Bû çû 
= Oldu bitti , oldu gitti

Bûyin = Olmak  , Oluşmak

Bûk = Gelin



Bûm
= Bi çeşiy baykuşu ,  Kukumak

Bûyin = Olmak , Oluşum



Bû = 1 Oldu , Tamam , Tam  2  Kāmil  3  Hazır *** Çı bû  ? = Ne oldu ,*** Çawa   ?  = Nasıl oldu  *** Kê bû serok ?  =  1 Kim oldu önder (sp) Kim oldu lider  2  (pol) Kim oldu başkan , Kim oldu reis  *** Bû anji  na ?  =  Oldumu yoksa olmadımı *** Bû çû ! = Oldu gitti  (mz) Tamam uydu  *** Zû bû = Tez oldu , Erken oldu , Çabuk oldu *** Dereng bû  ! =  Geç oldu ! ***  Qe ne bû = Hiç olmadı  *** Dı bû !  = Oluyordu ! *** Bûm çı ? = Ne oldum ? *** Neweje bûm çı , bêje eze bıwım çı  ?! = (red) Ne oldum deme ne olacağım de ?! ***
Gı bû = Tamamen oldu *** Gıva bû  =  Tamamiyle oldu *** Gıva …= Tamamiyle … *** Ev kınc lap mıva bû = Bu giysi tam bana oldu ***  Deste wiyava usa bû = Onun eliyle böyle oldu *** Waxte nımêje bû  = Namaz vakti oldu *** Waxte fıtar bû =  İftar vakti oldu  (*46)
<< bkz Bûyin / Bûn  , Lap , Wû  Tamam için : Temam  >>

 

Bûkik = Arpacık , Göz akında ben

Bûknefsok [zo] = Kızıl kuyruk , Serçegillerden kuyruğu kırmızı ötücü bir kuş
<< bkz Dûvsor >>



Bûkok
[zoo] = Gelin böceği , Uğur böceği
<< bkz Xalxalok , Kêzxatûn >>

Bûm
[zoo] = Bir tür bay kuşu , Kukumak  kuşu *** Note bûm a = Kukumak kuşu gibi
<< bkz Pepûk >>


Bûri = Gelin damat yakınları

Bûyin / Bûn = 1 Olmak , Olma , Kevn / Kevin 2  Olgu  (phil) Oluş , Husūl , Oluşma / Oluşmak , Oluşum ,Varlık , Ekvān , Meydana gelmiş olan 3 Tekevvün , Yaradılma ,Vücuda geleme , Hilkat 4 (mz) Doğmak , Tevellüt 5 Menşe 6  (mz) Olağam , Normal  7 Hālet *** Ketibû / Ketiwu = 1 Düşmüş idi 2 Girmiş idi *** Yên bûyi = Olan , Olanlar *** Tış ne bûyi = Olmayan şeyler , Olmaz şeyler *** Bûyë ? Olmuşmu ? *** Ne bû lê… = Olmadı fakat … *** Bû malxr malë = Olmuş ev sahibi , Ev reisi olmuş *** Bûyi nebûyi gışt … = Olan olmuyan hepsi … *** Tu bûyi çı ? = Sen ne oldun *** Bûne xwedi Dewlrt = Devlet sahibi olmuşlar *** Netwiparez bûyin = Ulusalcı olmak *** Bûyë bûkame = Geliniz olmuş *** Bûyê xorteki heyjde sali = On sekizinde delikanlı olmuş *** Çinar bûyin = Komşu olmak *** Merıv bûyin / Mırov bûyin = İnsan olmak *** Hebûnate / Hebûyinate = Senin varlığın , Senin oluşun *** Hë dınëda kesek usa nebûyë = Dünyada kimse böyle olmamış , Olmamış dünyada kinse böyle  *** Evite ne bû = Bu seninki olmadı , Bu tutumun olmadı
(*47)
<< bkz Pêyda , Hebûyin >>


Bûyiniyat = Olguculuk , Var oluşculuk
 << bkz Xwexwebûyiniyat , Hebûniyat >> 
















bûyin /...bû  = Olamak , Olma , Bileşik kelimelerde ardek , Kelimenin olgusallığını veya oluş hālini belirler , mak , mek  hālleri *** Dert bûyin = Dert olmak *** Merıv bûyin = İnsan olmak *** Kurdibûyin = Kürtçe olamk *** Qurban bûyin = 1 Kurban olmak 2  (mz) Birine adanmak *** Sılamet bûyin = Sağlıklı olmak , İyileşmek
 (*64 /*47)


Bûyi = Olan , Olmuş , Oluk *** Bûyê = Olmuş , Olup bitmiş