniş  ,  Tutamlanış *** Qevşbûyi = Destelenik , Tutamlanık ***  Qevş ne bûyi = Destelenmedik ,  Tutamlanmadık *** Yen  qevşbûyi  = Demetli olanlar’dan ***  Qevş’ä  sıst = Gevşek  demet  ***  Qevş’â   şırıyayi  = Sıkı   demet  *** Qevş’â   xışk  = Kuru   demet ***  Qevşa  belabûyi  = Dağınık  denet ***  Qewş bûni  = Desteleniş  ,  Demetleniş

Qevşkırın    [ lr ]  = Demetlemek ,Tutamlamak  ,  Destelemek<<  bkz  Gurzkırın >>

Qewax [ m ] =   Çömlekçi  ***  Qevax’â  çevnebar .  = Kıskanc  çömlekçi  . <<  bkz  Dizvan >>


Qewaxvan’-î = f ]    Çömleçilik  ***  Qewax  qewax’â  dexesi dıke  !  = red )    Çömlekçi  çömlekçiyi  kıskanır  ! ***  Fera   qewax’î  = Seramik  tabak   vs ***  Qewaxvana   bere   yen   nıngava   !  = Eski   çömlekçiler  ile  şimdikiler  !

Qewat
/ Qewad [mask] = 1 Kavat , Pezevenk , Teres , Kerhāneci  2 Kodoş , Kaltaban , Deyyus (mz) Namussuz  3 (mz) Çöp çatan , Muhabbet tellālı *** Qewati / Qewadi = Kavatlık , Deyyusluk , Tereslik
{ Diğer Diyalekt’ler :
Qebrax , Gewad }


Qewi  = ( syn) 1 Kavi ,  Berk  ,   Sağlam  ,   Sert ,  Dayanıklı  , Katı ,  2  ( rgd ) Sāhih  ,  Metin ,  Mühkem 3 Tıkız  , Sağ ***  Qewi   hılgırtın   = ( adj ) Katı   tutum ,  Sert   ele  alış  ***  Zef  qewi = Çok  sağlam ***  Yeki    qewi  = ( adj )  Tıkız  metin biri ***  Salıxa   qewi  = ( adj )  Sāhih  bahis  ,  Doğru  denilen !<<  bkz  Berk  , Salıh  ,  Zexm ,  Mıhkem >>
{ Diğer  Diyalekt’ler :
Qewim ,  Qewin }




Qewibûyin  /  Qewibûn =
Kavi  olma  ,  Dayanıklı  oluş ,  Sert  ve  katı  olunma , ( rgd ) Payidar olma ,  İlel ebetoluş  ***   Qewi  bû  = ( syn )   1 Payidar  oldu  !   2 Dayanıklı oldu !

<< bkz Nemır  ,  Pehedar  /  Payedar  >>


Qewikırın  =
Dayanıklı  kılma  ,   Sağlamlaştırmak  , Kavileştirmek ,  Katılaştırmak ***  Qewi dıke  !  = Sağlam  ediyor ! ***  Qewi  ke !  = Sağlamlaştır ! *** De   Hınek   qewi  bıke !  = Haydi  artık   biraz   yap  !  

Qevımi  = Oldu , Yapıldı 

Qewımandın   = Gerçekleştirmek  , Başarmak , Yaratmak  , Husula erdirmek  , Vuku  olma  ,   Başa  bir  şey   getirmek    veya   gelme , Olay  veya  hadise  yaratmak  , Vücude    getirmek , Zuhur etme ( n )  Tahakkuk  , Gerçekleşme , Realizasyon (  f )  ***  Xwed’ê  usa    qewımandiye  = Allāh  öyle   yaratmış  *** 
< <   bkz  Bûn ,  Bûyin , Kırın >>

Qewımin   = Oluş  ,  Vuku  ,  Husul  ,  Hasıl , Olmak  , Meydana  gelme ,  ***  Dı qewıme  = Gerçekleşiyor  ,   Hasıl oluyor    *** Ve   tışti    zanım  ke   qewımand  !   = Bu  şeyi  kim   gerçekleştirdi    biliyorum  !   Çı   qewimi   ?  = Ne  oldu  ?  ***  Dıqewimine  = Gerçekleştiriyor ***  Duh   qewimi  = Dün  vuku  buldu  , Dün  meydana  geldi ***  Baş    qewımand  !  = İyi  gerçekleştirdi ! *** Gereke   usa   neqewıme ! =   (  hq ) Böyle  tahakkuk   etmemeli  ! *** Deste  ke   qewımi  ?   = Kimin  eliyle  hasıl  oldu ?  ,  Kimin  eliyle  vuku  buldu  ? *** Tıştek  ne  qewımi  !  = Bir  şey başarılmadı  !
<< bkz Bûn  ,  Bûyin , Kırın  >>

Qewl 1
[syn] = 1 Kavil f 2 Akide ( rel) , Sözleşme vs , Anaşma vs 3 Akid f , Akd f, Ahit f 4 Konum 5 Müzakere f 6 Ata sözü , Öz değiş *** Qewl gıredan = Kavilleşmek , Sözleşmek *** Qewle ol’î = Dini akide *** Qelend bırin = Nikah akdi beliremek *** Qewle qelend’ê = Nikah akidi *** Ehd gıredan = Ahitleşmek *** Qewl û şëwr = Sözleşme ve antlaşma *** Qewla mezına = Büyüklerin kavli , Ataların sözü , Büyüklerin öz değişi
<< bkz Metıl , Nêt , Şêwr , Ehd >>




Qewl  2 [syn] = Ahit   f ,  Söz   , Bahis , Esin  , Kavl  , Ant   Va’d  ***  Sond  kırın   = Ant  içmek  ,  Yemin  etmek ***  Qewle  sondi  = Yeminli    kavl  ***  Qewl  hıldan  = İlham  almak   ,  Esinleşmek    ***    Qewle  ne  bûyi  = yerine gelmiyen  Söz   *** Kaniya  qewle  = Esin kaynağı  *** Merc  gırtın  = Bahisleşmek  , Kuruşmak *** Qewl  merce  bere  = Eski  kavl   bahisler

Qewl  3 [syn] =  1 Pakt   m ,  2 Tarif    f 3 Misak    f 4 Konum  ,  Statü  ,  Kontrat ***  Qewle  mıli ( Qewle  netewi ) =  Misak,-ı  millî ,  Ulus  misak,- ı  ***  Qewle  fermi  = Resmi  mukavele *** Qewl kırın  = Kavilleşmek ,  Sözleşmek ***  Qewle  bûyi  = Olan   kavil   *** Qewlname =  1 Kontrat  ,  Resmi  senet   veya  Çek    2 Nizamname
<<  bkz  Ehd , Peyman >>

Qewldar  = Vadeden ,  Kavilleşen   ,  Bir    sözleşmeye  veya   Antlaşmaya   bağlı  olan

Qewlkar   = Statükocu   ,  Dominal   konumda  olan , Güvencesi   olan

Qewlık  1 [ syn ] =  1 Fıkra   ,  Gülmece  ,    Mizah  ,  Espri ,  Matrak ,  Latife 2 Bilmece  *** Qewlıke  melle   nasırdin  = ( R )    Nasrettin  hoca  fıkraları  *** Jiyan   bê  qewlık  derbaznewe  = Yaşantı  Esprisiz  gecmiyor  ***  Qewlıke  dor  tendûre  = Tandır  çevresi  fıkraları ***  Gıli   çawa  gıliya  vedıke  , Qewlık’ji   qewlıka   vedıke !  = Laf  lafı  nasıl   açarsa   ,  Fıkrada   fıkrayı  açarm !
<<  bkz  Tırane  , Tınaz  , Laqırdi   ,   Henek >>



Qewlık 2  = ( n ) Bez  çanta  ,  Bez  okul  çantası


Qewlıkvan f ] = Fıkracı  ,  Güldürmeci  ,   Şakacı  ,  Matrakcı 
<<  bkz  Henekvan >>

Qewlname = 1Bir tezin veya ülkünin yazılı hāli , Tasarı metni , Taslak 2 Niyet mektubu
<< bkz Metılname >>
Qewm = Kvim

Qewşandın   [lr]  = Sarsmak   , Sarsaklayıp dolgu  yapmak ***  Hılne qewşandi   pak  tıji  newe ! = Sarsaklanmadan   iyi   dolmuyor  ! *** Hejandınva   Hılqewşandın  ne  yeke  !  = Sallamak  ile  sarsmak  bir  değildir !   ***  Dawşandın’vajı qewşandın  ne    yeke  !  = Silkelemek ile  Sarsmak’ta  bir  değildir . !
<< bkz   Hılqewşandın ,    Dawşandın ,  Hejandın >>                    

Qey  1 [ interr ] = ( urspr )  Sanki  ,Gibi  ,   Yani   , Galiba   ( urspr )   Belki , İhtimal   f ,Olası  ,  Akla   yakın , Melhūz  ***  Qey  ne belede .  = Saki  bilmiyormuş  gibi . ***  Qey  ne dit  = Galiba  görmedi   ,  Galiba   bulamadı ***  Qey  ne  ewe  = Sanki  o  değil  ,  Hiç  oralı  değil . *** Qey  dilan   cejn’ë  . = Sanki   düğün  bayram .  ***  Qey  ve  roje  = Belki  bu  gün  *** Dıwek  jı  me  äcız  bûyi ? = Acaba   bizden  acizmi  oldun  ?



Qey     2 [ interr ]    = Neden   , Niçin  , Görünüşte ,  Görünüşe  göre , Sanırsınki  ( urspr ) *** Qey  qe  mı  ne  gotıye . = Mamafih ben  dememişim  gibi  *** Qey   va  rojana . = Muhtemelen bu  günlerde   ( adv )  *** Qaşo zanyare  !  = Görünüşte  bilge  !  ***  Nota  ditıne = Görünüşe  göre  ,   Bulduğuna  göre  ***   Qey  usane .   = Sanki  öyle  ,   Görünüşte   öyle .
<< bkz  Dıwek, Gelo   , Qaşo >>

Qeyd    1   =   1 Kayıt   f ,  Tescil  f ,   Tutanak f 2 Not ***  Qeydkırın   ( lr )   = f Kaydetmek  ,  Tutanak  sağlamak   ,  Tescil  etmek  ***  Qeydbûn  = Kayıtlanma  , Kayıtlanış  ***  Qeydbûyin = Kayıtlı olma ,  Kayıtlı  bulunma *** Qeydame  zûva  bûye ! = Kaydımız  çoktandır  oluk  ,  çoktandır  kayıtlıyız ! ***   Bê qeyd  û   bë  şerd . = Kayıtsız  ve  şartsız .  ***    Qeyda   çı  ? = Neyin  kaydı  ?  ***   Qeyda  sıcıle   = Sicil    kaydı 
<< bkz   Tomar >>

Qeyd  2 f ] =  1 Bukağa , Pranga  ,  Tutsak veya  mahküma    ayak , bilek ,  boğaza  takılan  zinci   yada  ip  ,  Bukağı  ,  Boyunduruk  , Kepen , Bağcık     2 Köstek   f ,  Bağ 3 Gemi  demiri  ,  Lenger   f 4   ( Mz ) Takı ***   Qeyd  bûn  =  1 Prangalanma  , Bukağalanma  2 Kösteklenme  (  Teısandın  = Kösteklenme )  *** Qeyd  bûyin   = Prangalı  olma  ,   Prangalanış ***  Qurban  qeydkırın  =   Bukağılamak  ,   Kesimlik  hayvanın  ayklarını  bağlamak  ***  Qeyda   keştiya  = Gemi  demiri   ***   Keşti    qeydkırın  = Gemi  demirlemek

 

 

Qeyda sûc = Sabıka

Qeydık
= Bağcık , Ayak kabı veya çorap bağı
<< bkz Bend 1 >>




Qeyd kırın [syn] = 1 Prangalamak  ,   Boyunduruklamak  ,  Bukağılamak 2 Yomalamak  3  (mz) Baş   bağlamak , Kızı  nişanlamak ,  Takılamak

{ Diğer Diyalekt’ler  :  Xırxal ,  Xull   ,  Lala }



Qeyxane 1= Omlet , Yumurta kızartması

 

Qeyxane 2 = Tersane


Qeysi  /  Mışmış f ]   = Kayısı ***  Dar’â  Qeys’siye  = bot ) ***  Qeysivan = Kayısıcı ***  Xweşava   qeysa  = Kaysı  hoşafı  ***  Şirav’â  qeysa  = Kayısı  suyu  ,  Kayısı  meyvesi   suyu  *** Dendıka  qeysa  = Kayısı  çekirdeği
{ Diğer  Diyalekt’ler   : Arûng  ,  Hirog , Şêlane , Zerdeli }



Qeytan f ]   1 = Kaytan  ,  Pamuk  veya   ipekten   sicim  ip ,   Kundura    Ayak kabı  bağcığı ,  Kınap  ,  Kurdele  , Sırma  , Şerit , Asesuar *** Qeytan  kırın . = Kaytanlamak  . ***  Qeytan’â  dera = Bindallı   Kaytanı ,   Dere = Bindallı , Kürt  otantik   Bayan   giysisi   ***  Qeytana  kınca . = Giysi  kurdelası ,  Libas  kaytanı .

Qeytan m ]   2  = Kordon   m , Aksesuar   kordonu  ,  Paket  kordonu ,   Şerit  ***  Qeytan  kışandın . = Kordon  çekmek .*** Qeytan’â Polesa ! = Polis  kordonu ! *** Qeytana  derdora   avahiye . = ( Arch ) İnşaat  çevresi   kordonu .  *** Qeytan’â  rê  . =    m Yol  kordonu  , Asfat  ortasına  veya   kıyılarına  çekilen  şerit yada  kordon . ***  Mıjva  qeytan  kırın = Sis  ile  kordon  çekmek ,  Sis ile   şeritlemek ***  Qeytan  bırrin  = ( f )  Kurdele   kesmek  *** qeytan = Kaytanlı *** Bê qeytan = Kaytansız


Qeyzer / Qeyser [ m ] = Kayser  ,Kayzer , Bizans  kralı *** Qeyserti  = Kayserlik  ,  Krallık ***  Qeyser’ê   Îtali  = İtalyan  Kayzeri  ***   Qeyser   Kostantin  = Kayzer  Kostantin *** Qeyzeri   = İmparatorluk


Qeza   1 m ] = ( syn ) 1 Kaza  ,  Aksi  tesadüf  , Suç ,  Kusur  2 ( rel )  Vaktinde  kılınmayan  namaz  , Allāh  cc nin   Taktirinin   yerine    gelmesi  ,  Hākim  hükmü ,  Ahd   yerine  getirme

{ Diğer  Diyalekt’ler   : Qeda  ,Git  }


Qeza /  Navçe   2 pr ] =  1 Kaza  ,   İlçe  ,  Kaymakamlık  2 Bucak  (   Bucak   :  Kazadan   küçük    köyden  büyük   yerleşik    alan   )
<< bkz  Navçe  >>
{ Diğer  Diyalekt’ler  :  Dever  ,  Herêm ,  Nahıye , Liwa  , Şaroçe ,  Navçe ,  Melbend  }



Qezenç  =   1 Kazanc , Kār  ,  Gelir   ,  Akar  f 2 Fayda  ,   İstifade ,   Menfaat , Çıkar   m ***  Baca    qezençe  = Kazanc  vergisi     f ***  Rêya  qezençe  = Kazanc  yolu    ***  Rıka  qezençe  = Kazanc  hırsı    f Qezençeme  bû  ev !  = Kazancımız  bu  oldu  ! ***    Nan  qezenç  kırın  = Ekmek  kazanmak  ***  Qezenç’ti  = Kazanclı ,   Kazançla   ***  Qezençkıri  =   1 Kazanclı 2 Kazanan ***  Dıkare  qezençke   = Kazanabilir  ***  Ne    qezenç  kırın  ! =  Kazanılmıyor  !     ***  Qezenç kırın  = Kazanmak  ***  Qezençete   mehe   çıqase  ?   = Ay’da  ne  kadar   kazançın  ?  ***  Dıre  qezenc  kırıne  !  = Kazandırıyor  ! ***  Qezenc  dayin   = Kazandırmak   ,    Kazanç  vermek  ***   Qezencvan =    Kazancı  , Kārlı ***  Qezenç  dagırtın  = İstifade  sağlamak  ,  Menfaatlanmak  ***   Êvd   mınfeataxwe   dınere ! =    El  menfaatına  bakıyor  ,  El  alem   çıkarını   gözetliyor *** Bı qezenç = Kazanclı *** Bê kezenç = Kazancsız

<<  bkz  Kar  ,  Behre ,  Feyde ,  Mınfeat >>{ Diğer  Diyalekt’ler  :  Behre   , Hecel ,  Debar   }

Qezençder  = f )   Mali  kaynak  ,    Akaret  ,  Gelir  kaynağı  ***   Qezencgeh  = pl ) Gayri  menkuller  ,  Elāk ***  Qezenc   deramı  ev  dere  !  = Akaretim  ,  Mali  kaynağım  burası  !
<<  bkz  Behreder >>

Qezençkar  = Kayançlı  ,  Kazandırıcı ***  Hê  qezenç  kare  !  = Daha   kazandırıcı  !  ***  Qezenç  kar   nine  ! = Kazandırıcı   değil   !



Qezençkırın   = Kazanmak  ,  Elde  etmek , İhraz  ***  Zef   xwandın   qezenç  dıke  .  = Çok  okumak  kazandırır . ***  Meh  meh’î  qezenç  dıkır  !  = Ay  ay  kazanıyordum  !  ***  Çaki  qezenç  dıwe  ? = Nasıl  kazanılıyor   ?  ***  Qezençeme  ser   pışta    kewrişkeye !  =   ( m z )  = Kazançımız   tavşan  sırtında  !


Qezençbûyin  /   Qezencbûn    = Kazanım  , Kazantı ,  Elde   oluş  ,   Hasılat  ,  Faydalık  ***  Pak  bû  qezenc  !  = İyi  oldu  kazanç ! *** Îro  qezenc    zef   bû  ! = Bu  gün  çok  kazanç  oldu  !

Qezianteb [pr] Gaziantep

Qetandın = Koparmak

Qerqeşûn = Sigara filitresi


KÜRTÇE = TÜRKÇE  sözlük   FERHENG www.elat.ch